İslami hisse senedi piyasaları ile geleneksel hisse senedi piyasaları üzerine karşılaştırmalı bir analiz: A.B.D., İngiltere, Malezya ve Türkiye örneği

Abstract

İslami hisse senedi piyasaları, geleneksel hisse senedi piyasalarında işlem gören hisse senetlerinin faaliyet alanı ve borçluluk durumuna ilişkin çeşitli filtreleme ölçütlerine tabi tutulduğu, söz konusu filtreleme ölçütlerine uygun olan hisse senetlerinden oluşan hisse senedi piyasalarıdır. Araştırmada, Modern Portföy Teorisi ve Sermaye Varlıkları Fiyatlama Modeli çerçevesinde, İslami hisse senedi piyasalarının geleneksel hisse senedi piyasalarından getiri, risk ve finansal bulaşma bağlamında ne ölçüde farklılaştığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik olarak Türkiye, Malezya, A.B.D. ve İngiltere İslami hisse senedi endeksleri ile geleneksel hisse senedi endekslerinin getiri performansı risk ayarlı performans ölçütlerinden Jensen alfa, Sharpe oranı ve Treynor oranı ile, oynaklıkları ise GARCH, EGARCH ve GJR-GARCH modeller kullanılarak tahmin edilmiş ve karşılaştırılmıştır. Karşılaştırma yalnızca İslami ve geleneksel hisse senedi piyasaları arasında değil, farklı ülkelerin İslami hisse senedi piyasaları arasında da yapılmıştır. Bununla birlikte söz konusu ülkelerin İslami hisse senedi piyasalarının aralarındaki ilişkiler Hong iki aşamalı nedensellik testi ile incelenerek hem İslami ve geleneksel hisse senedi piyasaları arasındaki hem de uluslararası İslami hisse senedi piyasaları arasındaki finansal bulaşma etkileri belirlenmeye çalışılmıştır.Araştırmanın bulguları incelendiğinde; Türkiye ve Malezya İslami hisse senedi piyasaları geleneksel karşılıklarından daha iyi getiri performansı gösterirken, aynı durumun A.B.D. ve İngiltere İslami hisse senedi piyasaları için söz konusu olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Oynaklıklar açısından bakıldığında, Türkiye İslami hisse senedi piyasasının oynaklığı geleneksel hisse senedi piyasasından daha düşük, Malezya İslami hisse senedi piyasasının oynaklığı geleneksel karşılığı ile benzer, A.B.D. ve İngiltere İslami hisse senedi piyasalarının oynaklıkları ise geleneksel hisse senedi piyasalarından daha yüksek bulunmuştur. Söz konusu İslami hisse senedi piyasalarının oynaklıkları kendi aralarında karşılaştırıldığında ise en yüksek oynaklığa sahip İslami hisse senedi piyasası Türkiye'ye, en düşük oynaklığa sahip olan ise Malezya'ya aittir. Nedensellik testi sonuçlarına göre, Malezya hariç hiçbir ülkenin İslami hisse senedi piyasaları ile geleneksel hisse senedi piyasaları arasında hem ortalama getirilerde hem de varyanslarında bir nedensellik ilişkisine rastlanmamıştır. Farklı ülkelerin İslami hisse senedi piyasaları arasındaki nedensellik analizi sonuçlarına bakıldığında ise A.B.D. ve Türkiye arasındaki ilişki haricinde, gelişmiş ülkelerin İslami hisse senedi piyasalarından, gelişmekte olan ülkelerin İslami hisse senedi piyasalarına doğru bir nedensellik ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlara göre, İslami hassasiyetlere sahip yatırımcılar, yüksek getiriden taviz vermeden düşük riskli İslami hisse senedi piyasalarına yatırım yapma şansına sahiptir. Hisse senedi yatırımlarına dini referanslarla yaklaşmayan yatırımcılar ise İslami hisse senedi piyasalarına yatırım yaparak, portföylerinin risklerini düşürebilirler. Bununla birlikte, gelişmekte olan ülkelerin İslami hisse senedi piyasaları arasında yapılacak portföy çeşitlendirmesi, uluslararası çeşitlendirme avantajı sağlamaktadır.

Islamic stock markets are consisting of stocks that are subject to various filtering criteria related to the field of activity and indebtedness of stocks traded on conventional stock markets. The research aimed to determine the extent to which Islamic stock markets differed in terms of return, risk and financial contagion from conventional stock markets in the context of the Modern Portfolio Theory and Capital Asset Pricing Model. In order to achieve this purpose, return performance of Turkey, Malaysia, USA and UK Islamic stock indices and their conventional counterparts are estimated and compared using Jensen's alfa, Sharpe ratio and Treynor ratio which are known as risk-adjusted performance measures, and also volatilities of these indices are estimated and compared using GARCH, EGARCH and GJR-GARCH models. The comparison is made not only between the Islamic and conventional stock markets, but also among Islamic stock markets of different countries. Besides, the relations between Islamic stock markets of the countries are examined by the Hong two-stage causality test, so that the effects of financial contagion between Islamic stock markets and their conventional counterparts and also international Islamic stock markets were tried to be determined.According to the findings of the research; while Turkey and Malaysia Islamic stock markets show better performance than conventional counterparts, performance results of U.S. and U.K. Islamic stock markets are opposite. In terms of volatility, the volatility of Turkey Islamic stock market is lower than the conventional stock market, the volatility of the Malaysia Islamic stock market is similar to its conventional counterpart, the volatilities of USA and U.K. Islamic stock markets are higher than the conventional counterparts. When the volatilities of the Islamic stock markets are compared among themselves, Turkey Islamic stock market has the highest volatility and Malaysia Islamic stock market has the lowest. According to the results of the causality test, there is no causality relationship between Islamic and conventional stock markets of any country except Malaysia, both in average returns and their variances. When looking at the results of the causality analysis between Islamic stock markets of different countries, it is concluded that there is a causality relationship from Islamic stock markets of the developed countries towards Islamic stock markets of the developing countries. However, causality relations between USA and Turkey are differing from this conclusion. According to these results, investors with Islamic sensitivities have the chance to invest in low-risky Islamic stock markets without sacrificing high returns. Besides, investors who do not consider the stock investments with religious references may be able to reduce the risks of their portfolio by investing in Islamic stock markets. In addition, portfolio diversification between Islamic stock markets of developing countries provides the advantage of international diversification.