Helal gıdaya yönelik farkındalık, algılama, tutum ve beklentilerin ölçülmesi: Üniversite öğrencileri üzerinde bir uygulama

Abstract

Araştırmada, tüketicilerin helal gıdaya, helal sertifikalı ürünlere karşı farkındalık, algılama, tutum ve beklentilerinin ölçülmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, birer tüketici olarak üniversite öğrencilerine yönelik online anket hazırlanmış ve anket öğrencilere sosyal medya aracılığıyla ulaştırılmıştır. Öğrencilerden gelen anketlerden toplamda 1051 tanesi analizler için değerlendirmeye alınmıştır. Elde edilen veriler için öncelikle açıklayıcı faktör analizi yapılmıştır. Daha sonra doğrulayıcı faktör analizi yapılmış ve başlangıçta 30 olan ifade sayısı 22 ifadeye inmiştir. Ortaya çıkan 6 faktöre tutum, beklenti, algı, sosyal farkındalık, dikkat ve bireysel farkındalık isimleri verilmiştir. Öğrencilerin cinsiyetleri, okudukları sınıfları ve aylık gıda harcama tutarlarına göre, 6 faktör açısından aralarında farklılık olup olmadığını belirlemek amacıyla da Manova analizi yapılmıştır.Araştırmanın bulgularında üniversite öğrencilerinin cinsiyet, yaş, okudukları üniversite, fakülte, kaçıncı sınıf oldukları, aylık harcama tutarları ve aylık gıda harcama tutarları, gıda alışverişi yaparken dikkat ettikleri unsurlar vb. bilgilere yer verilmiştir. Ortaya çıkan önemli bulgulardan birkaçı şu şekildedir: Üniversite öğrencileri gıda alışverişi yaparken en çok ürünlerin son kullanma tarihine, markasına ve fiyatına dikkat etmektedirler. Ayrıca öğrencilerin %90'ından fazlası helal gıda vb. kavramları daha önce duyduklarını ifade etmiştir.Araştırmada ortaya çıkan sonuçlara göre, erkek ve kız öğrencilerin helal gıdaya yönelik beklentileri, algıları, sosyal farkındalıkları ve dikkatleri farklılık göstermektedir. Üniversite öğrencileri okudukları sınıflar itibariyle de tutum ve algı faktörlerinde farklılık göstermektedirler. Son olarak, aylık gıda harcama tutarlarına göre üniversite öğrencileri arasında beklenti, dikkat ve bireysel farkındalık faktörleri açısından anlamlı farklılık vardır.Anahtar Kelimeler: Helal; Helal Gıda; Helal Sertifika; Tutum; Beklenti

The study aims at measuring the consumers' awareness, perceptions, attitudes and expectations for halal food and halal-certified products. For this purpose, an online questionnaire was designed and sent out to university students via social media. A total of 1051 questionnaires retracted from the students were evaluated for the analysis. First, an explanatory factor analysis was conducted for the data obtained. Then, a confirmatory factor analysis was performed and the number of expressions which was 30 in the beginning was reduced to 22. The 6 factors obtained were named as attitude, expectation, perception, social awareness, attention awareness and individual awareness. In order to determine whether there existed differences in these 6 factors in terms of the students' genders, school years, and monthly food expenditures, the MANOVA analysis was employed.The findings section of the study covers such information about the students as their gender, age, the university and the faculty enrolled, the grade level, monthly spending, monthly food expenditure and the elements they take into consideration when shopping for food, etc. Some of the key findings are as follows: The university students pay more attention to the expiry date, the brand name and the price of food products when shopping. Also, over 90% of the students have stated that they've heard such concepts as Halal food etc. before.The results reveal that the expectations, perceptions, social awareness and attention of male and female students for Halal food differ. University students also exhibit differences in terms of the factors of attitude and perception depending on the grade year. Finally, according to monthly food expenditure, there exist significant differences among university students in terms of the factors of expectation, attention and individual awareness.Key Words: Halal; Halal Food; Halal Certificate; Attitude; Expectation