Endokrin bozukluğu olan hastalarda dinlenme enerji harcamasının belirlenmesinde indirekt kalorimetri ile diğer enerji denklemlerinin karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışma, endokrinolojik hastalıklara sahip ayaktan tıbbi tedavi alan hastaların bazal enerji gereksinmelerinin hesaplanmasında kullanılan enerji denklemleri ile indirekt kalorimetri sonuçlarını karşılaştırarak bu hasta grubunun enerji gereksinmesinin belirlenmesinde en doğru sonucu veren denklemlerin belirlenmesi amacı ile yapılmıştır. Çalışma, Aralık 2016-Şubat 2017 ayları arasında Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi Endokrinoloji Bölüm'üne başvuran, 18-86 yaş arası, indirekt kalorimetre (IC) (COSMED, Fitmate GS) ile bazal enerji harcamaları ölçülen ve çalışmaya katılma konusunda gönüllü olan 150 hasta (%74 kadın, %26 erkek) üzerinde yapılmıştır. Bireylerin kişisel özellikleri ve yaşam tarzları anket formu ile sorgulanmıştır. Antropometrik ölçümleri ve vücut kompozisyon analizleri sorumlu sağlık teknisyeni tarafından ölçülmüş ve araştırmacı tarafından anket formuna kaydedilmiştir. Ayrıca bireylerin antropometrik ölçümleri ve vücut kompozisyonları enerji denklemlerinde kullanılarak bireylerin bazal metabolik hızları 42 ayrı enerji denklemi ile hesaplanmıştır. Çalışmaya katılan bireylerin %66'sı 18-64 yaş aralığında bulunurken, %34'ü 65 yaş ve üzerinde ve toplam yaş ortalaması ise 54.6±16.32 yıl'dır. Bu bireylerin %51.3'ü diyabet/insülin direncine, %37.3'ü hipertansiyona, %80.0'ı tiroid hastalıklarına, %26.7'si obeziteye, %10.0'ı kemik hastalıklarına, %60.0'ı dislipidemiye, %6.0'ı salgı bezi tümörlerine, %12.7'si üreme sistemi hastalıklarına ve %4.7'si hipoglisemiye sahiptir. Endokrin hastalığa sahip bireylerde IC kullanımının mümkün olmadığı durumlarda bazal metabolik hızın (BMH) belirlenmesinde Harris-Benedict (HB) 1984 denkleminin kullanımının en doğru sonuçları vereceği belirlenmiştir (p<0.05). Endokrin hastası erkek bireylerde IC kullanımının mümkün olmadığı durumlarda Sınıf içi Korelasyon Katsayısına (SKK) göre en yüksek uyuma sahip olup IC sonuçlarının %66.8'ini açıklayabilen Lazzer (BC) denkleminin kullanımı en doğru sonuçları vermiştir (p<0.05). Endokrin hastası kadın bireylerde ise istatistiksel açıdan yeterli uyuma sahip bir enerji denklemi tespit edilememiştir. Endokrin hastası bireylerde enerji denklemlerinin yetişkin ve yaşlı bireylerde kullanım doğrulukları farklılık göstermiştir. Endokrin hastası yetişkin bireylerde IC kullanımının mümkün olmadığı durumlarda Nelson (BC) ve Huang denklemlerinin en doğru sonuçları verecekleri belirlenmiştir (p<0.05). Endokrin hastası yaşlı bireylerde IC kullanımının mümkün olmadığı durumlarda HB 1984, HB 1919 ve De Lorenzo denklemlerinin kullanımının en doğru sonuçları vereceği belirlenmiştir (p<0.05). Beden Kütle İndeksine (BKİ) göre zayıf ve normal bireylerde regresyon analizi sonucunda IC ölçümünü %50'den fazla oranda açıklayabilen bir enerji denklemi belirlenememiştir. Benzer şekilde SKK'ya göre de zayıf ve normal bireylerde IC ile mükemmel veya yüksek derecede uyuma sahip enerji denklemi tespit edilememiştir. Hafif kilolu endokrin hastası bireylerde BEE'nin belirlenmesinde IC kullanımının mümkün olmadığı durumlarda Henry denkleminin en doğru sonuçları vereceği belirlenmiştir (p<0.05). Obez ve morbid obez bireylerde BEE'nin saptanmasında IC kullanımının mümkün olmadığı durumlarda Huang ve Japanese (Sadeleştirilmiş) denklemlerinin kullanılması en doğru sonuçları vermektedir (p<0.05). Sonuç olarak endokrin hastalıklara sahip bireylerde IC kullanımının mümkün olmadığı durumlarda bu denklemlerin kullanımının en doğru sonuçları verdiği fakat çalışmaya dahil edilen denklemlerin hiçbirinin IC yerine kullanılamayacağı belirlenmiştir. Bu popülasyonda IC yerine kullanılabilecek denklemlerin belirlenmesi için daha fazla çalışma yapılması gerekmektedir.Anahtar Kelimeler: Bazal metabolik hız, İndirekt kalorimetre, Enerji denklemleri, Endokrin hastalıklarBu çalışma için Başkent Üniversitesi Tıp ve Sağlık Bilimleri Araştırma Kurulu tarafından KA16/346 nolu ve 07.12.2016 tarihli 'Etik Kurul Onayı' alınmıştır.

The purpose of this study was to specify the equations yielding the most accurate result for the determination of energy requirments of outpatients with endocrine disorders by comparing the indirect calorimetry results with predictive equations. This study was conducted with 150 patients (female 74%, male 26%) aged between 18 and 86 whose basal metabolic rate was measured by indirect calorimetry (IC) (COSMED, Fitmate GS), having applied to Başkent University Ankara Hospital Endocrinology Department between the dates of December 2016-February 2017 and voluntarily participated in this study. Personal information and lifestyles related to the individuals were examined by questionnaire form. The anthropometric measurements and results of body composition analysis were recorded to the questionnaire form. Furthermore, basal metabolic rates (BMR) of the individuals were calculated with 42 different predictive equations by using the anthropometric measurements and body compositions of them. While 66% of the individuals participated in the study ranged from 18 to 64 years of age, 34% of them were above 65 years and their total average age was 54.6±16.32 years. Of these individuals were diagnosed with diabetes/insülin resistance (51.3%), hypertension (37.3%), thyroid diseases (80.0%), obesity (26.7%), bone diseases (10.0%), dyslipidemia (60.0%), reproductive system diseases (12.7%) and hypoglycaemia (4.7%). It was specified that the usage of HB 1984 equation on the determination of BEE would give the most accurate result when it was impossible to use IC for the patients with endocrine disorders (p<0.05). When it was impossible to use IC for male patients with endocrine disorders, Lazzer (BC) equation, which had the best correlation according to Intraclass Correlation Coefficient (ICC) and which can indicate 66.8% of the IC results, gave the most accurate results (p<0.05). When it comes to females having endocrine disorders, any predictive equation having a sufficient statistical correlation could not be detected. The usages of predictive equations for adults and elders having endocrine disorders varied. It was determined that Nelson (BC) and Huang equations would give the most accurate results when it was not possible to use IC for adults having endocrine disorders (p<0.05). It was determined that HB 1984, HB 1919 and De Lorenzo equations would give the most accurate results when it was not possible to use IC for elders having endocrine disorders (p<0.05). Any predictive equation which can indicate more than 50% of IC measurement as a result of regression analysis for lean and normal individuals in regard to body mass index could not be determined. In a similar way, any predictive equation having the best correlation with IC according to ICC for lean and normal individuals could not be detected. When it was impossible to use IC for overweight patients having endocrine disorders on determination of BEE, it was determined that Henry equation would give the most accurate results. When it was not possible to use IC on determination of BEE for obese and morbidly obese individuals, Huang and Japanese (Simplified) equations would yield the most accurate results. Consequently, when it was impossible to use IC for the patients with endocrine disorders, it was specified that these equations gave the most accurate results, yet, it was specified that neither of these equations in the study would not be substitute for IC. In order to determine the equations to use as substitute for IC in this population, further studies should be conducted.Keywords: Basal metabolic rate, indirect calorimetry, predictive equations, endocrine disordersKA16/346 numbered and 07.12.2016 dated 'Ethics Committee Approval' is received by Başkent University Medical and Health Sciences Research Council.