Belirsizlik, esneklik, sınırsızlık (BES) modeli: Silahlı kuvvetlerde bir araştırma

Abstract

ÖZET Günümüzde örgütler, değişen çevre koşullarının ortaya koyduğu yeni durum ve ortama uyum sağlayabilmek ve böylece rekabet avantajlarını artırabilmek için sürekli bir arayış ve değişim içinde bulunmaktadır. Söz konusu uyumun sağlanmasında kullanılan araçlardan biri hiç şüphesiz örgüt yapılarıdır. Çalışmada, Ashkenas ve diğerleri (1995) tarafından günümüz koşullarına olması gereken bir örgüt yapı modeli olarak önerilen sınırsız örgüt modeli koşul - bağımlılık yaklaşımı ile bütünleştirilerek oluşturulan Belirsizlik, Esneklik, Sınırsızlık (BES) Modeli çerçevesinde; Kara Kuvvetleri birliklerini temsilen üç ayrı birim (Kıta, Karargah, Kurum), Özel Kuvvetleri temsilen bir birim (Özel Birlik) olmak üzere, dört farklı askeri örgüt biriminin karşılaştırıldığı bir araştırmaya yer verilmiştir. Araştırmanın amacı, Lawrence ve Lorsch' un (1967) çevresel belirsizlik ve Perrow' un (1967) birim teknolojileri kavramları ile Ashkenas ve diğerlerinin (1995) sınırsızlık kavramlarını bütünleştiren bir model çerçevesinde, çevresel belirsizlik ve teknoloji esnekliğinin örgütsel birimlerin dikey ve yatay sınırsızlık boyutlarında yaratabileceği yapısal farklılıkları açıklamaktır. Araştırma sonucunda, askeri örgüt birimlerinin çevresel belirsizlik ve teknoloji esnekliği boyutlarında farklılaştıkları, bunun sonucunda da dikey ve yatay sınırsızlık boyutlarında farklı yapısal özellikler gösterdikleri bulgularına ulaşılmıştır. Buna göre sınırsızlık ihtiyacı ve olanakları, bir örgütün birimlerinin kullandıkları teknolojilerin ve etkileştikleri alt çevrenin niteliklerine bağlı olarak değişebilecektir.

SUMMARY Nowadays, organizations are always in a change and search for increasing their competing advantages by making themselves more compatible with the continually changing environment. One of the tools being used for achieving this compatibility is, without a doubt, organization structures. In this work, a research, that compares four different military organization units; three different units from the Army Forces (Troops, Headquarters, Military Institute) and one from the Special Forces (Special Unit), that has been done in according to integration of suggested boundaryless organization model and contingency approach by Ashkenas et al (1995) with Uncertainty, Elasticity, Boundarylessness (UEB) model also takes place. The aim of the project is, to explain the possible structural differences that can be seen in the vertical and horizontal boundarylessness areas of organizational units that can be caused by environmental uncertainty and technological elasticity; in according to a model that integrates Lawrence and Lorsch's (1967) environmental uncertainty, Perrow's (1967) unit technologies and Askenas et al (1995) boundarylessness concepts. As a result, it has been seen that military organization units have become different in the environmental uncertainty and technological elasticity areas and related to this, they have showed different structural characteristics. According to this boundarylessness needs and possibilities can change in relation to the characteristics of the technologies the organizations are using and to the sub - environment they are related with. Key Words Boundarylessness Boundaryless Organization Environment Uncertainty Technological Elasticity Military Organization Units IV