Türk dış ticaretinin sektörel bazda incelenmesi ve j-eğrisi etkisinin araştırılması

Abstract

ÖZETBu çalışma, Türkiye'de reel efektif döviz kurunun (REER), Türkiye'nin ithalat, ihracat ve dış ticaret dengesi üzerindeki etkilerinin, 2003-2018 dönemini kapsayan üç aylık verileri kullanarak dört farklı model yardımıyla ekonometrik analizini yapmaktadır. Aynı zamanda J-Eğrisi etkisinin ve döviz kurunun Türkiye'nin dış ticaretini sektörel bağlamda nasıl etkilediğini ve dış ticaret dengesini sağlamaya yönelik yaklaşımları incelemektedir. Ekonomik literatürde, J-Eğrisinin makro değişkenlerle bir ilgisinin olup olmadığı çeşitli yöntemlerle analiz edilmiştir. Bunun yanı sıra Türkiye'de Marshall-Lerner Koşulunun sağlanıp sağlanmadığı, J-Eğrisi etkisinin geçerli olup olmadığı ve devalüasyonun dış ticaret dengesi üzerindeki etkileri incelenmiştir. Bu çalışmada ekonometrik model olarak zaman serileri analizi yöntemi kullanılmıştır. Zaman serisi analizleri, serinin geçmiş dönemdeki değerlerini göz önünde bulundurup değişkenlerin gelecekteki değerleri hakkında tahminde bulunmak amacıyla kullanılmaktadır. Bu bağlamda; ARDL Modeli, Eşbütünleşme Analizi, Phillips-Perron (PP) Testi ve Augmendet Dickey-Fuller (ADF) Testi kullanılarak değişkenler arasında doğrusal eşbütünleşme olup olmadığı araştırılmıştır.Anahtar Kelimeler:Dış Ticaret, J-Eğrisi, Türkiye, Zaman Serisi, İhracat, İthalat

ABSTRACTIn this study, Turkey's real effective exchange rate (REER) impacts on import, export and the foreign trade balance is analysed by using the econometric methods. For this propose four different models estimated by quarterly data covering the period 2003-2018. At the same time the J-curve effect and the relation between the exchange rate and Turkey's foreign trade in the sector context was investigated to ensure how that affects the trade balance. In the economic literature, the large number of researches were utilized various methods to analyze the J-curve . As well as the Marshall-Lerner Condition, J-curve effect and validity of them were analyzed about the affection of devaluation on the trade balance. In this study, time series analysis method was used as econometric model. Time series analyzes are used to estimate the future values of the variables by considering the previous values of the series. In this context; ARDL Model, Cointegration Analysis, Phillips-Perron (PP) Test and Augmendet Dickey-Fuller (ADF) Test were used to determine whether linear cointegration was used between variables.Keywords:Foreign Trade, J-Curve, Turkey, Time Series, Export, İmports