Haber uçurma (whistleblowing) kavramının kurumsal etikle ilişkisi: Rehabilitasyon merkezi örneği

Abstract

Kurumsal anlamda haber uçurmanın işletilebilmesinde çalışanların ve işverenlerin bu konudaki yaklaşımlarına bağlıdır. Zira haber uçurmaya bakış bireyler arasında farklılık gösterebildiği gibi kamu kurumlar ile özel sektör arasında da farklılık göstermektedir. Bu farklılık kamu kurumundakilerin, özel sektördekilere göre haber uçurmaya daha mesafeli olmaları şeklindedir. Bu durum biraz da çalışma ortamına bağlı olup ortam koşulları çalışanların konuya yaklaşımlarını şekillendirmektedir. Çalışmada 16'sı kamu, 34'ü özel sektörde olmak üzere toplam 50 kişiye ilk önce işyerinde yaşanan olumsuz bir olay metni verilerek cevap vermesi gereken toplam 8 soru verilmiştir. Daha sonra katılımcıların ilk egoist, yardımsever ve ilkeci olmak üzere üç farklı işyerinde çalışmalarını hayal etmeleri istenerek her ilke için 12'şer soru toplamda ise 36 soru sorulup cevapları likert tipi olarak cevaplamaları istenmiştir.Kamu/Özel Sektör Ayrımında Haber Uçurma (Whistleblowing) ile Etik İklim Ölçeği alt boyutları istatistiksel verileri incelendiğinde kamu çalışanlarının dışsal ve içsel raporlamada daha istekli oldukları sessiz kalmada ise özel sektörün ön planda olduğu görülmektedir. Etik iklim incelendiğinde ise kurumsal çıkar için her şeyin yapılabileceğinin gözlenmesini ifade eden Egoist iklimde özel sektörün ortalaması daha yüksek iken, yardımsever ve ilkeci iklimde ise kamuya ait rehabilitasyon merkezi çalışanlarının ortalamasının daha yüksek olduğu görülmektedir. Genel etikte ise kamuda çalışanların ortalamasının daha yüksek olduğu görülmüştür.

It depends on the approach of employees and employers in the business sense of whistleblowing. Because whistleblowing can differ between individuals and between public institutions and the private sector. This difference is due to the fact that public organizations are more distant from whistleblowing than private ones. This is somewhat tied to the working environment, and the conditions can shape the employees's approach to the subject.In the study, a total of 50 questions, 16 of which are public and 34 of which are private companies, were first given to a total of 8 questions that should be answered by giving a negative event pattern in the workplace. Later, the participants were asked to imagine that they would work in three different workplaces, the first being egoist, the other being benevolent, and the other being a petitioner, asking 36 questions in total and 12 responding as answers likert.When the statistical data of public / private sector Whistleblowing and Ethical Climate Scale sub-dimensions are examined, it is seen that public sector employees are more interested in external and internal reporting, while the private sector is in the forefront. When the ethical climate is examined, it is seen that the average of private sector in the Egoist climate is higher than that of the public-owned rehabilitation center in the benevolent and primitive climate. In general, it is seen that the average of employees in the public sector is higher.