Cannabis Sativa L.`de menşei tayini amacı ile DNA izolasyonu

Abstract

54 6.0ZET Hükümetçe belirli bölgelerde ekim izni verilen kenevir bitkisi Türkiye'de oldukça geniş alanda yetiştirilmektedir. Ülkemizde çok geniş kırsal alanın bulunması, iklim ve coğrafî koşulların, bitkinin yetişmesine uygun olması sebebi ile kaçak olarak ekilebilmesine imkan sağlamaktadır. Kenevir bitkisinin saplarının hayvan yemi olarak ve halat yapımında kullanılsa da yetiştirilmesinde ana sebep uyuşturucu maksadı ile satılmasıdır. Türkiyede üretilmesinden dolayı yurt içinde kullanımı yaygın durumdadır. Özellikle kırsal alanda olmak üzere orta yaş üzerinde olan kullanım son yıllarda ergenlik dönemindeki gençlerde de görülmektedir. Bu sebeple emniyet güçlerince ele geçirilen kenevir ve esrar sayısı her geçen yıl artmaktadır. 2001 yılında toplam 4852 kg kenevir ele geçirilmiştir. Yakalanan miktarların en fazla olduğu 10 ilde sadece 2001 yılında ve Türk Polis Güçleri'nin kendi operasyonları ile yakalamış olduğu kenevir miktar toplamı 3 ton 842 kg'dır (Turkish Drug Report 2001). Dünyada toplam kenevir bitkisi miktarı 1991 'deki 1802 ton'dan 1999'a kadar yaklaşık 4000 tona yükselmiştir. 1 989 yılında ele geçen toplam kannabis reçinesi miktarı 454 ton iken 1999 yılında 900 ton'a artmış bulunmaktadır (Global Illicit Drug Trends 2001). Uluslararasında da her geçen yıl gittikçe artan miktarlarda yakalanan kenevir bitkisi ve bu bitkiden elde edilen ürünlerinde önemli olan, bitkinin yetiştiği bölgenin bulunmasıdır. Dağıtım merkezlerine ve kullanıcıya gelmeden önceki ana kaynağın bilinmesi, uyuşturucu trafiğinin orijininin bilinmesini sağlayacaktır. Cannabis Sativa türlerinde morfolojik, kimyasal ve biyokimyasal metotlar ile değişik laboratuar ortamlarında çok sayıda araştırma yapılmıştır. Bitkinin kannabinol cinslerinin miktarlarında değişik dış faktörlerin rolü, incelenen örneğin orijininin kesinlikle belirlenmesine yeterli olmamıştır. Son zamanlarda çeşitli DNA profilleme metotları ile kenevir bitkisinin cins tür ve bireyler arası bağlantısının bitkinin yetiştiği orijini belirlemede en önemli etken olduğu bulunmuştur. Bu sebeple, DNA ile ilgili yöntemleri dikkate aldık. Tez çalışmamızda kenevir DNA' sı Amersham Pharmacia Nucleon PhytoPure DNA Ekstraksiyon Kiti metodu takip edilerek izole edildi. Tohum örnekleri; Keşan (6 örnek), Gebze(2 örnek), Gölcük(l örnek), Kocaeli(6 örnek) ve Ferizli (3 örnek) olmak üzere 3 gruba ait toplam 18 adettir. Tohumlarından ekilerek yetiştirilen kenevir bitkilerinin yapraklan kullanıldı. DNA'lar, DNA ekstraksiyon kiti ile izole55 edildi ve UV- visible spektrofotometresi ile konsantrasyon değerleri ölçüldü. Daha sonra elektroforez işlemi ile de DNA spotları görünür hale getirildi. İzole edilen DNA'ların konsantrasyonları, UV-1601 spektrofotometresinde ölçüldü. Elektroforez ile ayrılan DNA bantlarının fotoğrafı UV-Trans Illuminator cihazında alındı (Resim-7). DNA izolasyonu sonucunda spektrofotometreden alman A260/A280 değerlerine bakıldığında, Cannabis Sativa'nın menşeinin belirlenmesi için gereken diğer analizlerde kullanılabileceği saflık sınırlan arasında bulunduğu ve uyguladığımız yöntemin daha sonraki benzer çalışmalar için de rahatlıkla kullanılabileceği görüldü.

56 7.SUMMARY The Hemp Plant, allowed by the State for plantation in certain areas, is planted in certain places throughout Turkey. Because our country has a very large rural area and the climate and geographic conditions allow growing of the plant, we encounter illegal hemp plant plantation fields. Although hemp plant's stem is a feed for animals and can be used for producing ropes, the main reason behind growing it is, selling it for the purpose of converting to drug. As it grows in Turkey, it is used widely. Particularly in rural zones, not only people over middle ages but also adolescents use it. The quantity of hemp plant and hashish seized by security officers increase each year. Total quantity of hashish seized in 2001 is 4852 kg. Total hashish quantity seized by security officers in the 1 0 provinces with the highest amounts is 3 tons 802 kgs (Turkish Drug Report 2001). Total hemp plant quantity throughout the world raised to circa 4000 tons in 1999, from 1802 tons in 1991. While the total cannabis resin quantity seized in 1989 was 454 tons, this raised to 900 tons in 1999 (Global Illicit Drug Trends 2001). The increasing amount of hemp plant seized internationally and the products of the plant necessitates to find the plantation area. Knowing this main region before the distribution centers and users may well contribute to resolve origins of the drug traffic. In Cannabis sativa species, many researches were conducted in various laboratory environments using morphologic, chemical and biochemical methods. The role of various external factors in the quantities of the cannabinol contents of the plant never allow to find the origine of the sample studied. Recently, employing various DNA profiling techniques, it has been found out that the relation about variaties, species and individuals of the hemp plant is the most significant factor in determining the originating field. We have therefore considered DNA related methods. In our thesis study, the hemp plant DNA was isolated using the Amersham Pharmacia Nucleon PhytoPure DNA Extraction Kit method. Seed samples; Keşan (6 samples), Gebze (2 samples), Gölcük (1 sample), Kocaeli (6 samples) and Ferizli (3 samples) total to 1 8 in 3 groups. We used leaves of the hemp plant having grown from the seeds. The DNA's were isolated using DNA extraction kit and their concentration values were measured with UV-spectrophotometer. DNA bands became visible with Electrophoresis process.57 The concentrations of the isolated DNA's were measured in UV-1601 spectrophotometer. The photo of the DNA bands isolated by means of Electrophoresis were taken into UV-Trans Illuminator equipment (Picture 7). Assessing the values taken from the spectrophotometer at the end of DNA isolation, it has been found to be between the purity limits that could be used in further analyses for revealing the origin of Cannabis sativa. This method could also be employed for similar studies in the future succesfully.