İntrakraniyal tümörlü hastalarda serum ve doku gamma-glutamil transferaz aktiviteleri

Abstract

33 6. ÖZET Gamma glutamil transferaz ( = GGT) amino asid ve peptidlerin hücre membranından hücre içine taşınmasını katalizleyen membrana bağlı bir enzimdir. Enzim ilk olarak konsantrasyonunun oldukça yüksek olduğu böbrek dokusunda tanımlanmıştır; fakat daha sonra kas dokusu dışında, serum ve tüm hücrelerde bulunduğu gösterilmiştir. Sayısız araştırmaya göre artmış GGT aktivitesi hem in vivo hem de in vitro hayvan tümörleriyle ilişkilidir. Artmış GGT aktivitesi insan kan serlerinde de kaydedilmiş olmakla birlikte, çalışmalar sadece birkaç tümör tipine odaklanmıştır. Araştırmalarımızın sonucunda, yalnızca bir çalışmada intrakraniyal tümörlü hastalarda artmış serum veya plazma GGT aktivitesinin kaydedildiğini saptadık. Bu çalışmamızda intrakraniyal tümörlü hastalarda ameliyat önce si ve ameliyat sonrası serum GGT aktivitesini ve ameliyatla çıkarılan tümör dokularının GGT aktivitesini belirlemeyi, bunları kontrol grubu serum ve dokularıyla karşılaştırmalı olarak vermeyi, bu arada eğer serum da bir artış saptarsak bu artışa tümör dokusunun katkısının olup olmadığını araştırmayı amaçladık. İntrakraniyal tümörlerden meningioma ve glioma gruplarını ele aldık. Serum ve doku homojenatlarında GGT enzimi tayinini Szasz'ın34 metoduna göre hazırlanmış kit ile yaptık. Çalışmamızın sonunda serum GGT düzeylerinin kontrol grubuna kıyasla her iki tümör tipinde hem ameliyat öncesi hem de ameliyat sonrasında yükseldiğini, ameliyat sonrası GGT düzeylerinin ameliyat öncesine göre daha fazla yükseldiğini saptadık. Tümör dokularının GGT düzeylerinde kontrol grubuna kıyasla anlamlı bir fark bulamadık. Meningioma ve glioma dokularının GGT düzeyleri arasındaki fark da anlamlı değildi. Kanser hastalarının plazma ya da serumlarında düzeyi yükselen membrana bağlı enzimlerin kaynağının tümör hücreleri olabileceği ileri sürülmüştür. Bu fikirden yola çıkarak tümör dokusunun büyüklüğü ile orantılı olarak plazmada yükselmiş GGT düzeyleri beklenebilir. Ancak doku enzim düzeylerine ait bulgularımız bu fikri desteklememektedir, Daha önceki yayınlarda miyokard enfarktüsünden sonra görülen serum GGT artışının doku rejenerasyonu sürecindeki metabolik değişimler ile ilgili olabileceği ileri sürülmüştür. Bulgularımıza göre ameliyat sonrasındaki artış bu fikir ile uygunluk göstermektedir. Serum GGT düzeyinin ölçülmesi karaciğer ve safra sistemi hastalıklarının araştırılmasında rutin bir parametre olarak kullanılmakta ve spesifikliği nedeniyle tanıda oldukça yararlı olmaktadır. Karaciğer kanserleri başta olmak üzere pek çok kanser türünde de serumda yükseldiği kaydedilmiştir. Fakat kas dokusu dışında tüm dokularda yaygın olarak bulunan bir enzim olduğundan, intrakraniyal tümörlerde ameliyat öncesi, ve sonrasında görülen artış yorumlanırken bu artışa başta karaciğer ye safra sistemini ilgilendirenler olmak üzere pek çok patolojinin katkıda bulunabileceği unutulmamalıdır.