Galata surlarının yıkım süreci

Abstract

İstanbul'un Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethiyle Galata'da surlar içinde yaşayan Cenevizliler Bizans döneminde kazandıkları özerk yönetimi kaybetmişlerdir. Galata surları Fatih Sultan Mehmet tarafından sembolik olarak bir parça alçaltılmış, ancak bütün olarak yıkılmamıştır. Osmanlı döneminde yangınlar ve depremlerden zarar gören surlar onarımlar geçirmiştir. 19. yüzyıl başlarında batılılaşma uygulamalarıyla birlikte bazı gerekçeler ileri sürülerek ve bir takım öngörülerde bulunularak surlar hakkında yıkım kararı alınmıştır. Yıkım kararından 30 sene sonra surlar eski eser olarak nitelendirilmeye başlanmış ve haklarında koruma kararları alınmıştır. 19. ve 20. yüzyılda yapılan haritalar incelendiğinde surların 20. yüzyıl başında büyük bir ölçüde yıkıldığı anlaşılmaktadır. Cumhuriyet dönemine gelindiğinde ise Galata surlarından çok az kalıntı bulunmaktadır. Menderes döneminde yapılan istimlâkler ve geniş caddeler açılması için yapılan çalışmalarda, bu yolların güzergâhlarında kalan surlar ortadan kaldırılmıştır. Günümüzde ise ?Haliç Metro Geçiş Köprüsü Projesi? için güzergâhta kalan bazı yapılar istimlâk edilerek yıkılmış; bu yıkımlar sonucu ortaya çıkan sur parçalarının istikbalinin ne olacağı belirsizdir.

After the conquest of İstanbul by Ottoman Empire, Genoese who were living inside the ramparts of Galata had lost their propriatery government which was achieved in the Byzantine Empire period. Galata ramparts had been lowered a bit symbolically by Fatih Sultan Mehmet, but they were not demolished completely. The ramparts that were damaged by fires and earthquakes during Ottoman Empire period had been undergone repairs. With the westernization applications in the beginning of 19th century, the demolition decision for ramparts was taken by asserting some reasons and making number of predictions. 30 years after the demolition decision, ramparts were began to be qualified as ancient monuments and protection decisions were taken for ramparts. When maps prepared in 19th and 20th century are examined, it is understood that the ramparts were mostly demolished in the beginning of 20th century. By the period of the republic, very few remnants were left over from Galata ramparts. During the expropriations and constructions for boulevards in Menderes period, ramparts that were on the route of these roads had been removed. Nowadays, some buildings on the route for ?Haliç Subway Transit Bridge Project? are expropriated and demolished, and the future of rampart pieces which are left over after demolition is uncertain.