Temel insan ihtiyaçları teorisi çerçevesinde Şili`de Mapuçe çatışması

Abstract

Tarihleri M.Ö.'ye dayanan yerli bir topluluk olan ve İnka İmparatorluğu ve İspanyollara karşı işgale uğramadan direnmiş Mapuçeler ile nihai bağımsızlığını 12 Şubat 1818 tarihinde elde ederek bu tarihten itibaren ulusal birliğini sağlamaya çalışan Şili Devleti arasındaki ilişkiler bazen şiddete varan iniş ve çıkışlara sahne olmuştur. Bağımsızlık sonrası başlayan ve günümüze kadar uzanan bu ilişki ve buna bağlı ortaya çıkan çatışma durumu, John Burton'un, temel insan ihtiyaçlarının karşılanmamasının veya engellenmesinin çatışmalara neden olduğunu savunan Temel İnsan İhtiyaçları Teorisi çerçevesinde kronolojik bir düzen içerisinde ele alınmıştır. Bu bağlamda, bu tez ile uluslararası literatürde önemli bir yere sahip Latin Amerika yerli halk hareketleri ve çatışma çözümü alanında bir çalışma yapılmış ve Latin Amerika'ya yönelik benzer çalışmaların yetersiz olduğu Türkiye'deki akademik çalışmalara bir katkıda bulunulmuştur. Ayrıca nitel araştırma yöntemine başvurulan bu çalışma kapsamında literatür taraması sonucu elde edilen tarihi veriler analiz edilmiştir. Şili Devleti ile Mapuçe toplumu arasındaki ilişkilerin politik, ekonomik ve sosyolojik açıdan incelenmesi ve Temel İnsan İhtiyaçları Teorisi çerçevesinde değerlendirilmesi suretiyle elde edilen bulgular ışığında Mapuçe toplumu ile Şili Devleti'nin temel ihtiyaçları belirlenmiştir. Sonuç olarak, bu araştırmayla yeterince karşılanmayan temel ihtiyaçların çatışmalara neden olduğu görülmüş ve buna bağlı olarak Şili'de şiddetli çatışma potansiyeli olan bir konuda çatışmaların çıkmadan önlenebilmesine olanak sağlayabilecek öneriler sunulmuştur.

The relations between Mapuches, an indigenous community whose history dates back to BC and which was able to resist against the Inca Empire and the Spaniards invasion, and on the other side the Chilean State, which had achieved its independence on 12 February 1818 and had sought to achieve its national unity from that date onwards, have experienced the ups and downs that sometimes lead to violence. This relationship which began after independence of Chile and has survived to the present day and which has given birth to a conflict situation was addressed in a chronological order within the framework of John Burton's Basic Human Needs Theory which argues that the failure to meet or prevent basic human needs leads to conflicts. In this context, this thesis is not only a study has been conducted in the field of Latin American indigenous movements and conflict resolution which take an important place in international literature but also a contribution to academic studies in Turkey in which similar studies are inadequate. In addition, within the scope of this study where qualitative research method was applied, historical data obtained as a result of literature review were analyzed. The basic needs of the Mapuche community and the Chilean State were determined within the framework of the findings obtained by examining the relations between Chilean State and Mapuche community in terms of political, economic and sociological aspects and evaluating them within the context of Basic Human Needs Theory. As a result, by this research it was found that the basic needs that were not sufficiently met could cause conflicts, and accordingly, recommendations to prevent further conflicts before they emerge were made on a subject which bears a potential for violent conflicts in Chile.