İnsan beyin tümörlerinde, tümör hücresi membranında araşidonik asid düzeylerinin ve tümör dokusunda araşidonik asid metaboliti olan progtaglandin E2 düzeylerinin araştırılması

Abstract

6. ÖZET Beyin dokusu uzun zincirli poliunsature yağ asidlerinden zengindir. Araşidonik asid ve dokozahekzaenoik asid beyin dokusundaki majör uzun zincirli yağ asidleridir. Hücre membranının yapısında yer alan bu yağ asidlerinin kompozisyonunda meydana gelen değişiklikler, hücrenin reseptör bağlama, taşıyıcılık, iyon kanalları ve eikosanoid üretimi gibi fonksiyonlarını değiştirerek tümör oluşumuna katkıda bulunabilirler, n-3 serisi yağ asidlerinden olan araşidonik asidin tümör gelişimini ilerletici etkisi olduğu gösterilmiştir. Ve bu etkinin araşidonik asidden siklooksijenaz yoluyla oluşan prostaglandinler üzerinden olduğu düşünülmektedir. Bir çok insan tümöründe ve deneysel tümörlerde prostaglandinlerin, özellikle de E serisi prostaglandinlerin sentezinin arttığı bildirilmektedir. Bu bileşikler tümör gelişimi ve yayılımmda konakçı immün sistemini baskılayarak önemli bir rol oynarlar. Beyin tümörlerinde araşidonik asid birikimi ve prostaglandin üretimi konusunda az sayıda çalışma bulunması nedeniyle, bu çalışmada beyin tümörlü hastaların plazma membranmda araşidonik asid düzeyleri ve tümör dokusunda PGE2 düzeyleri tayin edildi. Tumoral ve normal beyin dokusu örneklerinde PGE2 konsantrasyonları ELİSA yöntemiyle, doku örneklerinden izole edilen plazma membranlarının araşidonik asid düzeyleri gaz kromatografi yöntemiyle ölçüldü. Araşidonik asid düzeyleri normal doku ile karşılaştırıldığında gliomlarda (n=9) ve meningiomlarda (n=6) ileri derecede anlamlı olarak artmış bulundu (sırasıyla p=0.000 ve p=0.000). 2 adet schwannoma, 1 adet metastatik tümör ve 1 adet medulloblastomada da istatistiksel değerlendirme yapılamamasına rağmen araşidonik asid düzeyleri normal dokuya göre yüksek bulundu. PGE2 düzeyleri, gliomlarda (n=10) ve meningiomalarda (n = 7) normal doku ile karşılaştırıldığında ileri derecede anlamlı olarak artmıştı (sırasıyla p=0.000 ve p=0.000). Yine gliomalar ile karşılaştırıldığında meningiomalarda ileri derecede anlamlı artışlar vardı (p= 0.000). İstatistiksel değerlendirme yapılamamasına rağmen, 2 adet schwannoma, 2 adet metastatik tümör ve 1 adet medulloblastomada da normal dokuya göre yüksek düzeyler tesbit edildi. 41Bu sonuçlar desteklemektedir ki beyin tümörlerinde plazma membramnda artan araşidonik asid, membran yağ asidi kompozisyonunun değişmesine bağlı olarak hücresel fonksiyonları değiştirebilir. Ayrıca bu araşidonik asidden üretilen yüksek miktarlardaki PGE2, T lenfositleri ve natural killer hücreleri baskılayarak tümöre karşı oluşan immün cevabı azaltabilir ve tümör gelişiminde rol oynayabilir. Çeşitli deneysel kanserlerde siklooksijenaz inhibitörleri ile tümör gelişimi inhibe edilmiştir. Beyin tümörleri için böyle bir çalışma yoktur. Beyin tümörlerinde de artan PGE2 düzeylerinin siklooksijenaz inhibitörleri ile azaltılması yoluyla tümör gelişiminin durdurulması ilerisi için umut verici olabilir. 42