Makam yapılarını yansıtan bir model önerisi için yapay zeka tekniklerinin kullanımı

Abstract

ÖZETBu çalışma kapsamında; duyuşa ve pratiğe dayalı geleneksel müziklerimizinmakamlarının zaman içindeki yapısal değişiminini kültürel altyapısı ile ortaya koyan bir ?düşünceler bütünü? önerilmektedir. Bu düşünceler bütününün ileride oluşturulabilecek dahakapsamlı makam modellerine altyapı sağlayacağı düşünülmektedir. Yapay zeka tekniklerininböylesi modellerde nasıl kullanılabileceği ve nasıl bir katkıda bulunabileceği de çalışmalaresnasında tartışılacaktır. Tabiidir ki çalışmada yararlanılacak en büyük kaynak yine eski?edvar? defterleri olacaktır. Çünkü müziğimizin ?icra?'yı esas alan teorik yapısı, zamanzaman öznel tanımlarla desteklense de en açıklayıcı ve net şekilde bu tarihi nazariyatkaynaklarında açıklanmaktadır. Şu da önemle belirtilmelidir ki böyle bir yapılanmayıoluşturmak bireysel bir çalışmanın çok daha ilerisinde bir uğraş ve bilgi dağarcığıgerektirmektedir. Bu çalışmanın amacı daha önce bu konuda yapılmış çalışmalara dair?ipuçları? içeren ve tek iddiası kendinden sonraki çalışmalara ?ipuçları? bırakmak olan, birmodel ?nüvesini? veya ?anlayışını? ortaya koyabilmektir. Anadolu'nun müzikal yapısına dair?teorileri? vücuda getirip bunları dünya kültürüne sunmak adına bu toprakların tüm?müzikbilimi emekçilerine? düşen çok şey olduğu açıktır.Anahtar kelimeler: Makam, ses organizasyonu, hüseyni, Anadolu müziği, Anadolugeleneksel müzikleri, geleneksel müzik, icra, yapay zeka, bütünleşik geleneksel musiki, halkmüziği, klasik Türk müziği, Osmanlı kent müziği.

SUMMARYIn the context of this study; ?a thinking concept? that will reflect the structural changes inthe ?hearing and practice based? makams of our traditional musics related to the culturaleffects; is proposed. It is believed that this thinking concept will act as a base for moreprogressed ?makam models? that shall be developed in the future. Also, the possibleinteraction of ?artificial intelligence? methods with such a concept and the potentialadvantages of this approach will also be discussed. It is very obvious that the basic sourcesthat will be used within this study will be ?Edvars?, which have the capability of reflectingcompletely; but sometimes a bit subjectively; the inner theoretical characteristics of our musicbased on practice. Of course, formulating such a study needs more than an individualengagement and knowledge supply. So this study aims form an initial seed and concept for amodel that will include clues from the past studies and is supposed to leave new hints for thefuture studies. It is for sure that there is a great burden of work to carry for all musicologistsof this land; to be able to form theories reflecting the musical strucutures of Anatolia and topresent them to the world culture.Keywords: Makam, sound organization, hüseyni, Anatolian music, Anatolian traditionalmusics, traditional music, performance, artificial intelligence, integrated traditional musics,folk music, classical Turkish music, Ottoman urban music.