Sebe suresi bağlamında tevhid ve şirk

Abstract

Allah'ın yeryüzünde en şerefli varlık olarak yarattığı insan, tarihin her döneminde değişik birçok nedenden ötürüı tevhid çizgisinden sapmış, şirk bataklığına saplanmıştır. Allah insanı kendi haline bırakmamış,ona değişik zaman dilimlerinde düştüğü bu bataklıktan kurtaracak peygamberler,ilahi mesajlar göndermiştir. İnsanlığason olarak da Kur'ân'ı Kerim gönderilmiştir. Kur'ân'ın ana gayesi Tevhid'i yerleştirmek, şirki ortadan kaldırmaktır. Bu çalışma, Kur'ân'ın bu ana gayesinin Sebe suresinde içerik olarak nasıl işlendiğini incelemek amacıyla yapılmıştır.Konu, sure bağlamında incelenmeden önce tevhid, şirk ve Sebe suresine ilişkin bilgi verilmiş, surede tevhid ve şirkle ilgili ayetlerin anlaşılması Kur'ân'ın diğer ayetleriyle birlikte değerlendirilip klasik ve çağdaş dönemde telif edilen eserlere baş vurulmuştur. Ayrıca konuya ilişkin ilmi ve akademik eserlerden istifade edilmiştir.Sebe suresinde `tevhid` ve `şirk` karşılıklı işlenmektedir.Surede Mekke toplumunun önemli bir kesimini oluşturan müşriklerin başta aşkın varlık olan Allah inancı olmak üzere melek, cin ve şeytan gibi gaybî varlıklara inanışları, şirkle karışık bir yapıyasahip olduğu anlatılmaktadır.Onların mevcut inançlarının şirkle karışmışolmasından ötürüAllah'tan başka uydurup taptıkları varlıklarıngerçekte hiçbir şeye sahip olmadıkları kendilerine bildirilmiştir. Suredemüşriklerin şirkle karışık inanç ve tutumlarına karşın onların kalplerine `tevhid` inancını yerleştirilmeleri vetevhid çizgisinde hareket etmeleri telkin edilmektedir. Sebe suresinde çizilen genel portreye göre Mekke müşrik toplumu; sığ düşünceli, geleneklerine sıkı sıkıya bağlı ve baskıcıdır. Yanlış inanç ve davranış içerisinde olan atalarının doğru yolda olduğunu düşünmeleri geleneğe bağlılıklarına neden olmuştur.Geleneğe sıkı sıkıya bağlılıkları da atalarından miras olarak aldıkları şirkten ayrılmamalarında etkili olmuştur.Sebe suresinde insanlara tevhid olgusu benimsetirken şirkten vazgeçirmede bilgilendirici, düşündürücü, ikna edici, tartışmacı, meydan okuyucu ve şirk içerisinde olanların akıbetlerini bildiren korkutucu bir yöntem takip edildiği görülmektedir.Anahtar Kelimeler: Tevhid, şirk, Sebe Suresi, Kur'ân-ı Kerim

The human-being, who was created by Allah as the most precious and honourable existence on the earth, in all periods of history because of different reasons were estranged from or went away from the thought of `oneness`. Allah didn't let the human-being by himself or herself, Allah sent prophets and religious messages to save human-being from this marsh human-being fell in. And finally Allah sent Qur'an. The main purpose of Qur'an is to settle `oneness` and remove `partnership`. This main purpose of Qur'an is worked out as the basic content in SebeSura.In Sebe' Sura `oneness` and `partnership` is worked out correspondingly. In Sebe Sura, non-Muslims (politeists) who form most of the population of Mecca, exalted Allah belief is a mixed structure among unseen existences like angels, gins and satins. Because their belief is mixed with `partnership`, their invented gods have nothing. In this sura against this non-Muslims' mixed and confused belief, there is an effort of settling `oneness` and make them behave according to `oneness`.According to Sebe Sura, the non-Muslim society is illiterate, connected to their traditions firmly and show pressure. The thought that they consider their ancestors' wrong beliefs and behaviours as the right way caused their dependence to the traditions. Also their dependence to the ancestors' traditions firmly affected them not to leave their `partnership` religion. The distinguished society who guides the community was on the part of the `partnership` religion.In this sura, there is thought-provoking, informing, thinking and convincing way of making human-being to avoid from `partnership` and settling `oneness`.Key words: Tawhid, Politheism, The Chapter of Saba, The Holy Qur'an