20-69 yaş aralığındaki kadınlara verilen kendi kendine meme muayenesi eğitiminin etkinliğinin değerlendirilmesi

Abstract

20-69 Yaş Aralığındaki Kadınlara Verilen Kendi Kendine Meme Muayenesi Eğitiminin Etkinliğinin DeğerlendirilmesiBu çalışma 20-69 yaş arasındaki kadınlara verilen KKMM eğitiminin etkinliğini değerlendirmek amacıyla ön test-son test ve tekrar test desenli tanımlayıcı ve yarı deneysel tipte yapıldı. Araştırmanın örneklemini 119 kadın oluşturdu. Araştırma verilerinin toplanmasında kadınların meme kanseri, tanılanması ve KKMM'ne yönelik bilgi durumlarını belirleyen anket formları KKMM eğitiminin etkinliğini değerlendirmeye yönelik `KKMM'nin Öğretilme Becerisi Değerlendirme Formu` kullanıldı. Çalışma eğitimden önce, hemen sonra ,1 ay ve 3 ay sonra ön test-son test ve tekrar test kullanılarak gerçekleştirildi. Veriler çok değişkenli varyans, iki değişkenli varyans ve pearson korelasyon testi ile analiz edildi. İstatistiksel analizlerde anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak kabul edildi. Çalışmada kadınların %81.5'inin düzenli KKMM yapmadığı belirlendi. Kadınların eğitim öncesindeki meme kanseri tanılanmasına yönelik bilgilerinin eğitimden hemen sonra yükseldiği, bu yüksekliğin eğitimden bir ay sonra ve 3 ay sonra artarak devam ettiği (F=8.968; p=0.000), KKMM'ne yönelik bilgi durumlarının eğitimden hemen sonra yükseldiği, 1 ay sonra hafif düşüş gösterdiği ve 3 ay sonra tekrar yükseldiği (F=38.113; p=0.000), KKMM'nin öğretilme becerilerinde kadınların eğitimden hemen sonra aldıkları puanların, eğitimden 1 ay ve 3 ay sonra aldıkları puanlara göre daha yüksek olduğu (F=117.000; p=0.011) görüldü. Sonuç olarak çalışmada kadınlara verilen KKMM eğitiminin etkili olduğu belirlendi. Kadınların meme kanseri, tanılanması ve KKMM'ne yönelik bilgi eksikliklerinin saptanması, doğru KKMM uygulamaları içeren maket ve görsel materyallerin kullanıldığı eğitimlerin düzenli aralıklarla verilmesi ve eğitim ile kazanılan davranışın kalıcılığı açısından uzun süreli izlemin yapılması önerilmektedir. Anahtar Sözcükler: Eğitim, Hemşire, Kendi kendine meme muayenesi, Meme kanseri, Tarama yöntemleri.

Evaluation of the Effectiveness of Breast Self-examination Training Given to Women Aged between 20 and 69This study was carried out in descriptive and semi-experimental with pre-test, post-test and retest design to evaluate the effectiveness of BSE training on the women aged between 20 and 69. The research sample consisted of 119 women. The data were collected through a questionnaire form identifying women's knowledge about breast cancer, diagnosis and BSE and the 'BSE Training Skills Evaluation Form' evaluating the effectiveness of BSE training. The study was conducted by using pre-test, post-test and re test before the training, soon after the training, one month, and three months later. The data were analyzed with using multivariate variance, bivariate covariance, and Pearson correlation tests. Statistical significance level was taken as p<0.05. It was determined that 81.5% of the women did not perform regular BSE. The findings indicated that the women's pre-training knowledge about breast cancer diagnosis increased soon after the training, this progress trend continued increasing one month and three months after the training (F=8.968; p=0.000), the women's knowledge about BSE improved soon after the training, the knowledge level slightly decreased after one month, it went up after three months (F=38.113; p=0.000), and that the scores that the women obtained soon after the training relating to BSE training skill were higher than they got one month and three months after the training (F=117.000; p=0.011). In conclusion, it was determined that the BSE training given to women was effective. It is suggested that women's lack of knowledge about breast cancer, diagnosis, and BSE should be identified, they should be given regular training in which visual material involving correct BSE practices are used, and long-term follow-up should be implemented. Key words: Breast cancer, Breast self examination, Nursing, Screening methods, Training