Ruh sağlığı okuryazarlığı ölçeğinin türkçe uyarlaması, geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Ruh Sağlığı Okuryazarlığı Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması Amaç: Ruh Sağlığı Okuryazarlığı Ölçeği'nin Türkçe'ye uyarlanması Gereç ve Yöntem: Karabük Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi ve Teknoloji Fakültesi'nin toplam 900 öğrencisinden Mayıs-Haziran 2018 tarihleri arasında elde edilen veriler değerlendirildi. Veri toplama aracı olarak Tanıtıcı Bilgi Formu ve Ruh Sağlığı Okuryazarlığı Ölçeği (RSOÖ) kullanıldı. Ölçek sahibinden ölçeği kullanma izni, etik kurul ve çalışmanın yürütüldüğü fakültelerin dekanlıklarından kurum izinleri ve çalışmaya katılan öğrencilerden sözel onamları alındı. Ölçeğin dil uyarlamasında grup geri çeviri yöntemi kullanıldı ve dil geçerliliği kapsamında uyarlanan ölçek maddelerinin ifade uygunluğunu değerlendirebilmek adına küçük bir örneklem grubu üzerinde ön uygulaması yapıldı. (n=20) Kapsam geçerliliği için Dawis yöntemi kullanıldı ve uzman görüşlerinden (14 uzman) elde edilen puanlarla ölçek maddelerinin kapsam geçerlik indeksleri hesaplandı. Yapı geçerliliğini test etmek adına faktör analizi yöntemlerinden; Açımlayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (AFA ve DFA) kullanıldı. Güvenirlik değerlendirmesi için cronbach alfa katsayısına, madde toplam korelasyon puanına ve yarıya bölme metodu kullanılarak Guttman Split-Half katsayısına bakıldı. Bulgular: Kapsam geçerlik indeksi ölçeğin her bir maddesi için 0.80'den büyük bulundu. Kaiser Mayer Olkin değeri 0,833, Barlett testinin değerleri ki kare: 5451,616, sd:231, p<0,001 bulundu ve bu değerler örneklem büyüklüğünün yeterliliğini, değişkenler arasındaki ilşkiyi ve ölçek maddelerinin faktör analizi için uygunluğunu gösterdi. Uygulanan faktör analizine göre, faktör yükü 0.50'nin altında bulunan 13 madde ölçekten çıkarıldı. Çıkarılan maddelerle 22 maddeli, 4 faktörlü bir RSOÖ tanımlandı. Doğrulayıcı faktör analizi için bakılan uyum indeksleri uygun bulundu. Güvenirlik değerlendirilmesinde ise, cronbach alfa katsayısı 0,767 bulundu ve madde toplam korelasyon puanları, 33 ve 35 numaralı maddeler dışında, 0.30 değerinin üstünde bulundu. Bu maddelerin ölçekten çıkarılması, cronbach alfa üzerinde anlamlı bir değişiklik yapmadı ve maddelerin ölçekte kalmasına karar verildi. Yarıya bölme yöntemi ile bakılan ölçeğin 1. yarısı ve 2. yarısı arasındaki korelasyon anlamlı derecede yüksek bulundu (r=0,870 p<0,05). Sonuç: Ruh Sağlığı Okuryazarlığı Ölçeği'nin Türk toplumu üzerinde geçerli ve güvenilir olduğu sonucuna varıldı. Türk toplumun ruh sağlığı okuryazarlık oranlarının değerlendirilmesinde ve toplumun ruh sağlığı okuryazarlığı eğitim gereksinimlerinin saptanmasında güçlü bir araç olarak kullanılabilir. Anahtar kelimeler: Ruh Sağlığı Okuryazarlığı, Ruh Sağlığı Okuryazarlığı Ölçeği, Toplumun Ruh Sağlığı, Geçerlik, Güvenirlik

Turkish Adaptation of Mental Health Literacy Scale, Validity and Reliability StudyObjective: Adaptation of Mental Health Literacy Scale to Turkish Materials and Methods: The data obtained from Karabük University Faculty of Health Sciences and Technology Faculty between May and May 2018 were evaluated. As an instrument of data collection, Introductory Information Form and Mental Health Literacy Scale (RSOO) were used. The scale owner's permission to use the scale, the ethics committee and the deanships of the faculties where the study was carried out, and the students' oral consent were obtained from the students attending the study. In the language adaptation of the scale, group back translation method was used and pre-application was made on a small sample group in order to evaluate the appropriateness of the scale items adapted to the language validity. (n = 20) Dawis method was used for scope validity and the scales validity indexes of the scale items were calculated with the scores obtained from expert opinions (14 experts). Factor analysis methods to test construct validity; Exploratory and Confirmatory Factor Analysis (AFA and DFA) were used. The cronbach alpha coefficient, item total correlation score and the Guttman Split-Half coefficient were used for the reliability evaluation. Results: Scope validity index was found to be greater than 0.80 for each item of the scale. The values of Kaiser Mayer Olkin were 0.833, the values of the Barlett test were found as chi-square: 5451,616, sd: 231, p <0.001, and these values showed the adequacy of sample size, the relationship between the variables and the suitability of the scale items for factor analysis. According to the factor analysis, 13 items with a factor load below 0.50 were excluded from the scale. A 22-item, 4-factor RSOÖ was identified by the extracted substances. The fit indices used for confirmatory factor analysis were found to be appropriate. In the reliability evaluation, the cronbach alpha coefficient was found to be 0.767, and item total correlation scores were found to be above 0.30 except for items 33 and 35. The removal of these substances from the scale did not make a significant change on the cronbach's alpha and it was decided to keep the items on the scale. The correlation between the first half and the second half of the scale was significantly higher (r = 0,870 p <0,05). Conclusion: It was concluded that Mental Health Literacy Scale was valid and reliable in Turkish society. It can be used as a powerful tool in assessing mental health literacy rates of Turkish society and in determining mental health literacy education needs of the community. Keywords: Mental Health Literacy, Mental Health Literacy Scale, Mental Health of the Society, Validity, Reliability