TMS-2 kapsamında konaklama işletmelerinde tamamlanmamış hizmet üretim maliyetleri üzerine bir araştırma

Abstract

Turizm sektörünün hizmet üreten birincil işletmeleri arasında değerlendirilen konaklama işletmelerinde üretilen hizmetin soyut bir kavram olması, depolanmasını ve stoklanması engellemekte, üretildiği anda kullanılmayan hizmetlerin daha sonra kullanılmasını olanaksız kılmaktadır. Hizmet üretimi açısından konaklama işletmelerinde ilk madde ve malzeme stokları dışında mamul ve yarı mamul stok hesapları kullanılmamaktadır. Bu nedenle soyut bir kavram olan hizmetlerin yerine getirilmesi için katlanılan hizmet üretim maliyetlerinin stok olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği tartışma konusudur. Ayrıca konaklama işletmelerinde muhasebe açısından dönem sonu geldiğinde henüz üretimi bitmemiş ya da üretimi bitse de hasılat elde edilmemiş hizmetler bulunabilmektedir. Türkiye'de mevcutta uygulanan Tek Düzen Muhasebe Sistemine (TDMS) göre hizmet üretimi konusunda bir stok hesabı bulunmamakta ve hizmetler üretimi tamamlanmamış olsa da tamamlanmış ve hasılat elde edilmiş gibi kayıt altına alınmaktadır. Ancak bu durum muhasebenin dönemsellik ilkesine ters düşmektedir. Bu duruma, Türkiye'de 2012 yılında yürürlüğe giren Yeni Türk Ticaret Kanuna (TTK) göre uygulaması zorunlu olan Türkiye Muhasebe Standartları (TMS)'dan TMS 2 Stoklar Standardı çözüm getirmektedir. TMS 2 Stoklar Standardının uygulanmaya başlanmasıyla birlikte ticaret ve üretim işletmelerinin yanı sıra konaklama işletmelerinde de belirli durumlarda stokların nasıl değerlendirileceğine çözüm getirmiştir. Çalışmanın amacı hizmetler sektöründe yer alan konaklama işletmelerine dönem sonunda itibarıyla henüz üretimi bitmemiş ya da üretimi bitmiş olsa bile hasılat elde edilmemiş hizmet üretim maliyetlerinin TMS 2 Stoklar Standardına göre muhasebeleştirilmesi konusunda öneride bulunmaktır.

The fact that the service produced in accommodation enterprises, evaluated among the primary enterprises producing services of tourism sector, is an abstract concept prevents storage and stocking and makes it impossible to use the services that are not used at the time of production. In terms of service production, finished and semi-finished goods accounts are not used in accommodation establishments other than the raw materials and supplies stocks. Therefore, it is controversial whether the service production costs incurred for the fulfillment of the services can be considered as stocks. In addition, at the end of the period in terms of accounting in accommodation enterprises have not yet finished production or production has ended, but there are service can be obtained. In Turkey applied in the present Uniform Accounting System (UAS) is not based on a stock account in the production facilities and services are recorded as completed although incomplete production and revenue obtained. However, this situation contradicts the periodicity principle of accounting. In this case, Turkey in 2012 which came into force on New Turkish Commercial Code (TCC) application, which is mandatory according to Turkey Accounting Standards (TAS) from Standard TAS 2 Inventories brings the solution. With the introduction of TAS 2, it has provided solutions for how to evaluate stocks in certain cases in trade and production enterprises as well as accommodation enterprises. The purpose of this study is to advise accommodation enterprises in the services sector to be accounted in accordance with TAS 2 for the service production costs which have not yet been produced or which have not been produced even if they are not finished.