45 Numaralı Gaziantep Şer`iyye Sicili`nin ilk yüz sayfası transkripsiyonu ve değerlendirmesi: H. 1107 / M. 1696

Abstract

Sosyo-kültürel açıdan önemli bilgi ve kayıtlar içeren Osmanlı mahkeme kayıtları, geçmişi günümüze yansıtan kıymetli yazılı kaynaklardandır. Belli bölgelere ait olan bu kayıt defterleri yerel farklılıkları ortaya koymasının yanı sıra tümü gözlendiğinde genel tespitlerinde oluşmasını sağlamaktadır. 45 Numaralı Gaziantep Şer'iyye sicili Hicri 1107-1108 ( M. 1696-1697) tarihlerini kapsamaktadır. Tezimizin konusu, tamamı 200 sayfadan oluşan 45 Numaralı Gaziantep Şer'iyye Sicillerinin ilk 100 sayfasının transkripsiyonudur. Ancak tezin giriş kısmında Gaziantep tarihi, Osmanlı hukuk sistemi ve Şer'iyye sicillerinden kısaca bahsedilmiştir. 45 Numaralı Gaziantep Şer'iyye Sicillerinde yer alan belgelerden faydalanılarak şehrin o dönemki kültürel, ekonomik, hukuki, sosyal faaliyetleri ortaya çıkarılmaya çalışıldı. Belgelerde yer alan veraset davalarının bazılarının sonunda vefat eden kimseden geriye kalan malların (tereke) ayrıntılı dökümünün yer alması, o dönemde kullanılan günlük eşyaları bilmemize yardımcı olmaktadır. Ayrıca belgelerde; alacak-verecek, ticari ilişkiler arazi anlaşmazlıkları ve arazi satışları, nikâh akitleri, boşanmalar, kadına dayak atma, uygunsuz davranışlara karşı halkın tepkisi, iftira-tecavüz olayları, hırsızlık, kayıp eşya ve hayvanlar, vekil tayinleri nafaka bağlanılması, adam yaralama ve cinayetler gibi farklı konularla ilgili bilgilere ulaşmak mümkündür. Böylece şehrin tarihi, kültürel, ekonomik ve sosyal yapısını daha yakından tanıma imkânına kavuşmuş olmaktayız.

Ottoman court registers are so valuable sources that they include important knowladge and records. These registers also reftlect past to present besides its social and cultural value. Registers which belong to specific areas do not only manifest local differences but also help researchers reach more general conclusions. The present study comprises analysis of the years 1107-1108 (Lunar Calendar- Hijrah) / 1696-1697 AD. The topic of our thesis is the transcription of the first 100 pages of the 45. Numbered Gaziantep Shar'iyya Registery Book which is compased of 200 pages. But te introduction part of our vork treats of the brief history of Gaziantep the juridical structure of Ottoman and shar'iyya registeries. I have tried to bring up the cultural, economic, juridical and social activities at that time of the city by making use of the documentaries in the 45. Numbered Gaziantep Shar'iyya Registeries. At the end of same inheritence lawsuits taking place in the documenteries, the detailed information about the remaining goods of s dead person helpsus to know the daily belongings used at that time.It is possible to get the information connected with different topics such as commercial relationships, territory disagrecments and tevritory sellings, civil wedding contracts, divorces, beating women, the reaction of people against unsuitable behaviors, slander, theft, lost things, lost animals, injuring people, appointing agents, giving alimony, crimes. So we have the opportunity that we knov the historical, cultural, economical and social stucture of the city.