Developing urban design strategies for the nightscape- case of Istanbul, Golden Horn

Abstract

Bir kente ait gece manzarası, o kentin gece boyunca yeniden tanıtılmasına imkan vermekte ciddi bir role sahiptir.Şehir ekonomisinin ve sakinlerinin serbest zamanlarının artması nedeniyle, insanlar gece hayatlarına daha fazla önem vermektedirler. Bir kent, uygun aydınlatma tasarımı ve sistemleriyle donatıldığında tüm dünyaya `kimlik belgesi` niteliğinde hayranlık bırakan resimler sunabilmektedir.Son zamanlarda, dünyadaki şehirlerin çoğu gece manzarası olayına önem vermeye başlamıştır. Bu durum ile birlikte tüm şehirler gece manzarasına dair aydınlatma tasarımını, imar planları ve kentsel tasarım süreçlerine dahil etmişlerdir. Buna karşın, günümüzde gece manzarası genellikle şehir planlama veya aydınlanma teknolojisine ait bir konu olarak ele alınmaktadır.Disiplinlerarası çalışmaların ve gece manzarası üzerine yapılan çalışmaların yetersizliğinden dolayı, bazı şehirler gece peyzajı konusunda yanlış kurgulanmakta ve bu durum kentsel mekanlarının parlak ışıklarla yoğun şekilde aydınlatılması ile son bulmaktadır.Aydınlatma konusundaki bu yanılgı, gece peyzajını önemli kılarken bazı şehirleri de parlaklık rekabeti içerisine sokmaktadır.İstanbul gibi çok kültürlü bir tarihe sahip olan kıyı kentleri ve kendine özgü doğal nitelikleri hakkında özel bir endişe gerektiren kentler için gece manzarası görünümü önemli bir konu olarak ortaya koyulmaktadır. Bununla birlikte, en önemli konu, bir şehir manzarasının okunaklı bir gece manzarasına sahip olması ve şehir kimliğini gece ve gündüz korumaya nasıl yardımcı olabileceğidir.Okunabilir şehirler konseptine dayanarak, bir şehirin gün ışığında insanın aklında kalabilmesi için bazı özel unsurlara veya çeşitli özelliklere ve yapılara sahip olmalıdır. Gece vakti aynı olguyu doğrulamak için, aydınlatma ile şehirdeki tarihi binalar,köprüler, kıyılar veya bölgelerin çeşitli sembolleri öne çıkarılmak önemli bir rol oynamaktadır. Öte yandan, gece manzarasında bulunan elemanların yanlış aydınlatılması, kaosa neden olabilir ve anlam ifade etmeyen bir manzara yaratıp bununla birlikte hafif ışık kirliliklerine neden olabilir.Bu nedenle, formların iyi belirlenmesi ve elemanların doğru seçilmesi bu çalışmanın üzerine düşündüğü ve durduğu bir konudur.Bu tez, kentsel tasarım temelinde gece manzarası çalışmalarına azda olsa katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Bu amaç çerçevesinde çalışma, üç ana araştırma sorusunu içermektedir:1- kentsel aydınlatma tasarımı ile tarihi bir bölgenin gece manzarasında okunaklılık nasıl sağlanabilir?2- İstanbul'da seçilen örnek alanlarda gece manzarasının artı ve eksileri nelerdir?3- Doğru kentsel aydınlatma tasarım yöntemleri ile akılda kalıcı niteliğe sahip gece manzaraları yaratmaya dair güvenilir stratejiler nelerdir?Bu çalışmanın nihai amacı, seçilen alanlarda, gece manzarası kapsamında, kentsel kamusal alan elemanları için standart aydınlatma yöntemleri hakkında bir dizi stratejiye ulaşmaktır.Bu tezde, gece manzarası durumuna ilişkin nihai tanımlamaları üretebilmek için kentsel aydınlatma ile ilgili mevcut literatür çalışmaları ve kentsel gece manzarası ile ilgili resmi-teknik belgeler üzerinde incelemeler gerçekleştirilmiştir.Ayrıca dış mekan aydınlatma kılavuzları ve standartlar teknikleri, aydınlatma uygulamalarının düzeltilmesi ve uyarlanması için kentsel tasarım temelli stratejiler üzerine yapılan çalışmalar önerilmiştir.İstanbul'un özellikle tarihi bölgeleri ile daha da öne çıkmakta olan kimliği dikkate alındığında, Haliç bölgesinde yer alan alt bölgelerin silüetleri ile gece manzaraları arasındaki ilişkiyi analiz etmek için iki önemli nokta seçilmiştir.Bu tez, kentsel bakış noktalarından çekilen fotoğraflar üzerinde grafik analizini kullanarak, gündüz ve gece siluetlerini üç adımda değerlendirmiştir. Form-tabanlı analiz, okunaklılık analizi ve üçüncü olarak da bu çalışmanın ana amacı çerçevesinde Haliç'teki örnek alanlara ait gece manzarasının güçlü ve zayıf yanlarının tespiti için aydınlatma tasarım analizi ve değerlendirmeleri gerçekleştirilmiştir.Önemli noktaların tespit edilmesinin ardından ilk adım, insan gözünün ve algısının bu noktalardan yakaladığı formların ve yapıların seçilmesi ve kategorilendirilmesi ve bunların tür, değer ve baskın olma durumu olarak sınıflandırılmasıdır. Analizin ikinci aşamasında ek olarak, plandaki algı farkını ve insan ölçeği bakış açısını anlamak için seçilen çalışma vakasının hem planı hem de silueti için okunaklı unsurların belirlenmesi yapılmıştır. Analizin son adımı için seçilen alanlardan fotoğraflar çekilip ve anketler yapılarak veriler toplanmıştır. Deneyimsel araştırma ve gece fotoğraflarının analizinden sonra yapılan literatür çalışmalarına dayanarak, Haliç'te seçilen bölgeler için gece manzarasının güçlü noktaları, eksiklikleri ve öğeleri aydınlatmanın yöntemleri tespit edilmiştir.Sonunda, kentsel tasarım standartları ve dış mekan aydınlatması ile ilgili teorik çalışmalara dayanan gelecek gece manzarası tasarımları için bir dizi aydınlatma tasarımı stratejisi ele alınmıştır. Sonuçlar hatalı uygulamalardan bahsederek kategorize edildi ve problemlerin çözümü için önerilerde bulunuldu.Sonuç olarak, kentsel aydınlatma ile kabulenebilir bir gece manzarası elde etmek için iki önemli faktör vardır. İstanbul gibi tarihi şehirler için gece manzarası görünümünde aydınlatılacak yapı ve unsurların önceliğinin farklı olması gerektiği açıktır. Karakterlerin seçiminde hata veya öncelikli olmamak ve hepsini aydınlatmak, kaos, karmaşa yaratabilir. Buna ek olarak, tasarım birleştirildiğinde her bir elemanın aydınlatma özelliklerinin yanı sıra kompozisyon kavramına da dikkat etmek önemlidir. Yanlış stratejiler uygulandığından, karmaşık ve düşünülemez bir gece manzarası elde edilebilir.Değerlendirme ve bulguların bir sonucu olarak, bu çalışma kentsel tasarım mesleği profesyonellerinin bu konudaki açıkları ve yanlış anlamaları gidermek için yön verebilir ve bu tez aynı zamanda İstanbul gibi tarihi bir kimliğe sahip kentlere veya İstanbul'un çeşitli noktalarına bir şablon oluşturabilir.Anahtar Kelimeler: gece manzarası, kentsel aydınlatma, kentsel tasarım, okunaklılık, Haliç

Nightscape of a city could act toward as a re-introduction of the city during the night-time.On account of the growth of the city economy and citizens' free times, people are more carefulness to their nightlife. A city could have very fascinating pictures as its 'identification card' to the whole world by proper lighting design and enlightenment systems.Recently, most of the cities in the world have started to give importance to nightscape status. This leads whole cities to put nightscape lighting design into their urban master plans and urban design process. However, as a recent issue, nightscape is usually treated as a topic which belongs to urban planning or enlightenment technology.Due to the deficiency of multidisciplinary works and studies on nightscape, some cities mistreated about nightscape as just lighting the urban spaces with bright lights in an inaccurate way.This misunderstanding brings up a nightscape important and makes some cities jumping into a brightness competition.We conclude that for the cities which have a rich multicultural history like the coastal city of Istanbul and the ones which require a particular concern about their specific natural attributes, the nightscape appearance reveals to be an important subject. However, the most essential issue is how could help for a cityscape to have a legible nightscape and keep its identity during day and night.Based on the concept of legible cities, for this topic, a city should have some special elements or several features and structures to stay in a person mind in daylight.For accurate this fact in the night-time, the illumination, and put forward these elements such as historical buildings, bridges, shorelines, or various symbols of the area play an important role. On the other hand, the wrong enlightenment of them in the night scenes could cause chaos and make no sense and also could make light pollutions. Therefore, emphasizing on the good determination of forms and the correct selection of the items is an issue that this study considers.This thesis aims to perform some contributions to the studies on nightscape from the content of the urban design. Therefore, this thesis has three main research questions to achieve that main goal:1- How could make legibility in nightscape of a historical district with urban lighting design?2- What are the strong points and shortcomings of the nightscape in the chosen cases in Istanbul?3- What are the dependable strategies to make a memorable nightscape by true urban lighting design methods?The ultimate objective of this study is to reach a series of strategies about the standard way of lighting design for the elements of urban public spaces in nightscape in the selected areas.This thesis was studied on the available works of literature about urban lighting and the documents about urban nightscape to make a conclusion of the definition of the nightscape status. Also studies about outdoor lighting guidelines and standards technics, urban design based strategies have been proposed for the correction and adaptation of lighting applications.Due to the importance of identity in Istanbul, especially in the historical regions, in documental study part two vantage points were selected in the important zones of Golden-Horn area to analyze the nightscape status for silhouettes of them.This thesis uses graphic analysis on the photos taken from the vantage point and evaluates the image of silhouettes in three steps for both day and night status. From-based analyze, legibility analyze and at last, for the main aim of this study the lighting design analyze and evaluations were done for the selected areas.Following to the identification of the vantage points, the first step is the selection and categorization of forms and structures which human eye and the perception captures from these points and categorizing them as type, value and the domination status of them. In addition for the second step of the analysis, determination of legible elements were done for both plan and silhouette of the selected study case to understand the perception difference in the plan and the human scale view. For the last step of the analysis, data were collected from the selected areas as photographs and surveying. Based on documental studies after empirical research and analyzing the night photographs, the strong points, and shortcomings of the nightscape and the way of illumination the elements in the chosen cases in Golden-Horn was figured out.In the end, a series of strategies of lighting design are addressed for the future nightscape designs based on the theoretic studies about urban design standards and outdoor lighting. The results were categorized by mention the defective applications and the suggestions are given to solve the problems.As a result, we can conclude that there are two important factors to obtain a pleasant nightscape with urban lighting. It is clear that for the historical cities like Istanbul, the priority of structures and elements to be lit for the nightscape view should be different. Mistaken in the selection of the characters, or not to give priority and enlighten the all of them could make chaos, complexity, and messy image. In addition to this, it is important to pay attention to the concept of composition as well as the lighting properties of each element when the designs are combined. As the wrong strategies are applied, a complex and unimaginable nightscape could be obtained.As a result of evaluation and results, this study operates the profession of urban design to fill the gap and misunderstandings on this issue and also this thesis could make a template to the cities that have a historical identity like Istanbul or in various points of Istanbul.Key Words: nightscape, urban lighting, urban design, legibility, Golden-Horn