Bağlam kapsamında örgütler arası ağ düzenekleri: Dayanıklı ev aletleri sektörü örneği

Abstract

Örgütlerin kendilerine fayda yaratmak amacıyla diğerleriyle ne tip ağ ilişkilerikuracakları ve bu amaçla yapı içerisinde kendilerini nasıl konumlandıracakları gibi sorular,örgüt kuramı alanında tartışmalara neden olmaktadır. Ağ ve yerleşiklik çalışmaları, aktörağlarına odaklanırken, bu aktör ağları üzerinde kurumsal bağlamın etkilerini göz ardıetmektedir. Bu eksikliği gidermek amacıyla bu çalışma, makrokurumsal bağlam ileörgütler arası ağ düzenekleri arasındaki ilişkiyi araştırmayı hedeflemiştir. Bu amaçla,devlet ve bankacılık sistemi gibi ana kurumların ekonomilerde üstlendiği role göre farklı işörgütlenmelerinin oluşacağını ileri süren Whitley'in (1992) ?Ulusal İş Sistemleri?yaklaşımından yararlanılmıştır. Araştırma, Türkiye'de devletin ekonomiye müdahalesininyüksek olduğu 1980 öncesi ve kısmen azaldığı 1980 sonrasındaki dönemde kurulanörgütler üzerinde gerçekleştirilmiştir. Dayanıklı ev aletleri sektöründen iki firma seçilmiş,ağ ilişkileri belirlenmiş, sınıflandırılmıştır ve analiz edilmiştir. Sonuçlar, bu çalışmada ilerisürülen önerileri desteklemektedir. 1980 öncesinde kurulan firmanın mevcut ağilişkilerinde güçlü bağlarının oranının 1980 sonrasında kurulan firmaya göre daha yüksekolduğu saptanmıştır. 1980 sonrasında kurulan firmanın ise, zayıf ilişkilerinin oranının dahabaskın olduğu belirlenmiştir. Küme içi bağların kurulmasını hedefleyen iç aracılıkrollerinin oranının 1980 öncesinde kurulan firmada belirgin biçimde yüksek olduğu, dışçevreyle bağlantıyı sağlayan dış aracılık rollerinin oranının 1980 sonrasında kurulanfirmada oldukça baskın olduğu belirlenmiştir.

Questions such as what type of network relations organizations establish with theothers and how they locate themselves within the structure for their own benefit are subjectto arguments in organization theory. Network and embeddedness studies which focus onnetwork relations ignore possible effects of institutional context on networks. For thisreason, this study aims to search the relation between interorganizational networks andmacroinstitutional context.. For this purpose Whitley?s (1992) ?National BusinessSystems? approach has been used that emphasizes formation of different businessorganizations are due to the roles of major institutions such as the state and financialsystem in an economy. The research conducted on two organizations established before1980 and after 1980 where a significant difference exists in terms of state intervention tothe economy in Turkey. Two firms were chosen from the durable home appliances sector.Their network connections were determined, classified and analyzed. The research resultssupported the main idea and purpose of this study. After the comparison it was found thatthe ratio of strong ties of the firm established before 1980 being higher than the firmestablished after 1980. It was found that the ratio of weak ties of the firm established after1980 higher than the firm established before 1980. The internal brokerage roles whichstrengthen in group cohesion was found higher in the firm established before 1980, theexternal brokerage roles which provide organizations connections with the others in theexternal environment was found higher in the firm established after 1980?s.