Anne-baba-çocuk iletişimi ile okul öncesi çocukların ahlaki ve sosyal kural bilgileri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, anne-babaların çocukları ile iletişimlerinin okul öncesi dönem çocukların ahlaki ve sosyal kural bilgi düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amaçlanmıştır. Araştırma evreni Ordu İli Fatsa İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı, resmi okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 60 ay ve üzeri yaş grubu 1060 çocuk, örneklemi ise bu evrenden rastlantısal olarak belirlenen 123'ü kız, 104'ü erkek olmak üzere 227 çocuk ve bu çocukların anne (n=227) ve babalarından (n=227) oluşmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak anne-baba-çocuk iletişiminin değerlendirilmesinde, Arabacı (2011) tarafından geliştirilen `Anne-Baba-Çocuk İletişimini Değerlendirme Aracı` (ABÇİDA); çocukların ahlaki ve sosyal kural bilgilerinin değerlendirilmesinde ise Smetana (1981) tarafından geliştirilen, Seçer ve Sarı (2006) tarafından Türk kültürüne uyarlanan `Ahlaki ve Sosyal Kural Algısı Ölçeği` (Preschool Children's Conceptions of Moraland Social Rules) kullanılmıştır. Elde edilen veriler, bilgisayar ortamında SPSS 20 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Anne-baba ve çocukların demografik bilgilerine ilişkin dağılımları frekans ve yüzde değerleri olarak verilmiştir. Gruplar arasındaki farklılıklar incelenirken değişkenlerin normal dağılım göstermemesi nedeniyle Mann Whitney U ve Kruskal Wallis-H Testlerinden yararlanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiler incelenirken Spearman's Korelâsyon Katsayısından yararlanılmıştır. Sonuçlar yorumlanırken anlamlılık düzeyi olarak 0,05 kullanılmıştır.Sonuç olarak; anne ve babaların ABÇİDA alt boyut ve toplam puanları ile çocukların ahlâki ve sosyal kural bilgisi puanları arasında anlamlı bir ilişki olmadığı belirlenmiştir. Babası profesyonel meslek grubunda çalışan çocukların sosyal kural bilgilerinin, diğerlerine göre daha iyi düzeyde olduğu, çocukların ahlaki ve sosyal kural bilgilerinin cinsiyet değişkenine göre farklılaşmadığı saptanmıştır. Anne-baba-çocuk iletişiminin empati, konuşma ve mesajdan etkilendiği belirlenmiştir. Anne-çocuk sözsüz iletişiminin, çocuğun cinsiyetinden etkilendiği belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Anne-Baba-Çocuk İletişimi, Okul Öncesi Dönem, Ahlaki ve Sosyal Kural Bilgisi.

An Analysis of the Relation Between the Parents-Child Communication and Preschool Children's Knowledge of Moral and Social Rules This study aims to define the relation between the parents' communication with their children and the level of preschool children's knowledge on the moral and social rules. The research population consists of 1060 children that are 60 months old or above attending the state preschools under the Fatsa MoNe in Ordu while the research sample includes 227 children, 123 of whom are girls and 104 are boys, and their mothers (n=227) and fathers (n=227). In the study, `Evaluation Tool For Parents-Child Communication` (ABÇİDA) developed by Arabacı (2011) was used in the evaluation of parents child communication, and `Scale of Moral and Social Rules Conceptions` (Preschool Children's Conceptions of Moral and Social Rules), which was developed by Smetana (1981) and adapted to Turkish culture by Seçer and Sarı (2006) was used in evaluating the children's knowledge on moral and social rules. The data obtained was analyzed in silico by using SPSS 20 software package. The distribution of mothers- fathers and children in terms of their demographic data was given as frequency and percentages. When analyzing the variations among the groups, Mann Whitney U and Kruskal Wallis-H tests were used since the variables didn't exhibit normal distribution. Spearman's Correlation Parameter was used when studying the relations among the variables. While interpreting the results, 0,05 was taken as the degree of meaningfulness. Consequently, it was determined that the sub-dimension and total points of parents and the knowledge of children on moral and social rules had no meaningful correlation. It was found that children, whose fathers work in professional occupations, had a better knowledge on social rules than the others, and that the knowledge of children on moral and social rules didn't vary depending on the gender variable. It was determined that parents-children communication is influenced by empathy, speech and message. It was also observed that mother-child nonverbal communication is affected by the gender of the child. Keywords: Parents-Children Communication, Preschool Stage, Moral and Social Rule Knowledge.