Otozomal dominant polikistik böbrek hastalarının besin tüketimleri ile böbrek kist volümleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Otozomal dominant polikistik böbrek hastalığı (ODPKBH) insanlarda en sık görülen kalıtsal hastalıklardan biridir. ODPKBH'da morbidite ve mortalitenin en önemli nedeni kardiyovasküler olaylardır. Bu çalışma besin ögeleri alımı ile böbrek volümleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır. Nisan-Temmuz 2014 tarihleri arasında bir kamu hastanesinin nefroloji polikliniğine başvuran kesin tanısı konmuş, yaş ortalaması 48.6±11.3 yıl olan 22 erkek ve 38 kadın ODPKBH hastası üzerinde yürütülmüştür. Hastaların kişisel özellikleri, biyokimyasal ve idrar parametreleri, böbrek volümleri ve antropometrik ölçümleri değerlendirilmiştir. Hastaların enerji ve besin ögeleri alımları 3 günlük besin tüketim kayıdı ile belirlenmiştir. Hastaların ortalama eGFR 54.8±36.46ml/dk/1.73m2 ve ortalama böbrek volümü 1012±776.8ml olarak bulunmuştur. Hastaların günlük aldıkları enerji 25.57±9.32kkal/kg ve protein 0.87±0.32g/kg olarak saptanmıştır. Hastaların diyet enerjisinin karbonhidrattan gelen yüzdesi %49±7, proteinden gelen %14±2 ve yağdan gelen %36±6 ve doymuş yağ alım yüzdesi %11.6±3.6 olarak bulunmuştur. Hastaların folat, kalsiyum ve potasyumu günlük önerilen değerin (DRI) altında, sodyumu ise DRI üstünde tükettikleri bulunmuştur. Hastalar ortanca böbrek volümü değerine göre (743 ml) karşılaştırıldığında diyetle karbonhidrat, protein ve yağ alımlarında fark bulunmamıştır (p>0.05). Hastaların böbrek volümleri arttıkça kalsiyum, magnezyum, potasyum, sodyum ve çinko alımın azaldığı, fosfor ve demirin alımın ise benzer olduğu saptanmış fakat istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p>0.05). Ortalama böbrek volümünü etkileyen faktörler lojistik regresyon analizinde değerlendirildiğinde, diyetle alınan CHO, protein ve yağ yüzdesinin ortalama böbrek volümünü negatif yönde etkilediği bulunmuştur (p<0.05). Sonuç olarak, hastaların yağ, doymuş yağ ve sodyum alımları yüksek; folat, kalsiyum ve potasyum alımları ise yetersiz bulunmuştur. Tüm bu besin ögeleri, ODPKBH'da mortalite ve morbiditenin en önemli sebepleri olan kardiyovasküler hastalıklar ve hipertansiyonla ilişkilidirler.

Autosomal dominant polycystic kidney disease (ADPKD) is one of the most common inherited diseases. Cardiovascular problems are a major cause of morbidity and mortality in patients with ADPKD. This study was conducted to determine the relationship between daily dietary nutrient intakes and kidney volume. The study was carried out on 22 male and 38 female patients, with a mean age of 48.6±11.3 years, who were diagnosed with ADPKD at a goverment hospital nephrology clinic between May-July 2014. Patients' data including personal characteristics, biochemical and urinary parameters, kidney volumes and anthropometric measurements were determined. In this study the nutrient intakes of patients were estimated by the 24-h dietary records obtained on 3 consecutive days. The mean eGFR was 54.8±36.46 ml/dk/1.73m2 and the mean kidney volume was 1012±776.8ml. Patients total dietary energy intake was 25.57±9.32kcal/kg/day and their total dietary protein intake was 0.87±0.32g/kg/day. Patients' percentage of energy from carbohydrates was determined as 49±7%, from protein was 14±2%, from total fat was 36±6% and from saturated fat intake was 11.6±3.6%. Patients' dietary folat, calcium and potassium intakes were lower than the DRI (Daily Recommended Intake). Patients' mean dietary sodium intake was higher than the DRI recommendation. It was found that when patients were divided in to two groups, by their median kidney volume (743 ml), there was no difference in their carbohydrates, protein and total fat intakes (p>0.05). Dietary calcium, magnesium, potassium, sodium and zinc intakes were lower; phosphorus and iron intakes were similar in patients with higher kidney volume than the patients with smaller kidney volume but these relationships weren't statistically important (p>0.05). Logistic regression analysis was performed to determine the factors influencing mean kidney volume and showed that mean kidney volume was affected negatively by dietary CHO, protein and total fat intake (p<0.05). As a conclusion, patients' total fat, saturated fat and sodium intakes were higher; dietary folat, calcium and potassium intakes were inadequate. All of these nutrients related with cardiovasculer diseases and hypertension which are the most common mortality and morbidity causes of ADPKD.