Din-dış politika etkileşimi ve bu etkileşimin AB entegrasyon politikalarına yansıması

Abstract

Çizilmiş keskin sınırlar dâhilinde yaşamlarını sürdürmeye çalışan aktörler -bağımsız devletler, bağımsızlığı sistemde kabul görmemiş topluluklar, özerk bölgeler, uluslararası kuruluşlar ve bireyler- birbirleri ile girdikleri etkileşimler neticesinde uluslararası sistemi oluştururlar. Uluslararası İlişkiler disiplininin yapısı dinamik olduğundan bu etkileşimler süreç içerisinde değişim göstermektedir. Köklerini tarihten alan ancak 20. yüzyıl içerisinde anabilim dalı olabilen Uluslararası ilişkiler disiplini, değişen aktör eylemlerinin ve ilişkilerinin arkasındaki etkenleri açıklamaya çalışmıştır. Etkileşimler doğrultusunda yeni formlar kazanan sistemi bu disiplin, ortaya koyduğu teoriler ve kavramlar ile analiz etmeye odaklanmıştır. Realizm, Liberalizm, Marksizm, Feminizm, Yapısalcılık, İnşacılık, güvenlik, işbirliği, savaş, barış, çatışma, çıkar, adalet ve refah gibi teoriler ve kavramlar ile var olan konjonktür disiplin tarafından irdelenmektedir.Değişen bu yapıda aktör ilişkilerini şekillendiren faktörler nelerdir? Disiplin içerisinde baskın kabul edilen Realizm ve Liberalizm gibi teoriler aktör eylemlerini ve ilişkilerini çıkar odaklı olarak açıklamaya çalışmıştır. Öte yandan, daha az yankı bulan İnşacılık teorisi ise aktör ilişkilerini yalnız başına çıkar parametresinin belirleyemeyeceğini; ulusal kimlikler ile oluşan çıkarların ilişkileri belirlediğini savunmaktadır. Disiplin içerisindeki genel kanı, ilişkileri ulusal menfaatlerin belirlediği yönündedir. Akademik çevrelerce üzerinde uzlaşılamayan husus ise kimlik kavramının aktör ilişkilerinde belirleyici unsur olup olmadığıdır. Bu çalışmanın amacı ulusal kimliklerin dış politika unsurlarından olan entegrasyon eylemleri üzerinde belirleyici etkisi olup olmadığını test etmektir. Bunu yaparken, kimliği oluşturan öğelerin çok geniş bir yelpazede karşımıza çıkması nedeniyle bu unsurların en önemlileri arasında sayılan dini inançlar seçilmiştir. Dini inançların, entegrasyon politikaları üzerinde etkili olduğu hipotezinin desteklenmesi için ise vaka analizi olarak AB'nin Türkiye üyelik sürecinde biçimlendirdiği politikalar seçilmiş ve bu analizden yola çıkılarak Avrupa kıtasında yer alan Hıristiyan toplumlarında var olan İslam algıları incelenmiştir.

Actors ?independent states, societies whose independency has not been recognized, autonomous regions, international organizations and individuals? who seek to live within strictly defined borders form the international system through interactions. Since the structure of International Relations is of dynamic nature, these interactions diversify throughout the process. Having its roots in history, International Relations became a scientific discipline only in the 20th century. It has always been trying to explain the underlying elements behind the formation of varying actions of and relations between actors. This discipline is focused on analyzing the system which gains new forms due to interactions by theories and concepts it puts forward. The conjuncture existing with theories and concepts such as Realism, Liberalism, Marxism, Feminism, Structuralism, Constructivism, security, cooperation, war, peace, conflict, interest, justice and welfare is explicated by the discipline.Which factors shape the relations between actors in this varying structure? Theories, which are accepted as dominant ones, like Realism and Liberalism attempted to explain the actions of and relations between actors through focusing on interests. On the other hand, Constructivist theory, that had less repercussion, defends that the parameter of interest alone cannot determine the relations between actors; rather interests deriving from national identities determine the relations. The fact that interests determine relations forms the common opinion within the discipline. The point upon which an academic consensus has not been made is whether the concept of identity is a determinant of relations between actors or not. The aim of this study is to test whether a determining effect of national identities exists over the actions of integrations which is one of the elements of foreign policy. While doing so, since the items shaping the identity varies in a wide range, religious beliefs ?as one of the most significant determinants of the identity? were chosen. In order to support the hypothesis, stating religious beliefs are effective upon integration policies, the EU?s policies in Turkey?s accession process were picked; and upon this analysis perception of Islam among Christian societies in Europe was examined.