Suriye iç savaşı bağlamında IŞID-DEAŞ`ın Orta Doğu`ya ve Türkiye`ye etkisi

Abstract

Arap Baharı, Orta Doğu'nun çehresini değiştiren bir krizin tanımlaması olarak literatürdeki yerini almıştır. Arap Baharı, 2011 yılından sonra Arap ülkelerinde halk ayaklanmalarına zemin hazırlamış ve birçok liderin devrilmesine neden olmuştur. Arap Baharı'yla birlikte halk ayaklanmaları isyanları tetiklemiş ve isyanlar iç savaşa dönüşmüştür. Nitekim 7 yıldır bitmek, tükenmek bilmeyen iç savaşın en kanlı sahnesi de Suriye'de yaşanmıştır. Suriye iç savaşının Orta Doğu'da ezber bozan bir sorun haline gelmesiyle birlikte, bölgede aktif politika yürütmeye çalışan terör örgütleri, Suriye iç savaşının meydana getirdiği güç ve yönetim boşluğunu fırsat bilerek, bölgede toprak işgal etmiştir. Keza bölgede söz sahibi olan terör örgütleri arasında, farklı eylem tarzıyla duyulmuş olan Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) veya Ad-Dawlah Al-Islamiyah Fil-Iraq Wa Ash-Sham (DEAŞ) terör örgütü, 2013 yılından sonra Suriye iç savaşına dahil olmuştur. Suriye'de kısa sürede yükselişe geçmiş olan IŞİD, jeopolitik öneme sahip bölgeleri kontrol etmeye başlamış ve en önemli lideri olarak görülen Ebu Bekir El Bağdadi, 2014 yılında İslam Devleti'nin kurulduğu açıklayarak Halifeliğini ilan etmiştir. IŞİD'in, kontrol ettiği bölgelerde sosyal düzenin bozulmasının yanı sıra, Esad rejiminin bitmek bilmeyen şiddeti, yaklaşık 14 milyon insanın ülke içinde ve dışında göç etmesine neden olmuştur.Bu çalışmada, Arap Baharı'yla başlayan Suriye iç savaşının yanı sıra Suriye'de çatışan tarafların Suriye politikaları, Suriye'de yükselişe geçerek Orta Doğu'da söz sahibi olmuş olan IŞİD terör örgütünün kuruluş ve gelişim süreci ve IŞİD'in Orta Doğu'ya etkisini ve büyük güçlerin IŞİD izlem'leri ele alınacaktır. Keza Son bölüm kapsamında, IŞİD'in Türkiye'ye etkileri ve Türkiye'nin IŞİD'le mücadele politikası detaylı bir şekilde analiz edilecektir.Çalışmanın ana hedefi olarak, Suriye iç savaşıyla birlikte IŞİD'in, genelde Orta Doğu üzerinde bıraktığı izler ve özelde ise Suriye'de meydana getirdiği olumsuz etkiyi terörizm bağlamında inceleyerek aktarmaktır. Ayrıca Suriye'de yıllardır meydana gelen iç savaşın uluslararası konjonktürü fazlasıyla meşgul etmiş olmasının altında yatan gerçeklerin veya nedenlerin su yüzüne çıkarılmasına katkıda bulunmaktır. Keza terörizmin Suriye'de ve Orta Doğu'da yarattığı buhran ortamının değerlendirilmesinin yanı sıra, bir nebzede olsa ileride yazılabilecek olası bilimsel çalışmalara ışık tutması ve kaynak oluşturması bakımından önem arz etmektedir.Çalışmanın hipotezine binaen, IŞİD terör örgütüyle mücadele amacıyla, ABD öncülüğünde 2014 yılında kurulmuş olan uluslararası koalisyon, 40'a yakın ülkenin desteğini almış ve koalisyonun önderliğini yürüten ABD, 2017 yılında IŞİD'i Suriye'den temizlediğini ve düşük de olsa halen IŞİD ile mücadelenin devam ettiğini açıklamıştır. Ancak Orta Asya ve Kafkasya'da birçok emirliğin biat etmesini sağlamış olan IŞİD'in, Orta Asya ve Kafkasya'dan özellikle genç yabancı savaşçı kazanarak, bölgede karargâh kurduğu düşünülmektedir. Ayrıyeten IŞİD'in, 2014 yılında başkenti olarak duyurmuş olduğu Suriye'nin Rakka şehrinde yeniden yapılanmaya gittiğine ilişkin bilgiler de bulunmaktadır. Bu bilgiler ışığında, çalışmanın temel varsayımı olarak, selefi ideolojiyi savunan ve Müslümanların tek temsilcisi olduğunu iddia eden IŞİD'in, Suriye'de yok edilmediğini ve ilerleyen yıllarda başka bir kisve altında kabuk değiştirerek, bölgedeki etkinliğini sürdürebileceği varsayılmaktadır.

The Arab Spring took its place in literature as the definition of a crisis that changed the face of the Middle East. The Arab Spring paved the way for civil uprisings in Arab countries after the year 2011 and caused many leaders to be brought down. The civil uprisings along with the Arab Spring triggered rebellions, which then transformed into a civil war. As a matter of fact, the bloodiest act of this 7-year-long never ending civil war was experienced in Syria. With the Syrian civil war becoming a game changing issue in the Middle East, the terrorist organizations striving for pursuing active politics in the region took advantage of the lack of power and authority generated as a result of the Syrian civil war, and invaded territories in the region. Likewise, among the terrorist organizations that dominated the region, the Islamic State in Iraq and Sham (ISIS) or Ad-Dawlah Al-Islamiyah Fil-Iraq Wa Ash-Sham (DEAS) known for their unusual methods of protest became a part of Syrian civil war after the year 2013. Achieving a rapid rise in Syria, ISIS started controlling geopolitically critical regions and Abu Bakr al-Baghdadi who was considered as its most significant leader announced his Caliphate in the year 2014 as he declared the establishment of the Islamic State. Along with the social dislocation experienced in the regions controlled by ISIS, the endless violence of the Assad regime caused some 14 million people to flee from their homes to regions both inside and outside the country.Along with the Syrian civil war that started with the Arab Spring, the clashing parties in Syria policies, the establishment and development and of ISIS terrorist organization that started to rise in Syria and became a power in the Middle East; and also ISIS' impact on the Middle East and the views of the great powers regarding ISIS will be tackled with in this study. Not only that, but also the impact of ISIS on Turkey; and Turkey's politics of fighting with ISIS will be analyzed in detail.The main objective of this study in general is analyzing and describing the traces ISIS left behind in Middle East along with the Syrian Civil War; and in particular the negative effect it inflicted on Syria, in terms of terrorism. The study moreover aims at contributing for revealing the underlying reasons -or truth- for the Syrian civil war going on for years having kept the international conjuncture considerably busy. Forwhy, this is of importance not only for interpreting the crisis environment created by terrorism in Syria and the Middle East, but also for shedding light at least to some extent on the prospective scientific research to be conducted, and to provide a basis for those.The Working hypothesis of owing, as a matter of fact, the international coalition founded in 2014 under the leadership of the United States, near 40 countries have received the support of the country and the leadership of the coalition in the United States, in 2017 ISIS cleared Syria, and still at a low level of the ongoing fight against ISIS announced. Nevertheless, it is speculated that having numerous emirates in the Middle East and Caucasia to pay homage to itself, ISIS has established its quarters in the region by bringing in particularly young and foreign warriors from the Middle East and Caucasia. Moreover, the word is spread that ISIS underwent reorganization in the city of Rakka in Syria, the city it claimed as the capital in 2014. In the light of this information, it is presumed as the basic assumption of this research that defending the salafi ideology and claiming to be the sole representative of Muslims, ISIS is not destroyed in Syria and might maintain its activities under disguise in the forthcoming years.