Tekeli-Sisa architectural practice from the 1960s to 2000: Construction of the design architect`s professional role in modern Turkey

Abstract

Mesleğin ve onun pratik boyutunun temel stratejilerinden biri, tasarım yapan mimarın profesyonel rolünün gerekliliğinin altını çizer. Buna dayanarak, bu doktora tezi tarafından incelenen asıl problem, Türk mimarlığının hâlâ bu konunun derin bir akademik analizini teşvik etmekten uzak olmasıdır. Bu amaçla, bu araştırma, İstanbul'da 1954 yılında kurulan ve profesyonel dünyada hâlâ aktif olan Tekeli-Sisa mimarlık pratiğine odaklanmıştır. Bu büroyu inceleme nedeni, onların uzun kariyerleri boyunca, profesyonel rollerini ve mimari yeteneklerini başarılı sentezleridir. Tekil yaratıcı ya da bürokratik bir profil çizmek yerine, bu büronun kurucu ortakları olan Doğan Tekeli ve Sami Sisa, tasarım yapan bir mimarın pratiğinin profesyonel dünya ve onun sosyal ortamına nasıl bağlı olduğunu vurgulamışlardır. Kronolojik bir sırayı izleyerek, Chrysler Kamyon Montaj Fabrikası, Lassa Lastik Fabrikası, Zincirlikuyu'da banka ve büro yapı grubu ve Metrocity Alışveriş, Büro ve Konut Grubu incelenmiştir. Tekeli-Sisa mimarlık pratiği üzerine olan literatür incelemesi ve Doğan Tekeli ile yarı yapılandırılmış röportajlar, bu yapılar üzerine olan metinsel okumalar ve çalışmalardan elde edilen bulguların geçerliliğini desteklemiştir. Sonuç olarak, özel sektörün artan etkisini dikkate alarak, bu doktora tezinin bulguları, Türkiye'de pratiğin gerçek dinamikleri içinde tasarım yapan mimarın profesyonel rolünü yeniden düşünme potansiyeline sahiptir.

One of the fundamental strategies of the architecture profession and its practical dimension underlines the necessity of the design architect?s professional role. Based on this fact, the essential problem investigated by this Ph.D. dissertation is that Turkish architecture is still far from stimulating an in-depth academic analysis of this issue. With this aim, this research focused on Tekeli-Sisa architectural practice established in Istanbul in 1954 and still active in the professional world. The reason to investigate this office is their successful synthesis of their professional roles and architectural skills throughout their long careers. Rather than portraying a single creative or a bureaucratic profile, Doğan Tekeli and Sami Sisa, founting partners of this office imply how a design architect?s practice depends on the professional world and its social milieu. Pursuing a chronological order, the Chrysler Truck Assembly Plant, the Lassa Tyre Factory, a bank and office building complex in Zincirlikuyu, the Metrocity Shopping, Office and Residence Complex were investigated. A literature review on Tekeli-Sisa architectural practice and semi structured interviews with Doğan Tekeli provided the validity of findings obtained from textual readings and studies on buildings. In conclusion, concerning the increasing influence of the private sector, the findings of this Ph.D. dissertation has the potential to reconsider design architect?s professional role within the real dynamics of practice in Turkey.