El yazısı ve imza incelemelerinde kesişen çizgilerin yazılma sırasının belirlenmesi

Abstract

Belgede yazma gereçleri kullanılarak oluşturulan ve kesişen iki yazının oluşturulma sırasının belirlenmesi, birçok olayda sadece yeterli kesinlikte olmayan subjektif bulguların elde edilebilmesi nedeni ile hala en zorlu belge inceleme problemlerinden biridir ve adli sistemde önemli bir rol oynamaktadır.Kesişen çizgilerin kronolojik sırasının araştırılması için uzmanlar tarafından kullanılan çeşitli yöntemler mevcuttur. Kullanılan bu tekniklerin çoğu optik inceleme ve fiziksel karakteristiklerin gözlenmesine dayanmaktadır. Bu çalışmada hem aynı tür (tükenmez kalem) mürekkep (homojen) hem de farklı tür (tükenmez kalem/inkjet-lazer yazıcı) mürekkeplerle (hetorojen) oluşturulmuş kesişmelerde stereo mikroskobun ne kadar etkin şekilde kullanılabileceği araştırılmıştır.Kesişen çizgilerin alt-üst ilişkisinin belirlenmesi ile çizgilerin oluşturulma zamanının tespitinde stereo mikroskobun etkinliğini tespit etmek amacıyla 3 ayrı siyah tükenmez kalem 3 ayrı mavi tükenmez kalem, lazer yazıcı ve inkjet yazıcı kullanılarak hazırlanan homojen ve heterojen kesişen çizgi örnekleri ondört deneyimli belge inceleme uzmanı tarafından kendi kullandıkları yöntemler ile; üç belge inceleme uzmanı tarafından da stereo mikroskop ile incelenmiştir. On dört belge inceleme uzmanları tarafından lup ile yapılan incelemelerde; lazer yazıcı ve inkjet yazıcı baskısı ile mürekkep çizgilerinin kesiştiği heterojen örneklerde toplam doğru tespit oranı % 33 ile % 83 arasında değişmekte olup ortalama tespit oranı % 60'tır. Siyah ve mavi tükenmez kalemler ile oluşturulan homojen örneklerde ise kesişen çizgilerin sırasının belirlenmesinde doğru tespit oranları oldukça düşük bulunmuştur. Ortalama doğru tespit oranı % 43'tür. Aynı örneklerde üç adli belge inceleme uzmanı tarafından stereo mikroskopla yapılan incelemede; mavi ve siyah tükenmez kalem ile oluşturulan homojen kesişmelerde genel doğru tespit oranı % 50 iken, siyah ve mavi tükenmez kalem ile ink jet veya lazer yazıcı baskısı ile oluşturulan heterojen kesişmelerde % 100'e varan doğru tespit oranları görülmüştür. Genel doğru tespit ortalaması % 94'tür.Sonuç olarak; tükenmez kalem ile yazıcı baskısından oluşan heterojen kesişmelerde stereo mikroskopla oluşturulma sırasının yeterli ve etkin bir şekilde belirlenebileceği sonucuna varılmıştır.Anahtar kelimeler: Stereo mikroskop, Kesişen çizgiler, Belge inceleme

Determining the sequence of crossing line created using the writing tools on the document and that are crossing is one of the most difficult document examination methods as only subjective findings can be achieved in many cases rather than the sufficient, accurate data and this method also plays an important role in the judiciary system.There are several methods used by the experts to research the chronological order of the crossing lines. Many of these techniques used are based on the optical examination and observation of the physical characteristics. In this study, how effectively the stereo microscopes can be used in the crossings created using both the same kind of (ballpoint pen) ink (homogeneous) and different types of (pen/inkjet-laser printer) inks (heterogeneous).In order to decide the effectiveness of the stereo microscope in detecting the upside-down relation of the crossing lines and the time of the formation for these lines, homogeneous and heterogeneous crossing line samples prepared by using 3 different black ballpoint pens, 3 different blue ballpoint pens, laser printer and inkjet printer are analyzed by fourteen experienced document examination experts via their own methods and by three document examination experts using stereo microscope. In the examinations conducted by fourteen document examination experts with loop; the total line detection rate in the heterogeneous samples where the laser printer and inkjet printer prints and the ink lines are crossing changes between 33% and 83%, and the average detection rate is 60%. However, in the homogeneous samples created with black and blue ballpoint pens, line detection rates were found to be significantly low in determining the order of the crossing lines. Average line detection rate is 43%. In the same samples, an examination was carried out by three document examination experts using stereo microscope; while the line detection rate was 50% in the homogeneous crossings created using blue and black ballpoint pen, line detection rates were observed to reach even 100% in the heterogeneous crossings created by Black and blue ballpoint pen and ink jet or laser printer prints. Overall average line detection was found to be 94%.Consequently, it was decided that the formation order by stereo microscope can be capably and effectively determined in the heterogeneous crossings consisting of ballpoint pen and printer print.Keywords: Stereo microscope, Crossing lines, Document examination