Kuru yapım sistemleri ve yapılarda alçı pano uygulaması

Abstract

ÖZET 20. yüzyılın başından itibaren yapı teknolojisi ve malzemelerinde büyük ilerlemeler olmuş; yapı elemanları incelip hafiflemiş ve yapı kabuğu eski homojen yapışım kaybederek bir sistemler bütünü haline gelmiştir. Bu gelişmeler yeni olanakların oluşmasına yol açarken, yapı fiziği sorunlarım da beraberinde getirmiştir. Yapı, birey ve toplumun tüm gereksinmelerini karşılamak amacına yönelik olarak üretilir ve genel anlamda bir sınırlama ve yalıtma işlevim ifade eder. Yapının şekillenmesi ve oluşumunda çeşitli etmenler vardır. Bu etmenler:. Atmosferik etmenler. Mekanik etmenler. Malzeme özellikleri. Kullanıcı istekleridir. İnsan eylemleri, işlevsel boşluklar olan mekanlarda sürdürülebilir. Bir mekan oluşturan çeşitli yapı öğeleri vardır. Bunlar;. Temel. Duvar. Döşeme. Çatı'dır. Bu elemanların bir bütün oluşturacak şekilde düzenlenmesi yapım sistemini belirler. Yapım sistemleri genel olarak şu ah sistemlerden oluşur:. tikel yapım sistemleri XW.V1 jlkel yapım sistemleri Geleneksel yapım sistemleri Endüstrileşmiş yapım sistemleri Endüstrileşmiş yapım sistemlerinin bir alt sistemi olarak değerlendirdiğimiz kuru yapım sistemleri bazı durumlarda geleneksel yapım sistemi özellikleri de taşımaktadır. Kuru yapım sistemi, genel anlamda, çağdaş teknoloji ile üretilmiş yapı elemanları ve birleştiricilerin kullanıldığı yapım sistemini ifade eder. Bu yapım sisteminde harç ve sıva yerine metal, yapıştırıcı vb. birleştiriciler kullanılır. Kuru yapım sistemi üç alt sistemde incelenmiştir: 1. Ahşap konstrüksiyonlu yapım sistemi 2. Çelik konstrüksiyonlu yapım sistemi 3. Prefabrike yapım sistemi Bu üç sistemden ahşap ve çelik konstrüksiyonlu yapım sistemleri, bir başka yönden, prefabrike yapım sistemleri kapsamında da yer alabilirler. viiiPrefabrike yapımda endüstrileşmiş yapım söz konusudur. Ancak, endüstrileşmiş yapım sadece prefabrikasyonu ifade etmez. Endüstrileşmiş yapım yöntemi iki türlüdür:. Geleneksel yapım sürecinin rasyonalleştirilmesi. Yapının ön yapım (prefabrike) bileşenlerden oluşturulması Prefabrike yapımda taşıyıcı sistemler üç alt sistemi içerir: 1. İskelet sistemi 2. Yüzeysel taşıyıcılarla kurulan taşıyıcı sistem 3. Karma sistem Kuru yapım sistemleri bağlamında yapı elemanları da sistemleştirilebilir. Bu çerçevede, kuru duvar ve asma tavan sistemleri alçı pano uygulamalarına temel oluşturmak için incelenmiştir. Kuru duvar sistemleri, duvar konumuna, gövde ve kaplama malzemelerinin türlerine bağlı olarak çeşitli biçimlerde oluşturulabilir. Kuru duvar kompozisyonları üç temel elemanla oluşturulabilir: 1. Duvar çekirdeği - Duvar iskeleti - Dolgu malzemeleri 2. Duvar kaplamaları 3. Aksesuarlar Tavanın bulunduğu döşemenin ah ve üst hacimlerinde farklı sorunlara ilişkin bazı düzenlemelerin yapılabilmesi için asma tavan yapılır. Hazır asma tavan malzemeleri ile oluşturulan asma tavan, şu iki alt sistemden oluşur: 1. Asma tavan malzemesi 2. Asma tavan askı sistemi Kuru yapım sistemlerinin oluşturulmasında en önemli malzemelerden biri alçı panolardır. Alçı panolar, yapıların iç duvar, tavan ve bölme yüzeylerini kaplamak ya da doğrudan bölme duvarı yapmak amacıyla kullanılırlar. Çeşitli alçı pano tipleri vardır. Bunlar: 1. Standart alçı panolar 2. Yangına dayanıklı alçı panolar 3. Yüzeyi işlenmiş (ön dekoreli) alçı panolar 4. Nem ve suya dayanıklı alçı panolar 5. Arka yüzeyi alüminyum folyo kaplı alçı panolar 6. Yüksek mukavemetli tavan panosu 7. Ses yutucu alçı pano 8. Alçı tavan panosu Alçı panolu konstrüksiyonun avantajları şu şekilde sıralanabilir: Yangın dayanımı Ses kontrolü Durabilite Kuru yapı Hafiflik Düşük montaj maliyeti ıx. Hızlı montaj. Kolay dekorasyon. Çok yönlülük Alçı panolu konstrüksiyon bileşenleri:. İskelet elemanları. Yüzey kaplamaları (alçı panolar). Yalıtım malzemeleri. Bağlayıcılar. Derz dolgu malzemeleri ve derz bantları Alçı panolu uygulamalarda yapı fiziği sorunları da şu şekilde sıralanabilir:. Yangın kontrolü. Ses kontrolü. Buhar kontrolü. Su ve nem kontrolü Alçı panolar yapıda çeşitli amaç ve işlevlere bağlı olarak kullanılabilirler. Bu çalışmada, konuyu daha fâzla dağıtmamak için kuru duvar ve asma tavan kapsamında alçı pano uygulamaları incelenmiştir. Altı bölümden oluşan bu tezin birinci bölümünde, konunun ele alınışı, konuya yaklaşım ve yönteme ilişkin düşüncelerin ortaya konduğu `Giriş` yer almaktadır. İkinci bölümde, yapı, mekan, mekanı oluşturan yapı öğeleri anlatılmıştır. Üçüncü bölümde kuru yapım sistemleri betimlenmiştir. Dördüncü bölümde, kuru yapım sisteminden duvar ve asma tavan açıklanmıştır. Beşinci bölümde, binalarda alçı pano kullanımı incelenmiştir. Sonuç bölümünde ise, çalışmanın daha önceki bölümlerinde verilen bilgilere dayalı olarak değerlendirmeler yapılmıştır.

SUMMARY Since the beginnig of 20th century, important progresses in building technology and materials have been achieved; building elements have been thinned, lightened and building hull has become a systems integrty as it has lost its old homogen structure. These progresses brought some problems about building physics together altough they have provided new opportunities. This study is constructed in a framework of hierarchical system which is consisting of building systems. Related subject are hierarchical from the upper systems through the lower ones. The buulding is planned to be created in a way that is supporting the aim of fulfilling the needs of individual and society, and it refers to an operation of restriction and isolation in a general manner. There are various factors take place in the process of formation of the building. These factors are;. Atmospherical factors. Mechanical factors. Material features. User demands Human actions can exist in places which have functional spaces. There are various building elements that construe a residence. These are;. Foundation. Wall. Floor. Roof Regulation of these elements what determines the building system. Building systems are usually consist of these subsystems;. Primitive constructed systems. Traditional constructed systems. Industrialized constructed system Dry building system, which is a subsystem of industrialized building systems, carries also traditional building system features under some situations. Dry building system, in a general manner, refers to a building system which is producted with modern technology and for which building elements and splicers are used. In this building system; metals, binders and splicers are used instead of mortar and plaster. We can observe dry building system under 3 subsystem;. Wooden-costructed building system. Steel-costructed building system. Prefabricated building system XIWooden and steel-constructed building system can be thought as subystems of prefabricated building system with a different point of view. Prefabricated building system is related with industrialized building system. However, prefabrication is not the only system that industrialized system refer to. Industrialized building methods are 2 kinds;. Rationalization of traditional building process. Construction of the building of pre-building (prefabricated) elements Carrier system of prefabricated building contains 3 subsystem. Frame system. The carrier constructed with superficial carriers. Mixed system Building elements can also be systemized in the basis of dry building systems. According to this framework, dry wall and suspended roof system are observed to constitue a foundation to applications of plaster panel Dry wall system can be constructed in various ways according to position of the wall and according to sorts of body and plating materials. Dry wall compositions can be constructed with four main elements; 1. Wall core -Wall frame - Backfill materials 2. Wall platings 3. Accessories Suspended ceiling is made at the lower and upper volumes of the floor where ceiling exists, in order to solve several problems by some regulations. The suspended ceiling that is constructed by ready-made suspended ceiling materials cosist of these two subsystem;. Suspended ceiling materials. Suspended ceiling hanger system One of the most important materials that are used in construction of dry building systems is the gypsum panel. Gypsum panels are used to cover the inner walls, roof and partition wall, directly. There are various kinds of gypsum panels;. Standart gypsum boards. Fire resistance gypsum board. Predecorated gypsum board. Water-resistant gypsum board. Foil-backed gypsum board. High-strength ceiling board. Gypsum sound-deading board. Gypsum ceiling panels Advantages of gypsum board construction. Fire resistance. Sound control. Durability Xİİ DOKÜMANTASYON M£1KÖ. Dry construction. Light weight. Low installation cost. Fast installation. Easily decorated. Versatility Components of gypsum board construction:. Framing components. Face covering materials (gypsum board). Insulating materials. Fasteners. Joint compuunds and reinforcing tapes Plaster panels can be used to serve various aims and functions. In this study, to avoid confusion, we have dealed with gypsum panel aplications in the basis of dry wall and suspended ceiling, specificly. This thesis consist of six chapters. First chapter deals with approach to the topic, and views concerning methodology that took place under ` Introduction'' In second chapter, building, space and building elements that consist of space are told. In chapter 3, Dry construction systems are described. In chapter 4, Wall and suspended ceiling in dry construction system are explanied. In chapter 5, The use of gypsium board in building are studied. In conclusion, general evaluation of antire thasis in handled on the basis of all the information are provided throughout the thesis. xiu