Bir çocuk yayını olan yeni harfli mektepli gazetesi nüshalarındaki manzumelerin incelenmesi

Abstract

Günümüzün hızla gelişen dünyasından geri kalmamak amacıyla bireylerde; gündemi sürekli takip etme, yeni şeyler öğrenme ve bilme ihtiyacı doğmaktadır. Çeşitli bilgi öğelerinin, haber kaynaklarının ve eğlencesel ürünlerin bir arada toplanıp uygun görsel materyallerle desteklenerek somutlaştırıldığı, gazeteler ve dergiler bu gereksinimlere büyük ölçüde cevap vermektedir.Gelişimleri itibariyle çocukluk dönemi; bilme, öğrenme ihtiyacının en yoğun olduğu dönemdir. Bu nedenle çocuk gazeteleri ve dergileri çocukların bilme ve öğrenme ihtiyaçlarını karşılarken onları eğlendiren etkili bir yayın aracıdır. Çocukların eğitiminde önemli bir görev üstlenen çocuk gazete- dergileri çocuğun bilgi, beceri ve yeteneklerini destekler. Toplumsal yaşamın ve çağın gerektirdiği değerlerin benimsenmesi yolunda önemli rollere sahip olan çocuk gazeteleri ve dergileri dilin inceliklerinin öğrenilmesini de sağlar.Cumhuriyetin ilk yıllarında inkılapların halka iletilmesinde ve uygulanmasında önemli bir yere sahip olan Mektepli Gazetesi içeriğindeki şiirler ve manzumelerin eğitsel işlevi bakımından incelenmiştir.Araştırmamızda ilk olarak Mektepli Gazetesi'nin 1932-1935 yılları arasında yayımlanmış olan 148 sayısı incelenmiş ve bu sayılarda yer alan 244 şiir; şekil ve içerik bakımından incelenerek çocuk şiiri niteliklerine uygun olup olmadığı belirlenmiştir. Daha sonra şiirlerdeki kelimeler çeşitli ölçütler belirlenerek sayılmış ve bir kelime listesi halinde sunulmuştur. Son olarak ise gazetede yer alan şiir, bilmece ve manzum hikâye gibi manzumelerin çocuk eğitimindeki rolüne değinilmiştir. Araştırmada elde edilen bu veriler betimsel analiz tekniği kullanılarak çözümlenmiştir.Bu doğrultuda araştırma bulgularından yola çıkarak; Mektepli Gazetesi'nin çocuklara çalışmayı aşılama, Cumhuriyet ilke ve inkılaplarını benimsetme, Öz Türkçe'nin kullanımını yaygınlaştırma gibi amaçlarla yayın hayatını sürdürdüğünü söyleyebiliriz.Ayrıca gazetede yer alan şiirlerin belirli özellikler bakımından çocuk şiiri niteliklerine uyduğu, oluşturulan kelime listesi aracılığıyla çocuk şiirlerinin o dönemde geniş bir kelime hazinesi ile yazıldığı ve manzumelerin çocuğun eğitimine olumlu yönde katkı sağladığı da bulgularla desteklenerek belirtilmiştir.Anahtar Kelimeler: Çocuk Edebiyatı, Çocuk Dergi ve Gazeteleri, Mektepli Gazetesi, Çocuk Şiiri, Kelime Hazinesi, Çocuk Eğitimi

In today's rapidly evolving world ,individuals, in order not to fall behind, need to follow the agenda consistently, learn and know new things. Newspapers and magazines, in which variety of information, news resources, entertainments are gathered and concreted with support of appropriate visual materials, substantially meets these needs.As of early childhood development; know, is the most intense period of learning need. therefore Newspapers and magazines for children are effective publication tools that entertain children while meeting their needs to konw and learn. the children's newspapers and magazines that have An important role in the education of children,support children?s knowledge, skills and ability. Newspapers and magazines for children that have important role on assimilating the values that are required by social life and our age.Mektepli Gazetesi, which has an important role in transmission and implementation In the early years of the Republic,is examined in terms of educational function of its poems.In the first place in our research,the poems that take place in Mektepli Gazetesi are examined in terms of form and content and it is determined whether the poems are appropriate for child poem properties.later the words were counted by determining the various criteria and were presented by a list of words.finally,the role of poems,riddles and epos in the newspaper on chid education,was mentioned.These datas that are obtained in yhe research were analyzed by using descriptive analysis techniques .As set out in this direction of research findings,we can say that Mektepli Gazetesi maintains its publication period with purposes like vaccination of children to work, adoption of principles and reforms of the Republic, expanding the use of Self-Turkish .Also it was mentioned with the support of findings that the poems in the newspaper are appropriate to properties of child poem,the child poems of that period were written with wide worth vocabulary with the help of word list and poems contributed to the education of child positively.Key Words: Children Literature, Children Magazines and Newspapers, Mektepli Newspaper, Children Poems,