Temporal lob epilepsisi saptanan hastalarda tat ve koku değişikliklerinin değerlendirilmesi

Abstract

Giriş ve Amaç: Koku ve epilepsi ilişkisi çok uzun zamandır hekimler için ilgi çekici olmuştur. Farklı toplumlarda epileptik nöbetleri sonlandırmak için, nöbet geçirmekte olan kişiye keskin bir kokuyu koklatmak yaygın bir davranıştır. Yine olfaktör epileptik auralar da eski çağlardan beri tanımlanmaktadır. Entorhinal korteks, prepiriform korteks ve amigdala gibi temporal lob yapılarının koku algılanmasında rolü olduğu bilinmektedir. Diğer bir kemosensoriyel duyumuz olan tat duyusunun işlenmesinde de temporal lob yapıları yer almaktadır. Çalışmamızda, bu yapılarının fonksiyonunun etkilenebileceği temporal lob epilepsilerinde tat ve koku duyusunun değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Hastalar ve Yöntem: Ocak 2016 – Aralık 2017 tarihleri arasında Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Epilepsi Polikliniği'ne başvurmuş ve temporal lob epilepsisi (TLE) tanısı ile takip edilmekte olan 48 hasta çalışmaya alınmıştır. Kontrol grubu olarak karşılaştırmalarda çalışma grubuna benzer yaş ve cinsiyet dağılımında olan 30 sağlıklı gönüllü seçilmiştir. Çalışmada, koku fonksiyonunu değerlendirmek için Sniffin' Sticks Test yöntemi, tat duyusunu değerlendirmek için Tat Strip testi kullanılmıştır. Ayrıca hastalarda koku fonksiyonu ile kıyaslama yapmak üzere kranyal MR'da volumetrik olfaktör bulbus volüm (OBV) ölçümü yapılmıştır. Cinsiyet, yaş, lezyon tarafı, el dominansı, nöbet başlangıç yaşı ve epilepsi süresi analiz edilmiştir. Analizler için `SPSS for Windows version `21.0` istatistik paket programı kullanıldı.Sonuçlar: 48 TLE hastası ve 30 sağlıklı gönüllüye Sniffin' Sticks Test yöntemi kullanılarak koku ve tat testleri uygulandı. Eşik (Threshold), ayrım (Discrimination) ve saptama (Identification) skorları hesaplanarak bu üç değerlerin toplamı olan TDI skoru oluşturuldu. Her üç parametrede de TLE hastalarında sağlıklı gönüllülere kıyasla anlamlı oranda düşük skorlar tespit edildi. TDI skorları normosmia-hiposmia-fonksiyonel anosmia olarak gruplandırıldı. TLE hastalarının 39%'u normosmik, 58%'i hiposmik ve 2%'si fonksiyonel anosmik olarak tespit edilmiştir. Sağlıklı grupta bireylerin 62%'si normosmik, 38%'i hiposmik olarak tespit edilmiştir. TLE hastalarında sağlıklı gruba kıyasla anlamlı oranda daha fazla hiposmi saptandı. (p<0,05). Olfaktör bulbus volüm ölçümleri TLE grubunda, normal değerler ile kıyaslandığında anlamlı olarak küçük bulunmuştur (p<0,05). TLE hastalarında cinsiyet, yaş, lezyon tarafı, el dominansı ve nöbet başlangıç yaşı tat, koku skorları ve OBV ölçümünde özellik göstermemiştir. TLE hasta grubunda hiposmisi olan ve olmayanlar ile yapılan değerlendirmede olfaktör bulbus volüm ölçümü anlamlı oranda küçük bulunmuştur (p<0,05). Öte yandan, TLE hastaları ve sağlıklı gönüllüler arasında tat skoru açısından anlamlı fark saptanmadı.Yorum: Temporal lob epilepsili bireylerde sağlıklı kişilere oranla koku algılanmasında bozukluk daha yüksek oranda tespit edilmiştir. Ancak tat duyusu tanıma ve algılamasında her iki grup arasında fark bulunmamıştır. Bu çalışmada olfaktör bulbus volumü, koku bozukluğu olan TLE grubunda küçük bulunmuştur. OBV'nin koku fonksiyonunu göstermede değerli bir parametre olduğu düşünülmüştür. Bu bilgiler ışığında TLE'de santral etkilenme ile koku duyusunda ve olfaktör bulbus volümünde etkilenme olduğu söylenebilmekle birlikte bu bilginin kliniğe yansıması için yeni araştırmalar ile desteklenmesi gerekmektedir.

Introduction and Objective: The relationship between odor and epilepsy has long been of interest to physicians. To end epileptic seizures in different societies, it is common practice to smell a sharp smell to terminate the seizure. Again, olfactory auras have been described since ancient times. It is known that temporal lobe structures such as the entorhinal cortex, prepiriform cortex and amygdala have a role in the smell perception. The temporal lobe structures are also involved in the processing of the taste sensation, which is another sense of chemosensory. In our study, we aimed to evaluate the sense of taste and odor in the temporal lobe epilepsies in which the function of these structures could be affected.Patients and method: Between January 2016 and December 2017, 48 patients who were admitted to Cerrahpaşa Medical Faculty Neurology Department Epilepsy Polyclinic and who were followed up with the diagnosis of temporal lobe epilepsy (TLE) were included in the study. As a control group, 30 healthy volunteers of similar age and gender were selected for the study group in comparison. In the study, the Sniffin' Sticks Test method was used to evaluate the olfactory function and the Taste Strip test was used to evaluate the taste sensation. Volumetric olfactory bulb volume (OBV) measurements were also performed on cranial MR to compare with olfactory function in the patients. Gender, age, lesion side, hand dominance, seizure onset age and duration of epilepsy were analyzed. For the analyzes `SPSS for Windows version` 21.0 `statistical package program was used.Results: 48 TLE patients and 30 healthy volunteers were tested for odor and taste using the Sniffin 'Sticks Test method. The threshold, discrimination and identification scores were calculated and the TDI score, the sum of these three values, was generated. In all three parameters, TLE patients were significantly lower than healthy volunteers. TDI scores were grouped as normosmia-hyposmia-functional anosmia. 39% of the TLE patients were found to be normosmotic, 58% hyposmotic and 2% functional anomalies. In the healthy group, 62% of the subjects were hyposmotic and 38% were hyposmotic. More hyposomia was detected in the TLE patients than in the healthy group. (P <0.05). Olfactory bulb volume measurements were found to be significantly smaller in the TLE group compared to normal values (p <0.05). In TLE patients, gender, age, lesion side, hand dominance and seizure onset age did not show any features in the taste, odor scores and OBV measurement. Olfactory bulb volume measurements were significantly lower in the TLE group hyposomia than the normosmic TLE patients (p <0.05). On the other hand, there was no significant difference in taste score between TLE patients and healthy volunteers. Conclusion: In patients with temporal lobe epilepsy, odor perception was found to be impaired compared to healthy subjects. However, no difference was detected between the two groups in recognition and perception of taste sensation. Olfactory bulb volume was measured small in the TLE group with odor impairment and in our study OBV was found to be a valuable parameter in showing the olfactory function. We have shown that in the light of this information, there is a change in the olfactory bulb volume and the smell sensation with central effect in TLE. However this information should be supplemented with new researches to reflect on the clinical field.