İşletmelerde yenilik ve rekabet stratejilerinin rekabet gücüne sinerjik etkisi

Abstract

Hızla değişen teknoloji, sosyal-politik ve hukuksal alandaki değişimler, pazar yapısı ve müşteri talep ve beklentilerinde görülen önemli değişme ve farklılaşma sonucu değişen rekabet koşullarında işletmelerin sürekliliğini sağlayabilmeleri gittikçe daha zor bir hale gelmiştir. İşletmeler artık yeni düşünce ve bakış açılarına sahip, değişimlere zamanında, doğru ve hızlı bir şekilde uyum sağlayabilen stratejilere gereksinim duymaktadır. Özellikle yeniliğin işletmenin bir parçası haline gelmesi tercihten öte zorunluluk olmaktadır. Bu noktada rekabet stratejileri ile yenilik faaliyetleri arasında bir sinerji oluşturabilen işletmeler rekabet gücünü yakalayabilmektedirler. Çalışmanın amacı, rekabet stratejileri ve yenilik kavramlarını açıklayarak bu kavramlar arası ilişkileri ve işletmenin rekabet gücüne etkisini Türkiye'nin 1000 büyük işletmesi üzerinde gerçekleştirilen alan araştırması ile açığa çıkarmaktır. Bu amaç kapsamında anket yöntemi ile 300 büyük işletmeden veri toplanmıştır. Çalışmada kullanılan ölçeklerin yapı geçerliliğini test etmek amacıyla açıklayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi, içsel tutarlılıklarını belirleyebilmek için Cronbach Alfa (α) istatistiği kullanılmıştır. Yenilik türleri dört alt boyutta (ürün yeniliği, süreç yeniliği, pazarlama yeniliği ve örgütsel yenilik), rekabet stratejileri üç alt boyutta (maliyet liderliği stratejisi, farklılaştırma stratejisi ve odaklanma stratejisi) incelenmiştir. Hipotezleri test etmek amacıyla korelasyon analizi ve çoklu regresyon analizinden yararlanılmıştır.Çalışmanın sonucunda pazarlama yeniliği ve örgütsel yeniliğin işletmelerin rekabet gücünü pozitif yönde ve anlamlı olarak etkilediği belirlenmiştir. Ürün yeniliği, süreç yeniliği, maliyet liderliği stratejisi, farklılaştırma stratejisi ve odaklanma stratejisinin ise işletmelerin rekabet gücü üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Tüm yenilik türleri arasında pozitif yönlü ve anlamlı ilişki vardır. Maliyet liderliği stratejisi ile farklılaştırma stratejisi arasında ve farklılaştırma stratejisi ile odaklanma stratejisi arasında anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Maliyet liderliği ile odaklanma stratejisi arasında ise etkileşim olmadığı saptanmıştır.Anahtar Sözcükler : Yenilik, Rekabet Stratejileri, Rekabet Gücü, İstanbul Sanayi Odası.

In the changing competition conditions arising as a result of rapidly changing technology, changes in social-political and legal areas, market structure and demands and expectations of the customers, it has become more and more difficult for businesses to survive. Now, businesses need strategies involving new perspectives and adapting to the changes on time and in a correct and rapid manner. Innovation as an indispensable part of businesses is not a choice anymore but rather an obligation. At this point, businesses which can create a synergy between competitive strategies and innovation activities can catch the competitive power. The purpose of this study is to explain the concepts of competitive strategies and innovation and thus, reveal the relationship between the two and their impact on the competitive power of businesses through the field research carried out with 1000 large scale companies in Turkey. To this end, data were collected from 300 large scale companies through questionnaires. To test the structural validity of the scales used in the study, explanatory factor analysis and confirmatory factor analysis were made; and to test the internal consistency Cronbach Alfa (α) statistics was used. The types of innovation were examined under four sub-factors (product innovation, process innovation, marketing innovation and organizational innovation) whilst competitive strategies were examined under three sub-factors (cost leadership strategy, differentiation strategy and focus strategy). Correlation analysis and multiple regression analysis were used to test the hypotheses. The results of the study revealed that marketing innovation and organizational innovation had significant impact on the competitive power of the businesses in a positive direction. It was found that product innovation, process innovation, cost leadership strategy and focus strategy did not have significant impact on the competitive power of the businesses. There is a significant and positive relationship among all types of innovation. Significant relationships were found between cost leadership strategy and differentiation strategy; and between focus strategy and differentiation strategy. It was found that there was no interaction between cost leadership and focus strategy.Key Words : Innovation, Competition Strategy, Competitive Power,Istanbul Chamber of Industry.