Üniversite öğrencilerinde kendine zarar verme davranışı ile intihar olasılığının çocukluk örselenmeleri ve saldırganlık ile ilişkisi

Abstract

Bu çalışmada kendine zarar verme davranışı ele alınmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde kendine zarar verme davranışı, intihar olasılığı, çocukluk dönemi örselenmeleri ve saldırganlık konularındaki literatür taramaları incelenmiş ve kendine zarar verme davranışı ile diğer konular arasındaki ilişkiler gözden geçirilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise İstanbul ve Ankara illerindeki toplam sekiz vakıf ve devlet üniversitesinde eğitim gören 1000 öğrenci ile kendine zarar verme davranışı ile intihar olasılığının, çocukluk örselenmeleri ve saldırganlık arasındaki ilişkisi araştırılmıştır.Katılımcıların %69'u kadın, %31'i ise erkektir. Yaş dağılımı açısından örneklemin %46.1'i on sekiz-yirmi yaş, %45.1'i yirmi bir-yirmi üç yaş ve %8.8'i yirmi dört yaş ve üzeridir.Çalışmada öğrenciler arasında kendine zarar verme oranı toplam %28.5 (tekrarlayıcı %25, bir-iki kez %3.5) olarak saptanmıştır. Kendine zarar veren öğrencilerin arkadaşları arasında kendine zarar verme oranı %51.9 olarak belirlenmiştir. Örneklemde kendine zarar verme davranışı türleri incelendiğinde en sık rastlanan davranış %55.4 ile yaranın iyileşmesine engel olmadır. Bunu izleyen davranışlar sırasıyla; kendini sert bir yere çarpma veya kendine vurma (%40.7), çimdikleme (%30.8), ısırma (%29.1), saç kopartma (%28.7), cilde harf/yazı kazıma (%25.2), tırnaklama (%24.9), kesme (%20.3), kendine iğne batırma (%15.0), cildi sert bir yüzeye sürtme (%11.9), tehlikeli/zararlı madde içme/yutma (%10.8) ve yakma (%7.7) davranışlarıdır.Kendine zarar verenlerde %14.7 oranında intihar girişimi, %33.3 oranında intihar düşüncesi saptanmıştır. Kadınların erkeklerden daha fazla intihar girişiminde bulunduğu, ancak intihar düşüncesinde cinsiyet farkı olmadığı belirlenmiştir. En sık kullanılan intihar yöntemleri, aşırı doz ilaç alımı, yüksekten atlama ve bileklerini kesmedir.Bu örneklemde erkeklerin toplamda kadınlardan daha fazla kendilerine zarar verdiklerine ve erkeklerin kendine zarar verme davranışı türlerinden, `kendine vurma` ve `yakma` davranışlarını kadınlardan daha fazla gösterdiğine dair cinsiyetler arası anlamlı bir fark tespit edilmiştir.Kendine zarar verme davranışının işlevleri incelendiğinde otonom fonksiyonlardan `duygulanım düzenlemesi`, sosyal fonksiyonlardan ise `dayanıklılık` fonksiyonlarının en fazla kullanılanlar olduğu tespit edilmiştir. Otonom ve sosyal fonksiyonlardan sadece `intikam alma` fonksiyonunun kadınlar tarafından daha fazla kullanıldığı belirlenmiştir.Kendine zarar veren öğrencilerin, çocukluk örselenme yaşantılarının; toplamda ve fiziksel, cinsel, duygusal istismar ve ihmal alt ölçeklerinde, kendine zarar vermeyen öğrencilerden daha yüksek olduğu saptanmıştır. Cinsiyet bağlamında; erkeklerin kadınlardan daha fazla istismara uğradıklarına dair bir fark belirlenmiştir. Ayrıca, kendine zarar veren öğrencilerin saldırganlık seviyesinin ve intihar olasılığının kendine zarar vermeyenlerden daha yüksek olduğu görülmüştür. İntihar olasılığı ile çocukluk örselenmeleri arasındaki ilişki çoklu regresyon analizi ile incelenmiş ve fiziksel örselenme ile duygusal örselenme ve ihmalin intihar olasılığını yordadığı bulunmuştur. Ayrıca intihar girişiminde bulunan öğrencilerin, saldırganlık seviyesinin, intihar girişiminde bulunmayan öğrencilerden daha yüksek olduğu saptanmıştır.Bu çalışmada kendine zarar veren öğrencilerde örselenme ve saldırganlık arasında anlamlı bir ilişkili bulunmuştur. Fiziksel örselenme, duygusal örselenme ve ihmal ve örselenme toplam puanı arttıkça yıkıcı ve edilgen saldırganlık da artmaktadır. Yıkıcı saldırganlık erkeklerde daha yüksek iken, edilgen saldırganlıkta cinsiyet farkı saptanmamıştır. Ayrıca, çocukluk örselenmeleri ile intihar olasılığı arasında pozitif yönlü bir ilişki saptanmıştır; örselenme arttıkça, intihar olasılığının da artmakta olduğu görülmüştür.

In this study, the subject of self-harm behavior was examined. In the first part of the study; the literature on self-harm behavior, suicide probability, childhood abuses and aggression were surveyed and the relationship between the subjects were evaluated. In the second part of the study, the relation of self-harm behavior and suicide probability with childhood abuses and aggression was investigated in a sample of 1000 university students from eight private and state universities in İstanbul and Ankara. Data was collected between December 2012 and March 2013, after the participants' informed consent was taken; they were applied demographic information sheet, the Inventory of Statements about Self-injury (ISAS), Suicide Probability Scale (SPC), the Aggression Inventory and Childhood Trauma Questionnaire (CTQ).The sample consisted 69% female and 31% male. Among the total 1000 participants, 46.1% was eighteen to twenty, 45.1% was twenty one to twenty three and 8.8% was over twenty four years old. Data was analyzed by using SPSS 20.0 version with independent samples t-tests, multiple regression tests and correlation analyses. Of the sample 25% reported repetitive and 3.5% occasional, totally 28.5% self-harm behavior. Self-harming students had self-harmer friends with a ratio of 51.9%. The most prevalent self-harm behavior was interfering with healing of wounds (55.4%) and followed by banging or hitting self (40.7%), pinching (30.8%), biting oneself (29.1%), pulling hair (28.7%), carving symbols or words on skin (25.2%), severe scratching (24.9%), cutting (20.3%), sticking self with needles (15.0%), rubbing skin against rough surfaces (11.9%), swallowing dangerous substances (10.8%) and burning (7.7%).Suicide attempts were 14.7% and suicidal ideation was 33.3% in the self-harmers. Females had more suicide attempts however there was no sex difference in terms of suicide ideation. The most frequent methods were overdosing drugs, jumping from high places and cutting the wrists.There is a sex difference in self-harm behavior frequency and type of behavior; female participants self-harmed themselves more than male did, and males had significantly higher percentages of hitting and burning behavior.Examining the intrapersonal and interpersonal functions of self-harm behavior; `affect regulation` and `toughness` functions were the most used ones. In terms of sex differences, `revenge` function was used by females more than males. Students with self-harm behaviors had higher childhood abuse scores in total and physical, sexual and emotional abuse and neglect subscales than students without self-harm behavior. In terms of gender; males were significantly more abused than females. In addition, self- harmers had higher levels of aggression and higher probability of suicide attempt. The relationship between suicide probability and childhood abuses was investigated by multiple regression analyses and found out that physical and emotional abuse and neglect predicted the suicide probability. Moreover, students with suicide attempts had higher levels of aggression than those without. A significant positive relationship was found between aggression and childhood physical abuse and emotional abuse and neglect. Destructive aggressiveness was significantly higher in males however there was no sex difference in passive aggressiveness. Besides, childhood abuse and suicide probability are also correlated; there is a positive significant relationship between them.