Gonartrozda TENS ve diadinamik akımların analjezik etkinliğinin karşılaştırılması

Abstract

96 ÖZET Bu çalışmada amacımız TENS yöntemlerinden olan Akupunktura benzer TENS, Geleneksel TENS ve Diadinamik akım modalitelerinden (CP + LP)'nin analjezik etkenliğini ve birbirlerine olan üstünlüklerini araş tırmak olmuştur. Bu amaçla klinik ve radyolojik olarak gonartroz tanısı konan 60 olgu çalışmaya alındı. Olguların 56'sı kadın, 4'ü erkek idi. Erkekler topla mın % 7'sini, kadınlar ise % 93'ünü teşkil ediyordu. Olguların yaş ortala ması 56.8±7.73'dür. Olguların 55'inde (% 91.6) obesite tespit edilmiştir. Çalışmamızdaki olguların sadece % 30'unda hareket kısıtlılığı mevcut idi. Çalışmaya dizleri hafif ve orta derecede kısıtlı olgular alınmış tı. Olguların tam kan sayımı, sedimentasyon, alkali fosfataz, ASO, CRP, Latex açlık kan şekeri, serum demiri, total lipid ve kollesterol, SGOT, SGPT, kalsium fosfor ve idrar tahlilleri normal sınırlar içindeydi. Olgularda sistemik hastalık veya infeksion bulunmuyordu. Çalışmamızdaki olguların radyolojik bulguları Grade I'in üzerin de idi. % 43.3 oranında ikinci derecede, % 41.7 oranında üçüncü derecede olgu mevcut idi. Çalışmamıza Grade IH'ün üzerinde olgu dahil edilmemiş ti. Olgular rastgele çift kör 20'şer kişilik 3 gruba ayrıldı. I. Gruba Akupunktura benzer TENS (Strong Low Rate), II. Gruba Geleneksel TENS (Konvansionel TENS), III. Gruba Diadinamik akım (CP+LP). Gün-97 de 1 seans olmak üzere 15 seans uygulandı. Olgular tedavi süresince antiromatizmal ve analjezik ilaç kullanmadılar. Olgulara ayakta fazla kalmamaları, günlük yorucu işlerden sakınmaları önerildi. Çalışmamızdaki olgular çeşitli parametreler yönünden değerlen dirildi. Bulunan değerler, istatistiksel yöntemlerle değerlendirilerek ifade edildi. Diz eklemi osteoartrozundaki ağrının konservatif tedavisi amacıyla kullandığımız tedavi yöntemleri spontan ağrı, hareket sırasında ağrı, günlük aktivite sonrasında ağrı, aktivitede hareket zorluğu ve süresinin düzelmesinde etkili oldukları görülmektedir. Geleneksel TENS en fazla etkili iken etki yönünden Akupunktura benzer TENS ikinci sırada, Diadinamik akımlar ise üçüncü sırada yer almaktadır. Gruplar arasında istatistik sel olarak anlamlı bir fark yoktur (p>0.05). Presyonla ağrı üzerinde üç tedavi şekli iyi etkili olmakla beraber Geleneksel TENS'in 15. seans sonundaki etkenliği, Akupunktura benzer TENS ve Diadinamik akımdan üstündür. 15. seans sonundaki Geleneksel TENS uygulanan gruptaki presyonla ağrının iyileşme oranı, diğer gruplardaki iyileşme oranlarından anlamlı derecede büyüktür (p<0.05 ve p<0.05). Geleneksel TENS uygulanan gruptaki iyileşme oranı ile Diadinamik akım uygulanan gruptaki iyileşme oranı arasında anlamlı bir fark var dır (p<0.01). Gruplara uygulanan tedavi şekillerinin eklem hareket kısıtlılığının iyileşmesinde iyi sonuçlar verdiği görülmektedir. 5. seans sonunda Geleneksel TENS uygulanan gruptaki iyileşme oranı, Diadinamik akım uygulanan gruptaki iyileşme oranından anlamlı derecede büyüktür (p<0.05). Diğer gruplar arasında istatistiksel olarak bir fark yok- tur(p>0.05). Gruplardaki tedaviden sonra devam eden en uzun analjezi süresi Geleneksel TENS uygulanan grupta idi. En kısa analjezi süresi Diadinamik akım uygulanan grupta bulunuyordu. Geleneksel TENS uygulanan gruptaki tedaviden sonraki analjezi süresi, diğer gruptakilerden anlamlı derecede büyüktür (p< 0.001). Çalışmamızın bütün tedavi parametrelerinde Geleneksel98 TENS'in Akupunktura benzer TENS ve Diadinamik akımlardan daha etkin bir tedavi şekli olduğu, Diadinamik akımların diğer iki tedavi şekline göre daha az bir etkiye sahip olduğu görülmüştür. Sonuç olarak bu üç tedavi yönteminin diz osteoartrozunda ağrının iyileşmesinde, dolaylı olarak buna bağlı olan aktivitede hareket zorluğunun azalmasında, eklem hareket kısıtlılığının düzelmesinde yararlı ola cakları, fakat birbirlerinden çok farklı düşünülmemesi gerektiği, Gelenek sel TENS'in biraz daha üstün olduğuna inandığımızı belirtmek isteriz.