Gelibolu tabyaları gezi güzergahı önerisi ve Çanakkale Rumeli Hamidiye tabyası restorasyon projesi

Abstract

Farklı dönemlerde, farklı malzeme ve tekniklerle oluşturulmuş savunma yapıları karşımıza çıkmaktadır. Teknolojinin, savaş ve savunma kavramlarının değişmesi, yaşam şeklinin dönüşmesi ile birlikte bu yapı stoğunun büyük bir bölümü işlevini yitirmiştir. Karşımızda değerlendirilmesi gereken ciddi bir yapı birikimi bulunmaktadır. Tabyalar da bu yapı grubu içinde önemli bir alan oluşturmaktadır.Çanakkale bölgesinde de tabyalar savunma tipolojisi içinde önemli bir yapı stoğu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bir kısmı restorasyon müdahalesi görmekle birlikte, alan bir bütün olarak değerlendirilmediği için hem yapıların korunması hem de yapılan işlerin niteliğinin düşük olması gibi problemlerle karşılaşılmaktadır. Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı, I. Dünya Savaşı içindeki rolü ile bugün oldukça yoğun bir turist potansiyeli olan, her sene yoğun turizm hareketlerinin gözlendiği bir alandır. Bölge için hazırlanmış olan uzun devreli gelişim planı bulunmakta, ancak alanda yapılan çalışmalar yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle alanın, sahip olduğu kültür varlıkları ile birlikte doğru değerlendirilmesi, alan yönetiminin geliştirilerek bütüncül uygulamalar yapılması gerekmektedir.Bu çalışma kapsamında Çanakkale Rumeli Hamidiye Tabyası ele alınarak Gelibolu bölgesinde tabya sistemlerinin gelişim süreci içindeki rolü incelenmiş hem de bundan sonraki süreç içinde nasıl bir rol alarak yeniden değerlendirilebileceği üzerine bir restorasyon projesi geliştirilmiştir. Aynı zamanda Gelibolu bölgesinde yer alan tabyalar değerlendirilerek bir gezi güzergahı ve alan yönetimi önerilmiştir.

During various time periods, defensive structures with different materials and technicals can be seen. These buildings have mostly lost their functions because of the changes on technology, war and defense concepts, the type of livings. So many such kinds of buildings and structures should be revaluated. Forts systems are very important part of this category.Also in Çanakkale area, the forts can be seen as very important and strategic buildings groups according to defense typology. Nowadays, The National Park Of Gelibolu Peninsula has very significant potential and also development in tourism because of its critical role on I. World War. There is a well worked-scheme and a long-term project to satisfy the development of this area, however the efforts for such kinds of projects are not enough. Because of these reasons, this area should be evaluted very carrefully with its culturel assets and by the enhancing of the area management all the critical application should continue according to these princibles.Within the context of this study, by undertaking of Çanakkale Rumeli Hamidiye Fort, not only roles of fort systems in the development process of Gelibolu district have been analysed, but also their further roles have been rere connaitied with the help of the evaluation of a restoration project. In addition, with the usage of these forts on Gelibolu, a travel route and a field management project has been adviced.