Dağardı (Kütahya) bölgesi gömülü antimon birikimlerinin toprak jeokimyası prospeksiyonu ile saptanması

Abstract

Kütahya-Dağardı Bölgesinde çok sayıda Antimon Zuhuru bulunmaktadır. Geçmiş zamanlarda sondaj, arama galerileri ve yarmalar açılmış ufak ölçekli üretimler yapılmış olmasına rağmen, Türkiye genelinde bu zamana kadar büyük ölçekli bir üretim mevcut değildir.Dağardı Bölgesi Tavşanlı ve Afyon Zonları arasındaki sınırı oluşturuan eklenir prizmadır. Paleozoik Metamorfikler gözlenen en yaşlı birimdir ve temeli oluşturur. Metamorfikler Eğrigöz Granitoidinin çevresinde gözlemlenir. Jura Kireçtaşları çalışma alanında topoğrafik yükseltileri oluşturur ve çalışma alanında alt dokanağı görülememiştir. Tüm kireçtaşı dokanakları tektoniktir. Kretase Ofiyolitli karmaşık seri tektonik olarak kireçtaşının üzerine yerleşir. Eğrigöz Granitoidi metamorfikleri ve kireçtaşlarını keserek Eosen de yerleşmiştir. Neojen volkano-sedimentar kayaçlar ofiyolitik kayaçları ve kireçtaşlarını açısal uyumsuzlukla örter.Jeokimyasal davranışından dolayı antimonu sondaj ile aramak çok riskli ve maliyetlidir. Galeri ve yarmalar yereldir. Antimon jeokimyası elverişli olduğundan problemi daha geniş ölçekte çözmesi için jeokimyasal toprak prospeksiyonunun uygulanabilirliği araştırılmıştır. Amacımız antimon zuhurlarının gözüktüğü yerlerde jeokimyasal toprak prospeksiyonu yaparak hedef belirlemektir. Bu yöntem ile üç adet anomali bölgesi tespit edilmiştir. Silisleşme, kireçtaşı-ofiyolit dokanağı ve jeokimyasal toprak prospeksiyon anomalisi bir alanda kesismiştir. En büyük anomali alanı doğru akım-özdirenç jeofizik yöntemi ile daha detay çalışılmıştır. Olumlu sonuç doğrultusunda bu alan kazılmıştır ve antimon cevherleşmesi kireçtaşı dokanağındaki silisifiye zonda arjilik-yarı propillitik alterasyon ile beraber bulunmuştur. Bu çalışmada uygulanan yöntem kireçtaşı yüzeyleri boyunca görülen düzensiz yumrular halinde oluşmuş yataklar üzerine uygulanmıştır ve elde edilen sonuçlar bu özellikteki yataklanma şartları için karakteristiktir.

Kütahya-Dağardı Region has many reported antimony mineralization. Previous diamond core drillings, driven adits and trench on sites that has mineralization signs could not find satisfcatory results. Turkey still does not have an important antimony production. Because of its fluid mobile nature to solve the problem in broader spectrum applicabiliy of geochemical soil prospection is investigated. Dagardı Region composes the border between Tavsanlı and Afyon Zone as an accretionary prism. Paleozoic Metamorphic rocks are the oldest observed unit and comprise the basement. Metamorphics encircle the Egrigoz granitoid. Jurassic Limestone constitute the topographic heights in study field and lower contact is not observable. All the contacts limestone has are tectonic. Cretaceous Ophiolitic Dağardı Melange is tectonically emplaced over Limestone. Egrigoz Granitoid is emplaced in Eocene and cut both metamorphic rocks and autohocton limestones. Neogene volcano-sedimentary rocks covers the ophiolitic rocks and limestone as an angular unconformity. Our aim is to define target by making geochemical soil prospecting in region where mineralization signs are reported. With this method 3 anomolous region is identified in area where silisification, limestone-ophiolite tectonic contacts and geochemical soil prospection anomalies are all intersect in one region. This biggest anomaly region is further studied by geophysical direct current-resistivity method. This region is excavated and antimony mineralization is found in siliceous zone of limestone contact with sub propyllitic-argillic alteration halo. Method in this study is applied to mineralization that is seen as irregular lumps in limestone-ophiolite contacts only and results are characteristic for only these conditions.