Palinoloji ve coğrafyacıların Kuaterner çalışmaları açısından önemi

Abstract

Palinoloji, botanik biliminin bir alt dalı olup polen sporlarını incelemektedir. Son yıllarda Kuaterner çalışmalarında sıkça kullanılmaya başlanmış yöntemlerden birisi olup her geçen gün daha da dikkat çekmektedir. Palinoloji; polen morfolojisi, polen analizleri, adli palinoloji, aeropalinoloji, polen kimyası, polen fizyolojisi gibi alt dallara ayrılıp coğrafi süreçlerin anlaşılabilmesi için önem taşımaktadır. Dünyadaki bitki türleri, dağılışı ve yapısı ile sadece botanik bilimi ilgilenmemektedir. Coğrafyacılarında bu sahada etkin rol aldığı bilinmektedir. Yapılan birçok bilimsel çalışmada coğrafyacılar palinolojiden destek almaktadır ve son yıllarda bilimsel toplantılarda yapılan çalışmaların arttığı gözlenmektedir. Ancak Türkiye'de palinoloji çalışmalarında coğrafyacıların alan yazına yeterli katkıyı sağlamadığı anlaşılmaktadır. Tez çalışmasında, konu kapsamını kuaterner dönemi palinoloji çalışmaları ve coğrafya ile ilgisi oluşturmaktadır. İklim kayıt yöntemlerinden birisi olan palinoloji araştırmalarının coğrafya disiplini içerisinde literatüre katkı vereceği düşünülmektedir. Ayrıca coğrafyanın analitik bakış açısının ve sentezci yaklaşımının ise palinoloji alanında bir birikim zenginleşmesine yol açacağı beklenmektedir. Bu nedenle tezde, palinolojinin tarihsel gelişimi, palinolojinin diğer disiplinlerle ilişkisi, polen yapısı, polen analizleri ve kullandığı yöntemlerin açıklanması amaçlanmıştır. Tez çalışmasında araştırma yöntemi olarak Betimsel Tarama Modeli kullanılmıştır.Tez içeriğinde, Kuaterner Dönemi iklim değişmeleri ve bunun palinoloji ile ilişkisine, geçmişte yapılan bilimsel çalışmalara ve palinoloji alanında son yıllardaki güncel araştırma teknikleri ile palinolojinin, coğrafyacıların kuaterner çalışmalarına yapacağı katkılar üzerinde durulmuştur. Ulusal literatürde coğrafyacıların yaptığı sınırlı araştırmaların yaygınlaşması için palinoloji alanının geçmişten günümüze ilgi sahası ve kullandıkları yöntemlere tezde dikkat çekilmiş ve coğrafyacılar için derli toplu bir kaynak özelliği taşıması istenmiştir. Tezin beklentisi araştırmacılara temel düzeyde palinoloji üzerine hazırlanmış düzenli bir kaynak oluşturmasıdır. Anahtar Kelimeler: Palinoloji, Polen Analizleri, Kuvaterner Palinolojisi, Coğrafya.

Palynology is a sub-branch of botanical science and examines pollen spores. It is one of the methods that have been used frequently in the Quaternary studies in recent years and is getting more and more attention. Palynology; pollen morphology, pollen analysis, forensic palynology, aeropalinology, pollen chemistry, pollen physiology is important for understanding the geographical processes. Botanic science is not interested in plant species, distribution and structure in the world. We know that geographers are active in this field. In many scientific studies, geographers have received support from palynology and it has been observed that the studies conducted in scientific meetings have increased in recent years. However, it is noticeable that in Turkey, the geographers are found not much involved in palynology. In this thesis, the historical development of palynology, the relationship between palynology and other disciplines, pollen structure, pollen analysis are given. In this study, Descriptive Screening Model was used as a research method. The main aim is to provide information about the climate changes in the Quaternary Period and its relationship with palynology, past-present scientific studies, and the current research techniques in the field of palynology, and the future of palynology.The world's rich geological features a number of countries with less infrastructure as numerous studies in many parts Palinology field while Turkey. Therefore, the ground should be established for such studies in our country. When the relationship between geography and nature is taken into consideration, geographers should also take part in this matter. Key Words: Palynology, Pollen Analysis, Quaternary Palynology, Geography.