Serebral iskemi ve reperfüzyon oluşturulan deneysel diabetik sıçanların total beyin dokusu nitrik oksit metabolizmasının incelenmesi

Abstract

6. ÖZET Nitrik oksit' in serebral iskemik hasarın patogenezindeki rolü tam olarak anlaşılamamıştır. Son yıllardaki çalışmalar NO' in in vivo ve in vitro glutamat toksisitesinde ikincil haberci gibi rol oynadığını göstermiştir. Fakat serebral endotelden üretilen NO 'in fokal serebral iskemide kan akımını arttırarak nöroprotektif etkili olduğu da bilinmektedir. Ayrıca NO' in süperoksit radikali ile etkileşip önemli miktarda peroksinitrit (ONOO*) oluşturması iskemi-reperfüzyonun indüklediği nöronal hasara yol açabilir. Son yıllardaki çalışmalarda a-tokoferol, melatonin, n-asetilsistein, a-lipoik asid gibi bazı antioksidan moleküllerin nöronal hasarı azaltarak faydalı etkileri olduğu gösterilmiştir. Bu çalışmada ilk amacımız normal ve diabetik sıçanlarda, her iki ana karotis arterinin 15 dakika oklüzyonu ve ardından 1 saat reperfüzyonu ile fokal serebral iskemi oluşturmaktı. Diabetik sıçan grubunun yarısına nöronal hasarı azaltmak amacıyla a-tokoferol uyguladık ve tüm grupların beyin dokusu ve plazmalarında NO metabolitlerini tayin ettik. Ayrıca oksidan strese ne kadar maruz kaldıklarını görmek amacıyla lipid peroksidasyon ürünü MDA düzeylerini ve oksijen radikal detoksifikasyonunun etkinliğini göstermek amacıyla da eritrosit SOD aktivitelerini inceledik. İskemi-reperfüzyon oluşturulan diabetik grupta, doku ve plazma MDA düzeyleri normal gruba göre anlamlı olarak artmış bulundu (sırasıyla p<0.01, p<0.05). a-Tokoferol uygulanan diabetik grubun plazma MDA düzeyleri ve reperfüzyondan sonraki plazma total nitrit-nitrat düzeyleri saf diabetik gruba göre anlamlı düşük bulunmuştur (p<0.05). Yani a-tokoferol yüksek NO üretiminin dezavantajına karşı yararlı etki göstermiştir. Her iki diabetik grupta SOD aktivitesinin düşük bulunması oksijen radikallerinin etkin bir şekilde detoksifiye edilemediğini düşündürmektedir. a-Tokoferol'ün diabetik grupta SOD aktivitesini yükseltici etkisi olmamasına karşın MDA düzeylerinde anlamlı bir azalma göstermesi a-tokoferol uygulamasının antioksidan olarak yararlı etkileri olduğunu düşündürmektedir. 51

7. SUMMARY The exact role of nitric oxide (NO) in the pathogenesis of cerebral ischemic injury is poorly understood. In recent studies NO has been implicated as the neuronal second messenger that causes glutamate neurotoxicity both in vivo and in vitro but NO production by cerebral vascular endothelial cells may be neuroprotective in the setting of focal cerebral ischemia by increasing blood flow to marginally ischemic tissues. It is also possible can generate significantly amounts of peroxynitrite (ONOO*) which may also contribute to local neuronal damage induced by ischemia- reperfusion. To minimize the neuronal damage some antioxidant molecules such as a-tocopherol, melatonin, n-acetylcysteine and a-lipoic acid were used recent studies and some beneficial effects were observed. The first aim of this study was to produce cerebral ischemia by bilateral oclusion of the common carotid arteries (15 min.) followed by 1 hour of reperfusion in normal and diabetic rats. In order to minimize the neuronal damage we also treated half of the diabetic rat group with a-tocopherol and we determined both brain tissue and plasma NO metabolites and malondialdehid leves of all rats groups to see how much oxidant stress they were exposed to.On the other hand erytrocyte SOD activity were determined to show the oxygen radical detoxification efficiency of all rat groups. In diabetic group the increase of both tissue and plasma MDA levels by ischemia-reperfusion Injury model was significant (p<0.01, p<0.05). a-Tocopherol administration to diabetic group showed significantly decreased plasma MDA levels and reperfused plasma total nitrite-nitrate levels when compared with pure diabetic group (p<0.05). a-Tocopherol administirated diabetic rat group showed that a-tocopherol has an beneficial effects on high NO production handicap (p<0.05). Decreased erytrocyte SOD activity in both diabetic groups thought that oxygen radicals were not efficiently detoxified. Although a-tocopherol has not significant effects on increasing SOD activity in diabetic group but significantly decreased MDA levels thought that a-tocopherol has a beneficial effects on detoxification of oxygen radicals in a-tocopherol administirated diabetic group (p<0.05). 52