On grup hastalık için maliyet etkililik çalışmalarının sistematik incelemesi

Abstract

Dünyada bugün yaklaşık 20000 dergi ve her yıl yayınlanan 2 milyon makalebulunmaktadır. Araştırma sonuçları kimi zaman birbirini destekler gibi görünse de kimizaman birbiriyle çelişmektedir. Bu değişkenlik nedeniyle tek bir araştırmaya dayalıuygulama kararları tehlikeli olabilmektedir. Dolayısıyla, belli bir konu üzerinde yapılmışaraştırmaların sonuçları klinik uygulamalarda kullanılmadan önce titizlikledeğerlendirilmelidir. Amacımız araştırmacılara klinik uygulamalar hakkında kararvermeden önce en iti kanıt kaynağı olabilecek yüksek kaliteli makaleleri yakalamaktır.Kanıta dayalı uygulama sürecinin temeli olan en iyi kanıtı bulma, sistematikinceleme yaparak gerçekleşir. Bu tezde metodoloji olarak sistematik inceleme seçilmişTürkiye'ye yük olabilen 10 hastalık grubu seçilerek, hastalıklar için kullanılan sağlıkteknolojilerini değerlendiren maliyet etkililik konularına odaklanılmıştır.Çalışmamızda Cochrane Çalışma Grubunun metodolojisi temel alınarak 2000-2008 yılları arasındaki maliyet etkililiğe konu olan randomize kontrollü klinik çalışmalargöz önüne alınarak 10 hastalık grubu için 94 tam metin makale seçilmiştir.Diabetes Mellitus hastalığında incelenen 3 makalede farklı metotlarda farklımüdahalelerin maliyet analizleri yapılmıştır. Uygulanan sağlık teknolojisinin hastayaverdiği fayda QALYs ve kurtarılan yaşam yılı ve önlenen komplikasyonlu gebelikcinsinden ölçülmüştür. Böylelikle saptanan maliyetler QALY başına veya kurtarılan yaşamyılı başına veya önlenen komplikasyonsuz gebelik başına olan maliyetleridir. Çalışmalarrandomize kontrollü çalışmalar olup, uyarlanan sağlık teknolojilerinin fayda vemaliyetlerini tespit etmeleri açısından gücü yüksek makalelerdir.Pulmoner hastalıklarla ilgili randomize kontrollü çalışma olup, etkililik ölçü birimidoğal mortalite veya morbidite olan ve maliyetleri hesaplanmış, sağlık teknolojisininyarattığı faydayı ölçemeye yönelik 1 makale seçilmiştir. Etkililik ölçü birimi QALYs'dir.Maliyetler QALY başına hesaplanmıştır.IVRuhsal bozuklukların tedavisinde kullanılan sağlık teknolojilerinin fayda vemaliyetlerini ölçme amaçlı 2008 tarihli bir makaleye rastlanmıştır. XR kullanımının faydadeğerini ölçmek için QALYs birimi kullanılmış ve sonuçlar 2 yıllık QALY başına maliyetitemsil etmektedir. Kendi grubu içinde gücü yüksek bir makale olup iyi klinik uygulamalarakılavuz olabilir.Kas iskelet hastalıkları için taranan 2000-2008 yılları arasındaki randomize klinikkontrollü çalışmalardan maliyet etkililiğe konu olan 4 çalışma tespit edilmiştir. İlk 3çalışmada sağlık teknolojisinin faydalarını değerlendirme açısından kullandıkları birimlerQALYs ve maliyet etkililik açısından değerlendirmeleri ise QALY başına maliyetcinsindendir. Her üç çalışmada yüksek örnekleme sahip gücü yüksek makalelerdir. Sonçalışmada ise kullanılan sağlık teknolojisinin faydasını değerlendirmek adına kullanılançıktı birimi önlenen düşme sayısıdır. Maliyetler önlenen düşme sayısı açısındandeğerlendirilmiştir.Taranan makalelerde Nörolojik hastalıklar içinde belirlenen kriterlere göre 2000yılında yayınlanmış bir makaleye rastlanmaktadır. Sağlık teknolojisi ilaç olarak belirlenmişve fayda değeri QALYs cinsinden ölçülerek relaps başına maliyetler tespit edilmiştir.MedLine taramalarında kardivasküler sistem hastalıklarına yönelik çok fazlamakale olmasına rağmen kriterlerimize uygun 3 makale saptanmıştır. Her 3 makaledeetkililik ölçü birimi QALYs'dir. Maliyet etkililik analizlerinde QALY başına maliyethesaplanmıştır. Örneklemleri yüksek ve randomize klinik çalışmalar maliyet etkililikkonusunda gücü yüksek makalelerdir.Bütün bu bilgilere dayanarak araştırmacılara yol göstermek amacıyla maliyetetkililik analizlerine ait olan Randomize Kontrollü Çalışmalar incelenmiş ve sonuçlarsentezlenmeye çalışılmıştır. Kanıta dayalı uygulamalar için seçilen 10 hastalık grubundakimaliyet etkililik çalışmalarının gücü yüksek olarak tespit edilmiştir. Yapılan taramalardada görüldüğü gibi farklı pek çok hatta çelişkide olan pek çok çalışmaya rastlanmaktadır.Ancak literatürden bilgiler aktarılırken özellikle de iyi klinik uygulamalara kanıt olabilecekçalışmaların saptanabilmesi için sistematik incelemelerin yapılması gerekliliği bu tezdeortaya konmaktadır.

There are approximately 20,000 journals and annualy 2 million articles printedaround the world. Research results sometimes support each other and sometimes not. Forthis reason an intervention leaning against only one research can be dangerous.Consequently, one should evaluate research results carefully before clinic interventions.It?s possible with systematic review to reach the best evidence, that is the basis ofevidence based intervention process. In this thesis, the methodology is systematic reviewand 10 diseases were selected that can be thought as significant burden for Turkey andfocused on cost effectiveness topics evaluating health technologies.In our study, based on Cochrane Study Group, randomized clinic trials with costeffectiveness between 2000-2008 were undertaken and 94 full text articles were selectedfor 10 diseases.At 3 articles about Diabetes Mellitus, cost effectiveness of different methods fordifferent interventions were evaluated. Patients? benefit with applied health tecnology wasmeasured with QALYs and life years saved and complicated pregnancy prevented. Costswere determined per QALY or per life year saved or per complicated pregnancy prevented.Studies were randomized clinical trials and powerful for determined benefits and costs ofapplied health tecnologies.The study about pulmoner diseases were randomized clinical trial and costsmeasured which effectiveness measure unit was morbidity and mortality. One article weretaken measuring benefit health tecnology. Effectiveness measure unit was QALY. Costswere calculated per QALY.There was one article published at 2008 measuring the benefits and costs of healthtecnologies used treating depressive disorders. QALYs unit was performed to measure theXR administiration benefit value. Results represent costs for 2 years per QALY and thearticle can be guide for suitable clinical interventions.Searched for musculoskeletal disorders between 2000-2008 and found 4 randomizeclinical trial articles with cost effectiveness.The first three used QALYs unit to evaluate thebenefits of health tecnologies and costs per QALY for cost effectiveness ratios. Both threearticles were persuasive to be sample. The last article?s outcome measure to evaluate thebenefit of health tecnology used was falls prevented. Appraisal of costs were fallsprevented.For neurologic disorders there was one article found published at 2000. Healthtechnology was drug administiration and benefit value was QALYs per relapse.There were too many articles for cardiovascular disorders at MedLine research butonly three were suitable for our criteria. Effectiveness measure unit was QALYs for boththree. Costs were measured per QALY.Consequently, randomized clinic trials are investigated and the results are studiedto guide for the researchers. It?s determined that 10 disease groups choosed for evidencebased interventions were persuasive about cost effectiveness studies. There are too manyarticles that are contradictory to each other and while transmitting information from theliterature, especially determining studies that can be evidence for good clinicalinterventions, systematical review should be done.