Antikçağ`da Mysia ve arkeolojisi

Abstract

Mysia, kuzeybatı Anadolu'da; kuzeyde Propontis, doğuda Phrygia, kuzeydoğuda Bithynia, güneyde Lydia, batıda Aiolia, Ege Denizi ve Troas'la çevrili Anadolu'nun Antikçağ bölgelerinden biridir. Kolaylıkla çizilebilen bu şemaya karşılık, hem coğrafi sınırlar hemde bölgeye adını veren halk açısından bazı sorunlar vardır. Mysialıların siyasi bir birlik oluşturamaması, Eskiçağ yazarlarının bölgeden ve halktan üstün kürü bahsetmelerine neden olmuştur. Kaynaklardaki bilgi boşluklarını doldurması beklenen arkeolojik araştırmalarda ne yazık ki yeterli boyutta değildir. Örneğin Mysia coğrafyasında her yıl en az beş merkezde bilimsel nitelik taşıyan kazı yapılmasına rağmen bugüne değin Mysialılara ait ciddi bulgulara rastlanmamıştır. Her ne kadar bu durum Mysialıların yaşam biçimlerine bağlanabilirse de bölgeye kendi adlarını verecek kadar etki etmiş bir halkın hiçbir kalıntı bırakmamış olması düşünülemez. En azından yaşam biçimlerine uygun eşyaları ve mezarları hala toprak altındadır. Bu nedenle Mysia coğrafyasında kazı yapan araştırmacıların, lokal bir model oluşturmayı ivedilikle hedefleri arasına almaları gerekmektedir. Daha önemlisi ise Mysialıların kentleşme açısından çevredeki diğer halklara göre az gelişmiş oldukları dikkate alınarak araştırmaların kırsal kesimdeki küçük boyutlu yerleşimlerde yapılmasıdır. Fakat bu tür yerleşimlerin denetimden uzak olması kaçakçılar tarafından kolayca tahrip edilmelerine neden olmakta ve gün geçtikçe elde edilecek bilgiler azalmaktadır. Üstelik tahribat sadece defineciler tarafından değil, bazen sit sınırlarının değiştirilmesi, bilinçsizce hazırlanan baraj ve yol projelerinde olduğu gibi, bizzat devlet kurumları eliyle bazen de arazi ıslahı, yapı malzemesi temini gibi nedenlerle bilinçsiz yöre halkı tarafından gerçekleştirilmektedir. Yani bütün Türkiye'de olduğu gibi Antikçağ'da Mysia olarak adlandırılan ve tezimize konu olan coğrafyada en büyük arkeolojik sorun tahribattır. Mysia Arkeolojisini inceleme amacı güden bu çalışmamızda, arkeolojik açıdan yukarıda özetlenen sorunlarla birlikte Mysia coğrafyasındaki tarih öncesi ve Eskiçağ yerleşimleri incelenmektedir.

Ancient Mysia is situated in the North-west of Anatolia. It is surrounded by Propontis in the North, by Phrygia in the East, by ancient Bithynia in the North-east, by Lydia in the South and by Aiolia and the Aegean sea in the west. Although the boundaries of ancient Mysia may be drawn easily and roughly, there are serious problems with both the people of Mysia and the exact geographical boundaries. As the Mysian could not manage to establish a political unity, ancient writers mentioned cursorily about Mysia and the Mysians. The gaps in the literary sources may not be easily filled with the archaeological data in the case of Mysia. The basic problem here is that although there have been a continuous archaeological excavations in the region, the object of these digging projects are not find a Mysian entity. Although it is difficult to distinguish the lifestyle of ancient Mysians from those who lived around, nevertheless it is tempting to think that there must have been something different. I believe that the different Mysian lifestyle is stil under the earth. It is my opinion that the archaeological excavation projects should take the Mysian character into consideration. In my search for the archaeology of Mysia I have realised that the urbanization had been relatively less developed in Mysia with comparison other regions in the neighbourhood. The Mysians possible lived in smaller settlements not in the big cities. Another problem is the illegal excavations by treasure hunters in the region. Also the modern constructions and process of soil make a considerable amount of damage to our cultural heritage in Mysia, as elsewhere. Therefore it must be stated that the greatest danger for the archaeology of Mysia is devastations for variety of reasons. This thesis basically deals with the history of the prehistorik archaeological works in Mysia.