Çocuklarda diş sürme zamanlarından yaş tahmini: Yeni bir adli yaklaşım olarak Foti metodunun Türkiye`deki çocuk popülasyonuna uygulanması

Abstract

Bir insanın tanınmasında, tanımlanmasında ve diğer insanlardan ayırt edilmesinde etkin olan özelliklerin, yaşayan ya da ölü bir kişide belirlenip ortaya konulması hem antropoloji hem de adli bilimlerde giderek artan bir öneme sahiptir. Kimlik tayininin en önemli unsurlarından biri de kişinin yaşının belirlenmesidir. Diş oluşumunun değerlendirilmesi, büyüme ve dolayısıyla yaş tahmini için oldukça yaygın kullanılan bir metottur. Bu amaçla geliştirilmiş çok sayıda metot vardır. Kullanılan teknikler genellikle Avrupa ve Amerika toplumlarında geliştirilmiş olup, bu metotların Türkiye populasyonunda incelenmesi ve uygulanması sonucu oluşabilecek problemlerin tespit edilmesi gerekmektedir. Böylelikle bu metotlardan en az hata ile faydalanmak mümkün olabilecektir. Bu çalışmada çocuklarda dijital panoramik grafiler kullanılarak, güncel bir teknik olan Foti metodunun standartlarının Türkiye popülasyonu üzerinde denenmesi ve geçerliliğinin bilimsel olarak güvenilirliği kanıtlanmış olan Demirjian metodu ve modifikasyonları ile karşılaştırılmasının yapılması amaçlanmıştır.Çalışmada 4-13 yaş aralığında 273 erkek ve 197 kız olmak üzere sağlıklı Türk çocuklarından elde edilmiş 470 panoramik radyografi Demirjian ve Foti metotlarıyla radyomorfolojik ve radyolineer olarak incelenmiştir. Elde edilen veriler SPSS 17 istatistiksel programı yardımıyla; tanımlayıcı istatistik, kappa testi, korelasyon ve regresyon (lineer) analizi ile değerlendirildi.Elde edilen verilerin gözlemler arası ve gözlemciler arası hata derecesini ölçmek için 70 grafi üzerinde radyomorfolojik ve radyolineer incelemeler tekrarlandı. Kappa test ile Demirjian ve Foti için gözlemciler arası güçlü uyum sağlandı.Grafilerin değerlendirilmesi sonucu elde edilen dental yaş ile kronolojik yaş arasındaki ortalama farklar Demirjian metodunda erkek ve kız çocuklarda 0,06-0,76 ve 0,04-0,75 yıl arasında değişiklik gösterdi; Demirjian modifikasyonunda bu fark 0,01-0,80 ve 0,02-0,73 yıl; Foti metodunda ise farklar erkek ve kız çocuklar için 0,02-0,91 ve 0,01-0,95 yıl olarak tespit edilmiştir.Foti ve Demirjian metodu ile incelenen grafiler her yaş grubu düzeyinde karşılaştırıldığında her iki cinste de erken ve geç yaş gruplarındaki çocuklarda kronolojik yaş ve dental yaş arasında anlamlı fark bulunmuştur. Bunun yanında her iki metotta da 8-10 yaş aralığında anlamlı fark bulunmamış ve yaş gerçeğe yakın tahmin edilmiştir.Foti metodu ve Demirjian metodu modifikasyonu ile incelenen grafiler her yaş grubu düzeyinde karşılaştırıldığında her iki cinste de 8-11 yaş aralığındaki çocuklarda kronolojik yaş ve dental yaş arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır ve yaş gerçeğe yakın tahmin edilmiştir.Çalışmada, bilimsel olarak geçerliliği kanıtlanmış olan Demirjian metodu, Foti gibi güncel bir metodun test edilmesi için kullanılmıştır. Elde edilen bulgular Foti metodunun Demirjian metoduna alternatif olabileceğini göstermiştir.Bununla birlikte, Demirjian ve Foti örnekleriyle karşılaştırıldığında hem Demirjian ve modifikasyonu hem de Foti metodu Türkiye'de yaşayan çocuklarda erken ve geç yaş gruplarında (4-8 ve 11- ?) hatalı sonuçlar vermiş, ancak 8-11 yaş aralığındaki erkek ve kız çocuklarında iki metodla elde edilen dental yaşlar kronolojik yaşa uygunluk göstermiştir.Sonuç olarak çalışmanın bulguları; doğru açıdan çekilmiş, yeterli netlikteki grafiler üzerinde bu iki tekniğin, ancak yaş tahmini için kullanılan diğer metotlarla birlikte değerlendirilmesiyle belirli bir yaş aralığında gerçek yaşın tahmini için kullanılabileceğini gösterdi.Anahtar Kelimeler : Yaş tahmini, dental yaş, kronolojik yaş, dijital panoramik grafi

Defining the characteristics which are effective in identification, description of alive or dead person and in distinguishing him from others, has an increased importance both in anthropology and in forensic sciences. One of the most important facts of the determination of identity is the age estimation. Tooth formation is widely used to assess maturity and to predict age. There are many methods developed with this purpose. Methods currently applied are adapted to American and European populations so that they pose problems of adjustment for the Turkish population. For this reason, utilization of these methods with minimum error could be possible. In this study, with using panoramic radiographs of children, comparing test of Foti method?s standards on Turkish population and reliability scientifically proved of the validity of Demirjian method and modifications was purposed.In study, 470 panoramic radiographs taken from healthy Turkish children between 4-12 years (273 male and 197 female) were examined radiomorphological and radiolinear with Demirjian and Foti methods. Data acquired with statistical program, SPSS 17, was assessed with descriptive statistic, kappa test, correlation and regression (linear) analyze.Radiomorphologic and radiolinear examinations were repeated on 70 radiographs for measuring error degree of data acquired, between observations and observers. Strong accordance between observers for Kappa test with Demirjian and Foti was provided.Mean differences between chronological age and dental age acquired after examination of radiographs, in Demirjian method, show variability between 0,06-0,76 and 0,04-0,75 years in male and female children; modification of Demirjian this difference is 0,01-0,80 and 0,02-0,73 years; in Foti method differences for male and female children are 0,02-0,91 and 0,01-0,95.When radiographs examined with Foti and Demirjian method are compared in level of all age groups, in both sex, children in early and late age groups between chronological age and dental age, a significant difference was found. Furthermore in both methods, at 8-10 age interval there is no significant difference and age is estimated within real.When radiographs examined with Foti and modification of Demirjian method are compared in level of all age groups, in both sex, in children at 8-11 age interval, there is no significant difference between chronological age and dental age and age is estimated within real.In study, Demirjian method is used for testing Foti method as a current method. Acquired findings show that Foti method can be an alternative of Demirjian method.However, when compared with samples of Demirjian and Foti, both Demirjian and his modification and Foti method, gives wrong results in children who live in Turkey, early and late age groups (4-8 and 11- ?), but in male and female children between 8-11 years, dental age acquired with this two methods show accordance with chronological age.As a result, findings of the study; on the radiographies, drawn from the right angle and sufficient clarity, assessment of these two methods can only be used with other technics used for age estimation, to estimate the real age, in a specific age interval.Keywords: Age estimation, dental age, maturity score, digital panoramic radiograph