Örgütsel tutumlar üzerinde kültürün ve iş çevresinin göreli etkileri: Türkiye`de ve Almanya`da çalışan Türk işçiler üzerinde karşılaştırmalı bir araştırma

Abstract

Bu çalışma örgütsel tutumlar üzerinde, kültürel değerlerin ve çalışma ortamının göreli etkilerinin incelenmesine yöneliktir. Çalışma, Almanya ve Türkiye'de eş değer sektörlerde çalışan çoğunluğu mavi yakalı üç alt gruptan oluşan iş görenlerin (Türkiye'de çalışan Türk, Almanya'da çalışan Türk ve Alman iş görenler) cevapladığı 77 sorudan oluşan bir soru kağıdından elde edilen verilerin analizine dayanmaktadır. Kültürel değerler dikey ve yatay düzeyde bireycilik ve toplulukçuluk, örgütsel tutumlar ise görev yönelimi olan süreç-sonuç ve liderden bakım-kayıtsızlık beklentisi kavramlarını içermektedir. Kültürel özelliklerden yatay ve dikey düzeyde toplulukçuluk ve bireycilikte kültürleşmenin etkisi görülürken, Almanya'daki Türklerin Almanlar ve Türkiye'de çalışan Türklerin arasında bir değer almasından dolayı tam olarak Alman kültürünü benimsediği de söylenememektedir. Görev yöneliminde tüm çalışanların cinsiyet, çevre farkı gözetmeksizin sonuçtan daha çok süreç odaklı olma yöneliminde olduğu görülmüştür fakat bu değişken dikey toplulukçuluk özelliğinden etkilenmektedir. Liderden bakım-kayıtsızlık beklentilerinin ise dikey düzeyde toplulukçulukla beraber yatay toplulukçuluktan da etkilendiği belirlenmiştir. Bununla birlikte bu değerlerlerde tüm çalışanların bakım beklentisine yaklaşmakta olduğu görülmüş olup, beklentilerin çalışma ortamı alt gruplarından Türkiye'de çalışan Türkler ve Almanlar arasında görece anlamlı bir biçimde farklılaştığı tespit edilmiştir. Ayrıca bakım beklentisinde Almanya'da çalışan Türklerin, Alman ve Türkiye'de çalışan Türk iş görenler arasında bir değer alması kültürleşmenin etkisinden bahsetmeye olanak sağlamıştır.Anahtar Kelimeler:Örgütsel Kültür-Ulusal KültürKültürleşmeLiderden Bakım-Kayıtsızlık BeklentisiSüreç-Sonuç Görev Yönelimi

This study is about the relative impacts of cultural values and the working environment on organizational attitude. It is based on the analysis of the data collected through a questionaire consisting of 77 questions from three subgroups of the blue collar employees: Turkish in Turkey, Turkish and German in Germany in equivalent sectors. Cultural values consist of both vertical and horizontal level individualism and collectivism. Organizational attitude, on the other hand consist of process-result task orientation and maintenance-indifference expectations from the leader. Although, influence of acculturation is observed on both vertical and horizontal collectivisim and individualism, as the Turkish in Germany scored in that between Turkish in Turkey and German in Germany, it can not be concluded that Turkish in Germany internalized the German culture completely. About the task orientation, it is observed that all three subgroup of employees have tendency to be more process oriented than result oriented regardless of the gender and environmental difference but the variable is influenced by vertical collectivism. Maintenance-indifference expectation from the leader however is influenced by both vertical and horizontal collectivism. At the same time, all three subgroup of employees are observed to have the maintenance expectation and it is as well observed that the expectations have a relatively meaningful difference between Turkish in Turkey and German in Germany subgroups. Additionally, about the maintanence expectation having observed that the Turkish in Germany subgroup scored between Turkish in Turkey subgroup and Germany in Germany subgroup enables us to talk about the fact that there was an influence of acculturation on it.Key Words:Organizational Culture-National CultureAcculturationMaintenance-Indifference Expectation From the LeaderProcess-Result Task Orientation