Basel II kriterlerine göre kurumsal yönetim derecelendirme (rating) modeli oluşturma

Abstract

Son yıllarda yaşanan krizlerin ardından şirketlerin iyi yönetilmesinin ne kadar önemli olduğu daha da belirginleşmiştir. ?Kurumsal Yönetim? adı altında şirketlerin sosyal hissedarlarına karşı daha sorumlu ve etkin yönetimini sağlamaya yönelik çalışmalar bütün dünyada küreselleşme ile beraber hız kazanmıştır. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) 1999 yılında, bir şirketin yönetimi, yönetim kurulu, hissedarları ve diğer paydaşlar arasındaki bir dizi ilişkiyi kapsayan kurumsal yönetimle ilgili yol gösterici ilkeler belirlemiştir. İlkelerin amacı; bir referans noktası işlevi görmektir. Yani değişikliğe, rekabete ve artan taleplere uyumu koylaştırmaktadır (OECD, 2004). Bu ilkelerin ülkemize uyarlanması ise Sermaye Piyasası Kurulu tarafından gerçekleştirilmiştir.Küreselleşmenin etkisiyle artık kendi iç piyasaları ile yetinemeyen ülkeler rekabet şartlarına uyum sağlamak ve büyüyebilmek için finansal ve yönetsel düzenlemeler oluşturmuştur. Bunun sonucunda iki temel kriter ortaya çıkmıştır; finansal performans ve yönetim kalitesi. Bunlardan finansal performansı ölçmek için Basel II derecelendirme notu dikkate alınırken yönetim kalitesi için ise şirketlerin kurumsal yönetim düzeyi dikkate alınmaktadır. Basel II standartlarına göre şirketler, risk yönetim ilkelerine göre bağımsız denetçiler tarafından aldıkları değerlendirme notu, yani ?ratinglerine? bakılarak değerlendirilecektir. Rating değerlendirmesi içinde ilk sırada kurumsallaşma yer almaktadır. Şirketlerin iyi derecede kurumsal yönetim rating notu almaları finansal ratinglerini de olumlu yönde etkileyecektir.Bu çalışmada; Basel II kriterlerine göre; SPK kurumsal yönetim ilkeleri çerçevesinde, derecelendirme kuruluşlarının kurumsal yönetim derecelendirme ölçme tekniklerini kullanarak rating modeli oluşturulmuştur. Türkiye'de kurumsal yönetim derecelendirme faaliyetinde bulunan 3 derecelendirme kuruluşları arasından seçilen SAHA A.Ş'nin yaptığı çalışmalarla arasında anlamlı bir fark olup olmadığını araştırmak için istatistiksel analiz gerçekleştirilmiştir. Analiz sonucu anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. Dolayısıyla önerilen modelin piyasada kullanılan ve oldukça gizli tutulan ölçme modellerinden farklı bir sonuç vermediği ortaya çıkmıştır. Böylelikle bu konuda kendilerini değerlendirmek isteyen şirketlerin güçlü ve zayıf yanlarını öğrenmede bir olanak ortaya konmaktadır. Konunun güncelliği ve benzer nitelikte çalışmaların azlığı dikkate alındığında bu çalışmanın literatüre hem teorik hem de araştırma yönüyle önemli bir katkı getireceği düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler : Kurumsal Yönetim, Basel II, Derecelendirme, Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Ratingi

After the crisis which faced in last years, it has been clarified that how has a big importance to administer companies. Studies which are directed to suppose that companies become more responsible to their social shareholders under ?Corporate Governance? and to suppose the management effectiveness accelerated with globalization in all over the world. In 1999, Organization for Economic Cooperation and Development (OECD) determined lodestars about corporate governance which includes a range of relations between management of a company, administrative bard, shareholders and other stakeholders. The aim of principles is to function as a datum point. In other words their aim is to ease the harmony to alteration, competition and demand being increased (OECD, 2004). Adaptation of these principles to Turkey is actualized by Capital Market Board.The countries which can not make do with their own domestic market because of effectivenness of globilization formed financial and supervisory arrangements to accomodate to competition clauses and to develop. As a result of this, two main criteria came into view; financial performance and management quality. To measure financial performance, Basel II rating system is considered, for management quality corporate governance level of companies are considered. According to Basel II standardization, companies will be evaluated by looking their rating which they take from independent auditors according to risk management principles. For rating assesment, institutionalization appears in first line. When companies have a good institutional management rating grade, this will affect their financial ratings positively.In this study, according to Basel II criterias, as part of corporate governance principles of Capital Markets Board (CMB), rating models were constituted with using corporate governance rating measurement techniques. In Turkey the corporate governance rating from the 3 rating institutions elected from among SAHA A.Ş's said in a study of a meaningful difference is not in order to investigate statistical analysis was held on. Analysis of the a meaningful difference has been deemed appropriate not. Therefore the proposed model in the market and used in secret is quite a measuring model a different result for not out. In this way, it has been displaying facility to learning strength and weakness sides for companies which wants self-rating in this respect. The results were evaluated and some suggestions were mentioned. When it is thought that the subject?s actuality and fewness of similar qualification studies to this, this study will contribute to literature in terms of both teoric and research.Key Words : Corporate Governance, Basel II, Rating, Compliance Rating to Corporate Governance Principles