Tarihi ve doğal değerlerin turistik marka şehir olmaya etkisi: Safranbolu örneği

Abstract

Günümüzün önemli sektörlerinden birisi olan turizm, toplumların ekonomik ve sosyal yapılardaki değişime göre şekillenir. Bu yüzden tarihi ve doğal miras kaynaklı turizm faaliyetlerine olan ilgi gittikçe çoğalmaktadır. Her şehir kendisini farklılaştırma ihtiyacı ile ön plana çıkarmaya çalışır. Bir şehrin turistik marka şehir olması için gereken özellik, doğal ya da tarihi değerler bakımından bazı kriterlere sahip olarak hedef pazarlara sunulmasıdır. Böylece şehir, ziyaretçileri için cazibe merkezi ve turistik şehir markası haline gelebilecektir.Bu araştırmada, Safranbolu'nun turistik marka şehir algısının oluşmasında şehrin tarihi ve doğal değerlerinin ne düzeyde etkili olduğunun belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaca yönelik olarak Safranbolu ilçe merkezi sınırları içerisinde 420 turiste anket uygulanmıştır. Literatür taraması ve uzman görüşleri ile oluşturulan `Tarihi ve Doğal Değerlerin Safranbolu'nun Turistik Marka Şehir Olmasına Etkisi Anketi` kapsamında; turistlerin demografik özelikleri ile ilgili 17, marka şehir olmasında tarihi değerlerin etkisi ile ilgili 12, marka şehir olmasında doğal değerlerin etkisi ile ilgili 9 ve turistik marka şehir olmasında nelerin etkili olacağını belirlemek amacıyla 16 soruya yer verilmiştir. Anket, Mart ve Nisan 2014 ayları arasında örneklem gruba uygulanmıştır. Verilerin analizinde, `yüzde`, `frekans`, `bağımsız örneklem için t testi`, `tek faktörlü varyans analizi`, `korelasyon analizi`, `çoklu regresyon analizi` kullanılmıştır.Araştırma bulgularına göre, korelasyon analizi sonucunda turistlerin Safranbolu'daki tarihi değerlere ilişkin değerlendirmeleri ile turistik şehir markası algılamaları arasında orta düzeyde (r= 0,665) bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Turistlerin Safranbolu'daki doğal değerlere ilişkin değerlendirmeleri ile turistik şehir markası algılamaları arasında orta düzeyde (r= 0,634) bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, yapılan regresyon analizi sonucunda, Safranbolu'nun turistik marka şehir olmasına ilişkin turist algılamalarının açıklanmasında, şehrin tarihi ve doğal değerlerine dair turist algılarının pozitif olarak etkilediği belirlenmiştir. Araştırma bulguları sonucunda, turistlerin bilgi düzeyleri ile marka şehir algıları arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Sözcükler : Safranbolu, Turistik Şehir Markalaşması, Doğal Değerler, Tarihi Değerler, Safranbolu Konakları.

Tourism, which is one of the most important sectors, is shaped by the changes in the economic and social structures of the societies. Due to this, the interest on historical and natural heritage sourced tourism activities is gradually increasing. Ever city attempts to stand out in line with the need for diversification. For a city to develop tourism branding, it needs to market the natural and historical values into the markets. As such, the city can evolve into an attraction center and a tourism brand.This research aims to determine the extent to which the natural and historical values of Safranbolu contributed to its touristic branding. With this purpose in mind, a survey has been conducted with he participation of 420 tourists, who visited Safranbolu. `The influence of Historical and Natural Values over Touristic Branding of Safranbolu Survey`, which has been prepared through the help of expert opinions and literature review, includes 17 questions on tourists' demographic characteristics, 12 questions on influence of historical values over touristic branding, 9 questions on influence of natural values over touristic branding, and 16 questions to determine on the factors influencing touristic branding. The survey was conducted between March and April 2014. The data obtained has been analyzed by using 'percentage', 'frequency', 't-test', 'single factoral variance' 'correlation' and 'multiple regression' analysis.The correlation analysis found a medium level relation between the assessment of the participants regarding the historical values of Safranbolu and their perceptions regarding the touristic branding (r= 0,665). The relationship between the opinions of the tourists on the natural beauties in Safranbolu and their perceptions regarding the touristic branding of Safranbolu has been found at medium levels (r= 0,634. Additionally, the regression analysis revealed that tourists' perceptions regarding the historical and natural values of Safranbolu positively influenced the ideas of the participants on the touristic branding of Safranbolu. The findings of this study show statistically meaningful relationship between the knowledge levels of the tourists and their perceptions on brand city.Key Words : Safranbolu, Branding of Touristic City, Natural Values, Historical Values, Safranbolu Mansions.