Mahlep (Prunus mahaleb L.)`in bitki kısımlarında mineral bileşiminin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Mahlep (Prunus mahaleb L.) bitkisinin yaprak, çiçek, meyve, meyve sapı, tohum ve resin kısmındaki mineral madde kompozisyonu araştırılmıştır. Al, B, Ca, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, K, Mg, Mn, Mo, N, Na, Ni, P, Pb, S ve Zn minerallerinin morfogenetik varyasyonu incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; mineral madde miktarları bitkinin belli bir kısmında yoğunlaşmayıp farklı kısımlarda büyük değişimler göstermiştir. Bazı elementlerin miktarları standart değerin altında iken, bazıları standart değerin üstünde ve bazıları ise bu standart değere yakın bulunmuştur. İncelenen minerallerden Al, B, Ca, Cr, Cu, Fe, K, Mn, N, Na, Ni ,P, Zn ve S' nin miktarı konu ile ilgili diğer bitkilerle yapılan çalışmalarla uyumluluk gösterirken, Mo elementinin diğer bitkilerden farklı olarak mahlepte en fazla yaprakta birikim yaptığı tespit edilmiştir. Mahlep bitkisindeki Cd, Co ve Pb değerlerinin diğer bitkilere göre daha düşük düzeyde olduğu belirlenmiştir. Bu varyasyonun bitkinin genetiksel özelliklerinden, minerallerin bitkideki taşınmasından veya bitkinin farklı kısımlarının minerali biriktirebilme yeteneğinden ileri geldiği düşünülmektedir. Sonuç olarak; Mardin ve yöresinde doğal olarak yetişen mahlep bitkilerinden elde edilen drogların kullanımında sağlık açısından herhangi bir risk olmayacağı söylenebilir.

In this study, mineral composition of various parts of Mahaleb cherry (Prunus mahaleb L.) such as leaf, flower, fruit, fruit stalk, seed and resin were investigated. Morphogenetic variability of the minerals; Al, B, Ca, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, K, Mg, Mn, Mo, N, Na, Ni, P, Pb, S and Zn were determined. According to chemical analysis; quantity of minerals investigated have not accumulate in particular parts of the plants, but they varied widely by different plant parts. While quantities of some elements were under the standard conditions, some others were over the standards and the others were harmony with the standards. The quantity of the minerals -Al, B, Ca, Cr, Cu, Fe, K, Mn, N, Na, Ni, P, Zn and S- were comply with the previous studies. Although accumulation place of the minerals in the Mahaleb cherry were in harmony with the investigated other plants, molybdenum acted differently by means of accumulated in leaves. Furthermore, Cd, Co and Pb concentrations of the mahaleb cherry had lower levels by comparing to other plants. It is thought that this variation arises from the genetic characteristics of the plant, differences in transportation of the minerals in the plants and mineral accumulation capability of the plant parts. As a conclusion, it could be stated that there is no health risks by means of minerals for using Mahaleb cherry, where naturally grown in Mardin and its district, plant parts in exact quantities.