Muvazaanın alt işveren işçilerinin hakları açısından zamanaşımına etkisi

Abstract

Günümüzde üretimde teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerin artması ve hem özel hem de kamu sektöründe artan rekabet sonucu, az maliyetlerle üretim elde edebilmek amacıyla alt işverenlik uygulamasına dayanıldığı gözlenmektedir. 4857 sayılı İş Kanunu ile asıl işveren-alt işveren tanımları ayrı ayrı yapılmamakla birlikte, aralarındaki ilişki tarif edilmiştir. Ayrıca asıl işveren-alt işveren ilişkisinin kurulabilmesi için bir takım şartlar belirlenmiş ve bunlara aykırılık halinde asıl işveren-alt işveren ilişkisinin muvazaalı işleme dayandığı kabul edilmiştir. Muvazaa kavramı, Borçlar Kanununda düzenlenmektedir. Borçlar Kanununa göre muvazaalı işlem hiçbir hüküm ve sonuç doğurmadığından, bu iddiaya dayalı davaların, hak düşürücü süreye ya da zamanaşımına tabi olmadığı hem doktrin hem de Yargıtay içtihatları ile benimsenmiştir. Ancak İş Hukuku ile ilgili Yargıtay içtihatlarında bu uygulamanın aksine, kanun hükmüne aykırı kurulan asıl işveren-alt işveren ilişkisinin muvazaa dayanacağı da düzenlenmiş olmasına rağmen, bu iddiaya dayalı işçi alacaklarının tahsili talebiyle açılan davalarda zamanaşımının işlemeye devam edeceği belirtilmiş ise de, muvazaanın hüküm ve sonuçları aynı olması nedeniyle, ideal hukuk bakımından alt işveren işçilerinin hakları açısından da zamanaşımının işlememesi gerektiği düşünülmektedir. Her durumda muvazaa haksız fiil niteliğinde olduğundan, Mahkeme kararı ile tespit tarihi zamanaşımı açısından esas alınmalıdır. Anahtar Kelimeler: Asıl İşveren; Alt İşveren; Zamanaşımı; Muvazaa; Müteselsil Sorumluluk; Haksız Fiil.

Today, the increase in jobs requiring expertise for technological reasons of production and the result of increased competition in both the private and public sectors, ın order to achieve production at low cost it is observed that application based on the sub-employer application. The main employer and sub-employer definitions haven't been seperately made by the Labor Act. No. 4857 but the relation between them has been described. In addition to this, some conditions have been specified in order to establish main employer and sub-employer relation, and the event of failure to comply with them, it is agreed that main employer and sub-employer relation relies on the fictitious transaction. The term of collusion is regaulated in Law of Obligations. As pretended transaction does not cause any verdict and result in accordance with Law of Obligations, it is adopted both by doctrine and by Supreme Court practices that the case which relied on this assertion are not subjected to the foreclosure and timeout. However, though it is regulated in this Supreme Court practices, unlike this practice, that the main employer and sub-employer relation that is established contrary to the law provision shall rely on the collusion, though it is stated that the timeout will keep being in progress in the cases which sued by the claim of collection of the worker's receivables as relied on this assertion; it is thought that timeout should not be in progress in the aspect of the rights of sub-employer's workers in ideal law because of the verdicts and results of the collusion. The collusion should be accepted as an illegal act legally in all cases, and the date of verdict considered for time out. Key Words: Main employer; Sub-employer; Timeout; Collusion; Joint Liability; Illegal Act