Yatarak tedavi gören hastaların hastane yiyecek hizmetlerinden memnuniyetleri ile nutrisyonel durumlarının karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmanın amacı; yatarak tedavi gören hastaların yatış süreleri boyunca yiyecek hizmetleri tarafından gönderilen yemekleri tüketip tüketmediklerini, tüketmeme nedenlerini ve memnuniyetleri ile nutrisyonel durumlarını karşılaştırmaktadır. Araştırma Nisan 2016-Eylül 2016 tarihlerinde Bayındır Söğütözü Hastanesi'nde yatarak tedaviye alınan 18 yaş üstü gönüllü bireylerden oluşmaktadır. Yatan hastaların 57'si kadın 43'ü erkek olmak üzere araştırmaya toplamda 100 hasta katılmıştır. Yatan hastaların %53'ü hastaneye ameliyat olmak için yatmıştır. Hastaların %72'sinin iştahları normal bulunmuştur. Hastaların %69'u servis edilen yemekleri yeterli miktarda tüketmektedir. Nutrisyonel Risk Taraması (NRS-2002) sonucuna göre yatan hastaların sadece %10'unun nutrisyonel risk altında olduğu görülmüştür. Hastane Yiyecek Hizmetleri Hasta Memnuniyeti (HYHHM) anketinin Türkçe uyarlaması için geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır. Orijinal ölçekte olduğu gibi tüm değerlendirmeler 20 madde üzerinden yapılmıştır. Her boyutun faktör yükü 0.40'ın ve varyans açıklama yüzesi %30'un üzerinde olduğundan ölçeğin bu boyutlarda değerlendirebileceği sonucuna varılmıştır. Modelin uyumunun değerlendirilmesinde kullanılan tüm indeks değerleri uyumun yeterli olduğunu göstermiştir. Ölçeğin maddeler arası tutarlılığı için Cronbach Alpha Katsayısı 0.74 olarak bulunmuştur. Bu değer ölçeğin güvenilir olduğunu göstermektedir. Türkiye'de hastane yiyecek hizmetleri hasta memnuniyetini ölçmek için kullanılabilecek bir model haline getirilmiştir. Hastane Yiyecek Hizmetleri Hasta Memnuniyeti (HYHHM) alt boyut puanları arttıkça yatan hastalarda genel memnuniyet de artmaktadır (p<0.05).Kadınların %21.1'inde anksiyete, %45.6'sında depresyon; erkeklerin ise %7'sinde anksiyete %25.6'sında depresyon olduğu görülmüştür (p<0.05). Yeme alışkanlıklarını saptamak amacıyla DEBQ (The Dutch Eating Behavior Questionnaire/Hollanda Yeme Alışkanlıkları Anketi) alt boyutlarının puan ortalamaları incelendiğinde; kadınların erkeklere göre duygusal yeme durumu puanı daha yüksek iken (p<0.05) erkeklerin dışsal yeme puanlarının kadınlara göre daha yüksek olduğu bulunmuştur (p<0.05). Diyetisyenin görevleri arasında; hastanın günlük beslenme durumunu kontrol etmek, besin öğesi ihtiyaçlarını hastalıklarına göre ayarlamak, hastalara giden yemeklerin tepsilerini ve hastanın yemek tüketimini kontrol etmek yer almaktadır. Bunların yanında, hastane yönetimi ve diğer sağlık personelleriyle irtibat halinde kalarak hastaların yiyecek hizmetlerinden ve hastaneden memnun kalmasını sağlar. Hasta memnuniyetini sağlamak için multidisipliner çalışmanın yanında hastane yönetiminin de diyetisyenin önerilerini dikkate almalıdır.

This study compares if hospitalized patients consumed the foods provided by foodservice during hospitalization periods, their reasons, satisfactions and nutritional conditions. Study population comprises of individuals over the age of 18 years who voluntarily presented to Bayindir Hospital Sogutozu between April 2016 and September 2016 and admitted to hospital for treatment. A total of 100 hospitalized patients were included in the study and 57 of them were females and 43 of them were males. Fifty-three percent of hospitalized patients were admitted to the hospital to undergo surgery. Seventy-two percent of the patients were found to have a good appetite. While 69% the patients consume sufficient of food. According to the result obtained from NRS (Nutritional Risk Screening) 2002, it was observed only 10% of hospitalized patients were at risk. As scores of Hospital Foodservice Patient Satisfaction (HFPS) subscales increase, also general satisfactions of hospitalized patients increase (p<0.05). Validity and reliability study was performed for Turkish version of Acute Care Hospital Food Service Patient Satisfaction Questionnaire (ACHFSPSQ). All assessments were performed based on 20 items as it was in original scale. Since factor loading and the percentage of variance explained were higher than 0.40 and 30%, respectively, it was concluded that the scale could be evaluated with these items. All index values used for evaluation of compliance of the model showed that version was sufficient. Cronbach's alpha coefficient was found to be 0.74 for the internal consistency of the scale items. This value shows us that the scale is reliable. It has been brought a model that could be used to measure Acute Care Hospital Food Service Patient Satisfaction in Turkey. As the scores of ACHFSPSQ subscales increase, also general satisfaction increases among hospitalized patients (p<0.05).When conditions of experiencing hospital anxiety and depression were investigated, it was observed that 21.1% of females had anxiety and 45.6% of them had depression; 7% of males had anxiety and 25.6% had depression (p<0.05). When average scores of DEBQ (The Dutch Eating Behavior Questionnaire) subscales were investigated to determine eating habits; while emotional eating condition scores of the females were higher compared to the males (p<0.05), external eating scores of the males were found to be higher compared to the females (p<0.05). Checking daily nutritional status of the patient, adjust dietary needs of the patients according to their diseases, checking food trays brought to the patients and food consumption of the patient are among responsibilities of dietician. Additionally, he/she ensures patient satisfaction from food service and hospital by getting in touch with hospital administration and other healthcare professionals. In order to ensure patient satisfaction, hospital administration should take into consideration of dietician's recommendations in addition to multidisciplinary work.