Müzik eserlerinde benzerlik ve intihal iddiasının tespitinde bilirkişilik ve uzman görüşleri

Abstract

Bu çalışmada, müzik eserlerinde benzerlik ve intihal iddiasında meslek birlikleri teknik bilim kurulu kararları ile yargılama esnasında başvurulan bilirkişi incelemelerindeki yöntem ve değerlendirme kriterleri incelenmiştir. Bu sayede meslek birlikleri teknik bilim kurulu kararları sonucu yargıya yansıyan uyuşmazlıklarda dosyadaki bilirkişi raporlarında bulunan kriter ve tespitler saptanarak, uzman görüşü niteliğinde sayılabilecek TBK kararları ile bilirkişi raporları arasındaki farklar, benzerlikleri tespit etmek, bu konuda yurtdışındaki uygulamalar ve Yargıtay' ın intihal konusundaki kriterleri incelenerek öneriler getirmek amaçlanmıştır.Araştırmamızda, 2016-2018 yılları arasında MESAM ve MSG TBK' larının toplamda 447 karar vermiş oldukları tespit edilmiştir. Kararlar incelenerek kurulların benzerlik-farklılık değerlendirmelerinde kullandığı yöntem ve kriterler analiz edilmiştir. Hollanda meslek birliği BUMA/STEMRA İntihal Komitesi tarafından verilmiş olan kararlar arasından 5 örnek karar Türkiye'deki örnek ve uygulamalar ile mukayeseli olarak incelenmiştir. TBK kararları sonucu İstanbul (Çağlayan) Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemelerine yansıyan 3 dosyada bulunan bilirkişi raporları incelenmiştir. Son olarak konuyla ilgili örnek kararlar çerçevesinde Yargıtay kararlarında bulunan intihal tespit kriterleri de çalışma kapsamına dahil edilmiştir.Araştırmaya dahil edilen tüm rapor ve kararlar incelendiğinde, uzmanlarca eserlerin nota dökümünün yapıldığı, belli müzik terimleri üzerinden değerlendirme yapıldığı, eserlerin aleniyet tarihinin de incelendiği tespit edilmiş olsa da, intihal eyleminin tanımı kanunda açıkça yapılmamış olduğundan, iki müzik eseri arasında benzerlik değerlendirmesinde, gerek teknik bilim kurullarınca verilen kararlarda, gerekse yargılama esnasında başvurulan bilirkişi incelemesinde ortak bir yöntem ve kriter bulunmadığı tespit edilmiştir. Ancak her intihal iddiası kendine özgü olup, genel olarak benzerliğin iktibas serbestisi sınırında kalıp kalmadığının ve bir tecavüz oluşturacak şekilde benzer olup olmadığının tespit edilerek sonuca ulaşılması ve ortak bir bilimsel yöntem bulunarak uygulanması gerektiği kanaatine varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Müzik eseri, intihal, bilirkişi incelemesi, teknik bilim kurulu, değerlendirme kriteri

ABSTRACTIn this study, the methodology and evaluation criteria of the technical board decisions of collecting societies, and the expert examination applied during the trial were examined regarding the claims of similarity and plagiarism, respectively.In this way, the criteria and determinations found in the expert reports in the disputes that are reflected in the judiciary as a result of the decisions of the technical board of collecting societies are determined, and the differences, similarities between the decisions of the Technical board and the expert examination can be considered as expert opinions, and the criteria of the Supreme Court about the plagiarism are examined. intended to bring.In our study, it has been determined that MESAM and MSG technical board have made 447 decisions in total between 2016-2018. The methods and criteria which were used in evaluating of similarity-difference, have been examined by using of decision analysis of boards. Five of decisions which were taken by Dutch collecting society BUMA / STEMRA Plagiarism Committee have been compared with the similar cases and applications in Turkey.As a result of the technical board decisions, the expert examinations in 3 files, which were subjected to İstanbul (Caglayan) Courts were examined. Finally, plagiarism detection criteria included in the Supreme Court decisions within the framework of exemplary decisions are also included in the study.When all the reports and decisions included in the study were examined, it was found that the notes were transcribed by experts, evaluation was made on certain music terms, and the history of publicity of the works was also examined. However, since the definition of plagiarism was not clearly defined in the law, it was found that there was no common method and criterion in the evaluation of similarity between the two pieces of music both in the decisions made by the technical boards and in the examination of the experts applied during the examination.However, each claim of plagiarism is unique. In general, it has been determined whether the similarity remains within the boundary of freedom of quotation and whether it is similar to form an infringement and the result should be reached and applied by finding a common scientific method.Key Words: Musical work, plagiarism, expert examination, technicalboard, evaluation