Gaz kromatografisi kütle spektrometresi (GC-MS) ile eroin, kokain ve amfetamin grubu maddelerin birlikte analizi için yöntem geliştirilmesi

Abstract

Uyuşturucu madde kullanımı ve bağımlılığı Dünya'da ve ülkemizde giderek artmaktadır. Bununla beraber uyuşturucu madde ilintili adli olay sayısı da artmaktadır. Yakalanan maddelerin uyuşturucu madde olup olmadığı, yasak bir madde ise hangi saflıkta olduğu gibi sorulara doğru ve kesin olduğu kadar, kanunlar ve insan hakları gereği en kısa sürede tespit edip soruşturmacı birimlere cevap vermek, adli bilimlerle uğraşan laboratuarların en temel sorunlarından biri olmuştur.Uyuşturucu madde analizlerinde kullanılan birçok cihaz içerisinde önde gelen sistemlerden biri Gaz Kromotografi-Kütle Spektrometresi ikili cihaz sistemidir. Saf maddelerin analizleri yanı sıra karışımların da analizlenmesi ve bilinmeyen numunelerle rahatlıkla çalışılabilmesi, sistemin en önemli avantajlarıdır.Bu çalışmada en çok karşılaşılan uyuşturucu maddelerden Eroin, Kokain ve MDMA'nın gaz kromotografi-kütle spektrometresi cihazında geliştirilen tek bir metot ile nitel ve nicel analizlenmesi hedeflenmiştir. Oluşturulan bu metotta türevlendirme gibi herhangi bir ön hazırlama işlemi uygulanmamış böylelikle analiz süresi kısalmıştır.30 farklı sıcaklık programı ile çalışılmış ve en ideali seçilmiştir. Sistem valide edilmiş, nitel analiz (LOD) ve nicel analiz sınırları (LOQ) tespit edilmiştir. Bunun için hem SIM hem de SCAN modunda analizler sürdürülmüştür. MDMA için SCAN modunda LOD değeri 20 ppm, SIM modunda ise 20 ppb, kokain için SCAN modunda LOD değeri 10 ppm, SIM modunda ise 10 ppb, eroin için SCAN modunda LOD değeri 20 ppm, SIM modunda ise 10 ppb olarak belirlenmiştir. Ayrıca bağıl standart sapma değerleri MDMA, kokain ve eroin için sırasıyla %1.5, %5.4, %3.7 olarak hesaplanmıştır.Metodun teorik olarak belirlenmiş uygulanabilirliğini pratik olarak ta görebilmek için İstanbul Kriminal Polis Laboratuarına inceleme konusu olarak gönderilen 30 ayrı numune analizlenmiş ve Marmara Bölgesi eroin, kokain ve MDMA profili hakkında genel bir bilgi ortaya konulmuştur.

Drug use and drug addiction are gradually increasing in Turkey and worldwide. Drug related crimes are also increasing together with it. It has always been one of the main concerns of Forensic Laboratories to seek accurate answers for questions about drug related crimes. The questions include whether the examined samples are drugs and purity of the questioned samples. Of course the time limitations, those come with legal and human rights regulations, are always challenging factors for the laboratories.One of the leading systems among many other devices used for drug analyses is gas chromatography-mass spectrometry binary system. The most important advantage of this system is that the mixed samples can be analysed and it is possible to work with unknown samples in addition to analyses of pure ones.This study aims to analyse most common drugs like; heroin, cocain and MDMA in qualitative and quantitative ways by developing one method with Gas chromatography-mass spectrometry. This method provides a shortened analysis time period as it does not require preperation process like derivation.30 different heat programs were tried and among them the most feasible one was chosen. The system was validated, limit of dedection and quantification were determined. To achieve that, analyses continued in both SIM and SCAN modes. For MDMA, LOD value in SCAN mode was 20ppm and SIM mod 20ppb. For cocain, LOD value in SCAN mode was 10ppm and SIM mod 10ppb. For heroin LOD value in SCAN mode was 20ppm and SIM mod 10ppb. Furthermore, relative standart deviation for MDMA, cocain ve heroin were figured out in order of 1.5%, 5.4% and 3.7%.To be able to understand the implementation of theoratically stated method, 30 different samples delivered to İstanbul Criminal Police Laborotory for examination were analysed and as a result a general information report was possible to be created on profiling heroin, cocain and MDMA spread in Marmara Region.