Koroner bypass operasyonlarında sirkumfleks artere tekli ve in-situ olarak bypass yapılan internal torasik arterlerin erken ve uzun dönem sonuçları

Abstract

VII. ÖZET Birçok cerrah tarafından tercih edilen İTA ve SV greftler standart kondülitler olarak kabul edilmiş olup İTA'ların üstünlüğü bütün dünyada kabul görmüştür. İTA greftin in situ (pediküllü) veya serbest kullanımı, skeletonize prepare edilmesi, bilateral veya unilateral kullanımı, anastomoz edildiği damarın kalitesi ve çapı, myokardın durumu, greftin flow miktarı, tek veya sequential bypass edilmesi, hastanın risk faktörleri yanında cerrahi teknik ve tecrübe de önemlidir. RİTA greft yeterli uzunlukta hazırlanırsa transvers sinüs yoluyla Cx ve dallarına anastomoz edilebilir. Bu bütün dünyada kabul görmüş bir uygulamadır. Ancak vakanın uygun olmasını, belli teknik ve tecrübeyi gerektirir. Ayrıca seçilen hastalarda LAD, LİTA greft ile revaskülarize edilmelidir.Bizim de tüm RİTA-Cx (ts yoluyla) anatomozlu olgularımızda aynı zamanda LİTA-LAD bypass' ı gerçekleştirilmiştir. Literatürle karşılaştırıldığında 13 yıllık RİTA-(ts yoluyla)-Cx bypasslı 24 hastalık serimizde olgu sayısı az olmakla birlikte açık kalma oranlan aynı bulunmuştur (%70- %87,5). Bu durum yine vaka sayımızın az olmasına rağmen LİTA-Cx bypasslı olgular için de geçerlidir (%84.7-%93.75). Grup I'i oluşturan RİTA-(ts yoluyla)-Cx bypasslı 24 hasta ile Grup Il'yi oluşturan LİTA-Cx bypasslı 64 hasta anjiografik ve hemodinamik olarak karşılaştınldığmda erken ve uzun dönemde sonuçların Grup IF de daha iyi olduğunu söyleyebiliriz. Sonuç olarak sol koroner sistemin tam arteryel revaskülarize edilmesi planlanıyorsa Cx sistemin LİTA ile revaskülarize edilmesi uygundur. Yanında mutlaka RİTA greft ile LAD'ye bypass yapılmalıdır. RİTA greftin RCA'ya (özellikle RDP artere) veya kalbin küçük olması durumunda LAD'nin pozisyonu da uygun ise LAD'ye bypass edilmesinin, LİTA greftin ise LAD'ye ve Cx sisteme kullanılmasının daha iyi olacağı düşüncesindeyiz. RİTA'nın transvers sinüs yoluyla Cx koroner sisteme kullanımının dezavantajlarının olabileceği her zaman akılda tutulmalıdır. Şayet RİTA-(TS)-Cx bypass planlanıyorsa yanında LİTA-LAD kombinasyonu yapılmalıdır. 53