Finansal kriz belgesellerinin sinematik dil ve metaforlar açısından analizi

Abstract

2008 Küresel Finans Krizi beraberinde önemli bir tartışmayı da ortaya çıkarmıştır. Küresel düzeyde bu denli olumsuz sonuçlar doğuran finansal sektör temelli bir krizin, konunun uzmanları tarafından öngörülememiş olması kamuoyunu oldukça uzun bir süre meşgul etmiştir. Dikkat çekici bir şekilde kriz sonrası dönemde ise bireylerin, kriz ve finansal sektör hakkında detaylı bilgilere, değerlendirmelere ve uzman görüşlerine finansal kriz temalı belgeseller aracılığı ile ulaşabileceği bir ortam oluşmuştur. Bu noktadan yola çıkarak krizden bu yana geçen son on yıllık dönemde çekilen finansal kriz belgeselleri arasından on beş tanesi seçilmiş ve Nichols'ın (2017) mod teorisi temel alınarak bu on beş belgesel sinematik dil ve kullandıkları metaforlar açısından karşılaştırmalı bir şekilde analiz edilmiştir. Analiz sonucunda bu belgesellerin detaylı bir şekilde kriz ile ilgili kavram, durum ve süreçleri izleyiciye açıkladıkları görülmüş ve tüm bu belgesellerdeki baskın belgesel biçiminin açıklayıcı mod olduğu tespit edilmiştir. Finansal kriz belgeselleri açıklayıcı modun sahip olduğu özellikleri ve biçimsel stratejileri kullanarak barındırdıkları argümanı bilgilendirici bir mantıkla izleyiciye ulaştırmaya çalışmaktadırlar. Çalışmada baskın belgesel modunun belirlenmesinin ardından açıklayıcı modun bu belgeseller içinde hangi biçimsel stratejilerle işlerlik kazandığını ortaya koymak adına biçim analizi kullanılarak belgesel dili, görsel dil ve metafor kullanımı üzerinde detaylı bir inceleme gerçekleştirilmiştir. Bu inceleme sonucunda da finansal kriz belgesellerinde kullanılan ortak bir sinematik dil ve metafor kullanımının mevcut olduğu anlaşılmıştır. Ortaya çıkan bu örtüşme, araştırmaya konu olan belgesel sayısının çokluğu nedeniyle ve bu ortak biçimsel stratejilerin bir arada sunulması amacıyla sinemanın kendi araçları kullanılarak çoklu biçimli (multimodal) bir formatta ifade edilecektir. Çalışma, finansal kriz belgesellerinde örtüşen sinematik dil ve metafor kullanımını ortaya koyan görsel-işitsel video çalışma ile tamamlanacaktır.

The 2008 Global Financial Crisis has brought about an important debate. The fact that a crisis deeply rooted in the financial sector and which produced such adverse outcomes was not foreseen by specialists on the subject, has extensively been discussed by the public for a long while. Noticeably, in the post crisis period an environment emerged in which individuals could access detailed information on the crisis, financial industry, evaluations and expert opinions through documentaries that focused on the subject. Consequently, fifteen financial crisis documentaries shot within the last decade were selected and these fifteen documentaries were analyzed based on Nichols' (2017) modes theory with regards to the cinematic language and metaphors they used. As a result of this analysis, it was concluded that these documentaries explained the concepts, circumstances and processes related to the crisis in a detailed manner and it was determined that the dominant documentary style in all of these documentaries was the expository mode. Financial crisis documentaries try to convey the intended argument to their audience with an informative sense by using features and formal strategies that the expository mode entails. After determining the dominant documentary mode in the study, a detailed analysis was conducted on documentary language, visual language and metaphor usage by using form analysis, in an effort to reveal how the expository mode functions and through which stylistic strategies. Based on this research, it was determined that usage of a common cinematic language and metaphors was present in these documentaries on the financial crisis. This resulting overlap will be expressed in a multi-modal format due to the large number of documentaries subject to the study and in an effort to present these common formal strategies by using the respective instruments of cinema. The study will be completed with an audiovisual video study showcasing the overlapping cinematic language and metaphor use in these financial crisis documentaries.