Çekinik (defansif) tıp

Abstract

Çekinik tıp (Defansif tıp); sağlıkçıların tıbbi uygulama kusurları (malpraktis) nedeniyle yaptırımlardan (idari, cezai, hukuki ve etik yaptırımlardan) korunmak için yaptıkları uygulamalardır. Çekinik tıpta amaç sağlık hizmeti alanın yararı değil, sağlıkçıların çıkarlarını düşünerek davranmalarıdır. Hekimlerin defansif davranmalarının en büyük nedeni, malpraktis korkusudur. Hekimler genellikle bunun komplikasyon olduğunu ileri sürmektedirler. Hukukçular ise her geçen gün malpraktis ve komplikasyon kavramını daha iyi anlamakta ve bunu dava dilekçelerine taşımaktadırlar. Hekimler malpraktis ve bunun sonucu karşılaşabilecekleri hukuki yaptırımlarından kaçınmak için artarak defansif tıp uygularken hukukçular da defansif tıbbı öğrenmektedirler. Hekimlerin en büyük çıkmazı yağmurdan kaçarken doluya tutulmalarıdır. Hekimler, kasti olmayan davranışları sonucu oluşan malpraktis nedeniyle suçlandıklarında taksir sebebiyle suçlanmaktadır. Oysa defansif tıp bilinçli yapılan bir uygulama olduğundan, hekimler taksir değil kast sebebiyle suçlanacak ve daha ağır yaptırımlarla karşılaşabileceklerdir. Benzer şekilde medyada yakın zamanda oluşan dünyanın en büyük maden kazalarından biri olan Soma maden kazasında, şüpheliler ihmallerinden dolayı taksir yerine kasten ölüme sebebiyet vermekten yargılanacakları yazılmıştır. Çalışmamızda yer alan anket soruları 220 hekime uygulanmıştır. Çalışmamızın evreni İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesinde çalışan hekimlerden oluşmaktadır. Hekimlerin daha önce yapılan çalışmalara benzer bir tutum izledikleri idari ve hukuki ( cezai ve tazminat ) yaptırımlardan korktukları tespit edilmiştir. Bizim çalışmamız ve başka çalışmalar neticesinde hekimlerin yaygın olarak defansif davrandıkları saptanmıştır. Hekimlerin yeterince defansif tıp bilgileri olmamasına karşın son zamanlarda artan malpraktis korkuları bulunmaktadır. Hekimler hem pozitif defansif tıp, hem negatif defansif tıp uygulamaları gerçekleştirdikleri halde bir bölümünün defansif tıp kavramını duymadıkları, hatta defansif tıbbın içeriğini bilmedikleri anlaşılmaktadır. Hekimlerinin bir bölümü bu uygulamaların işin doğası gereği yapılması gerektiğini düşünmektedir. Bu çalışmanın yazımı aşamasında çalışmanın yapıldığı hastanede iç hastalıkları asistanlarının, nöbetlerde, kardiyolojinin ayrı bir uzmanlık dalı olduğunu bu nedenle kardiyoloji hastalarına bakmaya yetkilerinin olmadığını baktıklarında oluşacak herhangi bir olumsuz durumda yetkisizlikten dolayı malpraktis yapmış sayılacaklarını düşündükleri, kısaca defansif tutum içine girdikleri gözlenmiştir. Çalışmada defansif tıp kavramı açıklandıktan sonra, defansif uygulamaların hasta ve hekim üzerindeki sonuçları tartışılmış ve son olarak yapılan anket ve sonuçları değerlendirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Sağlık Hukuku, Defansif Tıp, Hasta, Komplikasyon, Malpraktis.

Recessive medicine is something that health professionals implement in order to protect themselves from sanctions (administrative, criminal, legal and ethical) because of the medical practice negligences (malpractice). The aim of the recessive medicine is not the benefits of health care receivers but the interests of healthcare providers.The biggest reason for defensive behaviour of the physicians is the fear of malpractice. Physicians generally claim these was complications. As for lawyers, they better understand the malpractice and complication concepts day by day and carry these to their petitions. As the doctors increasingly use defensive medicine practices to avoid malpractice and legal sanctions as a consequence of malpractice, the lawyers keep on learning the defensive medicine. The biggest conundrum of the physicians is that to jump out of the frying pan into the fire. When doctors was blamed for malpractice which occured because of their unintentional behaviours, they are accused of negligent offense. Whereas, because the defensive medicine practices are intentional behaviours, they will not accused of negligent offense but of intentional crime and will possibly be imposed more severe sanctions. As an example, in Soma mining accident which one of the biggest accidents of the world in recent times, it appeared in media that the suspects will be judged from intentional murder instead of manslaughter because of their negligences.The questions of our study was asked to 220 physicians. Study population is consisted of physicians working in İzmir Bozyaka Training and Research Hospital. We have confirmed that the physicians have followed similar behaviours as described in previous studies, and they were afraid of administrative and legal sanctions (nonjudical penalty and compensation). In the result of our study and the others, it was determined that physicians had behaved defensive commonly. Although physicians do not have enough defensive medicine knowledge, they have a malpractise fear which increased in the recent times. Although the physicians have used both positive and negative defensive medicine practices, it was understood that some of them did not hear about the devensive medicine notion, even they did not know the content of it. Some of the physicians think that such defensive practices should be done as a matter of course.During the edition stage of this study, we have observed that internal medicine residents thought that the cardiology was a distinct medical specialty, so they are not authorized to give care to cardiology patients, if they did, this will be considered as malpractice in the cese of any negative event; in short, they adopted a defensive attitude.In the study, after the explanation of defensive medicine, the consequences of defensive practices on patients and physicians was discussed and finally the survey and it's results was evaluatedKey words: Health Law, Defensive Medicine, Patient, Complication, Malpractice.