Samiha Ayverdi`nin beş eserinde (İnsan ve Şeytan, Ateş Ağacı, Batmayan Gün, Son Menzil, Mesihpaşa İmamı) söz varlığı

Abstract

Türkçedeki sözcükler tek başlarına kullanıldıklarında birden çok anlama gelebilmektedir. Bu, Türkçenin söz varlığının ne kadar zengin olduğunun ispatıdır. Kelimeleri işleyen, onlara yeni anlatım olanakları sağlayanlar ise şair ve yazarlardır. Sâmiha Ayverdi, kelimeleri kendi fikrî yapısı etrafında şekillendiren önemli bir mütefekkirdir. Bu zamana kadar Ayverdi üzerine birçok çalışma yapılmış olsa da bunlar genellikle yazarın tasavvufî ve fikrî yapısı üzerine olmuş, söz varlığı üzerinde durulmamıştır.Bu çalışmada Sâmiha Ayverdi'nin İnsan ve Şeytan, Ateş Ağacı, Batmayan Gün, Son Menzil, Mesihpaşa İmamı adlı eserlerindeki söz varlığının belirlenmesi amaçlandı. Ayverdi'nin yaşamını ve edebî şahsiyetini bilmeden söz varlığını anlayabilmenin zor olacağı düşüncesiyle çalışmaya yazarın hayatının açıklanmasıyla başlandı. Daha sonra `sözcük tanımı ve kapsamı`, `söz varlığının tanımı ve kapsamı`na değinildi.Bu bilgilerden sonra Sâmiha Ayverdi'nin beş eserinde kullanılan dil, temel söz varlığı çatısı altında ortaya konulmaya çalışıldı. Eserlerdeki kelimelerin kullanım sıklıkları belirlenerek bu kelimeler genel kapsamda tasniflendi.Son aşama olarak kelimelerin sayfa sayılarını gösteren bir dizin hazırlandı ve söz varlığı kapsamında sonuca gidildi.Anahtar Sözcükler : Kelime, kelime türleri, söz varlığı, dizin

The vocabularies, in Turkish language, have several meanings when used separately. This is the proof of how Turkish language is rich from the point of lexis. The poets and writers are the ones who process the vocabulary and provide new expression opportunities to them. Ayverdi is an important thinker, shaping the vocabulary on her own point of view. Until now, there has, generally, been lots of works about Ayverdi's sufistic and intellectual structure, however, none of lexis. It is aimed to present the lexis in Samiha Ayverdi's works of art such as Human and Devil, Fire Tree, The Everlasting Day, The Last Range, The Imam of Mesihpaşa. The research commences with the life of the author with the thought that it is probably hard to understand the lexis without knowing the life and literary personality of the author. Thereafter, `the definition and extent of lexis` is mentioned. After these information, the language, in Samiha Ayverdi's five work of art , is tried to put forth under the umbrella of main lexis existence. The vocabularies are classified in generally by determining the frequency of usage in these works of art. The last stage is designed with the index showing the page numbers of vocabulary, and aimed to conclude within lexis existence.Key Words : Lexis, Vocabulary, kinds of vocabulary, existence of lexis, index